104 lata temu urodził się Isaac Asimov, jeden z najwybitniejszych autorów literatury fantastycznonaukowej w dziejach.
Urodził się w Pietrowiczach koło Smoleńska jako Isaak Judowicz Ozimow, lecz jego rodzina wyemigrowała do USA, gdy miał 3 lata. - W notach autorskich pisał, że właściwie już gdy miał lat 11 wiedział, że najbardziej kocha science-fiction i chce zostać pisarzem - mówiła Anna Calikowska, redaktor polskiego wydania "Isaac Asimov's Science-Fiction Magazine", w audycji z cyklu "Finezje literackie" poświęconej Asimovowi.
Naukowiec-pisarz
Na zdjęciu: Trzech wielkich amerykańskich pisarzy-fantastów: Robert Heinlein, L. Sprague de Camp i Isaac Asimov (Philadelphia Navy Yard, 1944), źr. Wikimedia Commons/dp
Być może z tego zamiłowania do literatury fantastycznonaukowej narodziła się w Asimovie kolejna pasja: nauka. Jej oddawał się aż do roku 1958 - ukończył Wydział Chemii na Uniwersytecie Bostońskim w 1939 roku, był wykładowcą biochemii, uzyskał z tej dziedziny tytuł doktora.
W roku ukończenia studiów Asimov zadebiutował jako pisarz. Opowiadanie "Marooned off Vesta" stało się pierwszą z ponad 300 publikacji autora. - Asimov miał fobię pisania. On nawet jadąc pociągiem musiał pisać. Jego wielkość polega na tym, że tę chorobę obrócił w pieniądze i sukces - słyszymy w audycji Andrzeja Ercharda poświęconej pisarzowi.
Nie ograniczał się jednak wyłącznie do pola fikcji. Jego twórczość znaleźć można w 9 na 10 głównych kategorii klasyfikacji zbiorów bibliotecznych. - Jest to autor studiów o Szekspirze, o Starym Testamencie, Nowym Testamencie, o starożytnej Grecji i Egipcie, o biochemii i genetyce. Był stałym prezenterem w programach telewizyjnych propagujących wiedzę - wymieniała Anna Calikowska.
26:06 asimov.mp3 Audycja Andrzeja Ercharda z cyklu "Finezje literackie" poświęcona Isaacowi Asimovowi z udziałem gości: Tadeusza Markowskiego - pisarza, Anny Calikowskiej - redaktor, Marka Pąkcińskiego - historyka literatury- , Andrzeja Tchórzewskiego - tłumacza, poety. (PR, 12.12.1994)
Mecenas przyszłych twórców
Asimov jest też jednym z ojców zjawiska, które spopularyzowało literaturę fantastycznonaukową również w Polsce: w czasach, gdy literatura spod znaku rakiety kosmicznej i lasera znajdowała się w poważnym kryzysie, założył magazyn, w których początkujący pisarze s-f mogli publikować swoje dzieła. - Jego zasługą dla science-fiction jest tworzenie tych miesięczników. Nie zapominajmy, że jego "Isaac Asimov's Science-Fiction Magazine" (wydawany do dziś pod skróconą nazwą) to miejsce, gdzie cała masa przyszłych laureatów nagród "Hugo" i "Nebula" stawiała pierwsze kroki - mówił Andrzej Erchard.
Dzieła do dziś aktualne
Wśród jego najważniejszych dzieł wymienić należy m.in. cykl "Fundacja" (pisany w latach 1953-51 i 82-92), w którym pisał o wzroście i rozpadzie cywilizacji, i zbiór opowiadań "Ja, Robot" (1929) - uważany za jego największe osiągnięcie ze względu na pionierski charakter poruszanej w nim problematyki etyki inteligentnych automatów. Jako pierwszy sformułował prawa, które do dziś stanowią kanon dla konstruktorów sztucznej inteligencji.
Asimov zmarł 6 kwietnia 1992 roku, ale jego powieści nadal są aktualne. - Być może rozwój techniki komputerowej idzie w stronę, o której pisał Asimov, a nie zapominajmy, że pisał on to w 1953 roku - słyszymy w audycji.
Co jeszcze udało się Asimovowi przewidzieć i jakie problemy poruszał w swoim imponującym dorobku literackim? Posłuchaj audycji.
bm
