"Żydowski Związek Wojskowy miał zniknąć z kart historii"

Ostatnia aktualizacja: 16.04.2018 18:30
- Żydowski Związek Wojskowy powstał już jesienią 1939 roku a w jego szeregach znaleźli się ludzie mający przeszkolenie wojskowe, oficerowie rezerwy Wojska Polskiego, którzy od razu przeszli do konspiracji - mówił w Dwójce dr Piotr Gontarczyk.
Audio
  • Zapomniani przywódcy Żydowskiego Związku Wojskowego (O wszystkim z kulturą/Dwójka)
Powstanie w getcie warszawskim. Płoną podpalone przez Niemców kamienice przy ulicy Zamenhofa.
Powstanie w getcie warszawskim. Płoną podpalone przez Niemców kamienice przy ulicy Zamenhofa.Foto: Wikimedia/domena publiczna

Warszawa getto ulica Gęsia 1200.jpg
Nieznane zapiski Edelmana o getcie

19 kwietnia będziemy obchodzili 75 rocznicę powstania w getcie warszawskim, wielkiego zrywu mieszkańców dzielnicy żydowskiej w obronie ludzkiej godności. Wszyscy znają nazwiska Mordechaja Anielewicza i Marka Edelmana, przywódców Żydowskiej Organizacji Bojowej, prawie nikt nie wie dziś, kim byli Józef Celmajster, Kałmen Mendelson, Mieczysław Ettinger, Paweł Frenkel, Leon Rodal, Dawid Wdowiński. A przecież każdy z nich zasłużył na pomnik, na pamięć, na miejsce w podręcznikach.

- Żydowski Związek Wojskowy został skazany na zapomnienie z uwagi na orientację polityczną, która miała proweniencję narodową, syjonistyczną. W przeciwieństwie do Żydowskiej Organizacji Bojowej, która powstała dużo później i gromadziła głównie lewicową młodzież bez przeszkolenia wojskowego, ŻZW dla komunistów był bardzo niewygodny - przekonywał dr Piotr Gontarczyk.

Jak wyglądały struktury Żydowskiego Związku Wojskowego w relacjach z polskim państwem podziemnym? Dlaczego przywódcy ŻZW, którzy w czasie powstania w getcie obok flagi z gwiazdą Dawida wieszali flagę Polski, są do dziś anonimowi? O tym w nagraniu audycji.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą 

Prowadzi: Wacław Holewiński

Goście: dr Piotr Gontarczyk (Instytut Pamięci Narodowej) i Mariusz Olczak (Archiwum Akt Nowych)

Data emisji: 16.04.2018

Godzina emisji: 18.00

mko

Czytaj także

Mordechaj Anielewicz. Jego imię jedni wymawiali ze czcią, inni ze strachem

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2024 05:50
- Mordechaj Anielewicz jako postać przeszedł do legendy i ta legenda powstawała od razu, wtedy, kiedy jeszcze żył, kiedy był przywódcą powstania w getcie - mówiła Joanna Szwedowska.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Marek Edelman: najtrudniej uwierzyć we własną śmierć

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2023 05:37
- Mówił, że nie ma nic lepszego niż życie i śmierć. Ostrzegał nas przed śmiercią, której sprawcami jesteśmy ze względu na swoją naturę - wspominał pisarz Jacek Bocheński.
rozwiń zwiń