Kryptolog. Jak Marian Rejewski złamał kod Enigmy
07:24 2021_10_27 08_05_46_PR2_Poranek_Dwojki.mp3 Piotr Bojarski o działalności Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu (Poranek Dwójki)
W niedawno otwartym centrum szyfrów można prześledzić historię osiągnięć polskich kryptologów, którzy złamali kod niemieckiej Enigmy. Mieści się ono w Collegium Martineum w centrum Poznania, gdzie przed wojną pracowali poznańscy matematycy. Przestrzenie tej nowej instytucji zwiedzaliśmy z Piotrem Bojarskim, kierownikiem centrum, który wprowadził nas w świat szyfrów i kodów.
Gość Dwójki mówił o zadaniach, jakie instytucja stawia przed sobą. - Opowiadamy o niemieckich zbrojeniach w latach trzydziestych, uświadamiamy naszym odbiorcom, że ich elementem były łodzie podwodne, które utrzymywały łączność dzięki informacjom szyfrowanym Enigmą. Możemy zobaczyć odwzorowane stanowisko radiotelegrafisty i replikę Enigmy.
Czytaj też:
Jak podkreślił, centrum szyfrów działa od kilkunastu dni. - Pamiętajmy, że jesteśmy w momencie narastającej ponownie epidemii, szkoły wahają się, czy organizować wycieczki i w jakim rygorze. Początek ekspozycji to kurs, na którym uczymy się podstawowych szyfrów, poznajemy w ogóle pojęcia kryptologii, kryptoanalizy i kryptografii. Zbliżamy się też do problemu, z jakim zetknęli się nasi oficerowie biura szyfrów, którzy w latach dwudziestych XX wieku zdali sobie sprawę, że Niemcy zaczęli stosować maszynę szyfrującą. W związku z tym musieli postawić na zupełnie nowe metody działania - podkreślił.
Dodał, że z historią Polski bardzo mocno związany jest szyfr książkowy. - Mamy tutaj wizerunek Romualda Traugutta, jednego z dyktatorów powstania styczniowego, powstańcy używali między sobą zaszyfrowanej tajnej korespondencji opartej na dwóch dziełach: "Panu Tadeuszu" Adama Mickiewicza i na książce "O naśladowaniu Chrystusa" Tomasza à Kempis. Możemy prześledzić na podstawie konkretnych książek-matek przygotowanie do stosowania takich szyfrów. Ludzie przychodzą i piszą, to stanowisko ma spore powodzenie właśnie dlatego, że jest bezpośrednio związane z historią Polski - mówił Piotr Bojarski.
***
Rozmawiał: Jacek Butlewski
Gość: Piotr Bojarski (kierownik Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu)
Data emisji: 27.10.2021
Godzina emisji: 8.05
Materiał wyemitowano w audycji "Poranek Dwójki".
mo