- Profilaktyka logopedyczna obejmuje zespół działań prewencyjnych, wykorzystujących strategie wczesnego wykrywania zaburzeń rozwoju języka.
- Funkcje prymarne przygotowują narządy do artykulacji od okresu prenatalnego.
- Ćwiczenia oddechowe poprawiają wydolność oddechową, sprzyjają wydłużaniu fazy wydechowej, co powoduje poprawę jakości mowy.
Czym jest profilaktyka logopedyczna?
Profilaktyka logopedyczna obejmuje zespół działań prewencyjnych, wykorzystujących strategie wczesnego wykrywania zaburzeń rozwoju języka i komunikacji oraz podjęcia działań interwencyjnych w przypadku wykrycia nieprawidłowości, a także zapobiegania ich skutkom. - Bardzo istotną kwestią w zapobieganiu wad wymowy jest zapewnienie prawidłowego rozwoju, tzw. funkcji prymarnych, czyli funkcji, które stanowią biologiczną podstawę późniejszego rozwoju języka - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia dr hab. Olga Jauer-Niworowska, kierowniczka Zakładu Logopedii i Emisji Głosu na Wydziale Polonistyki UW.
Jak wyjaśnia gość Jedynki, bardzo ważna jest również stymulacja językowa. - To jest tego typu stymulacja, którą właściwie rozpoczynamy jeszcze zanim dziecko zacznie mówić, jeszcze w okresie tak zwanym prewerbalnym. Komentujemy to, co wkoło się dzieje, powoli przedłużając samogłoski i robiąc wyraźne pauzy między poszczególnymi wyrazami. Co ważne, też staramy się nie zmiękczać, czyli nie używać dziecinnego języka, tzw. języka nianiek - dodaje.
Jak leczyć wady wymowy?
Nigdy nie jest za późno, żeby udać się po wsparcie do logopedy. - Jeżeli wada wymowy jest utrwalona dłużej, to będzie też wymagała dłuższej cierpliwości. Zatem jeżeli nie korzystaliśmy z pomocy logopedy i wytworzył się wadliwy nawyk układania ust, to będzie trzeba nie tylko demonstracji tych prawidłowych złożeń, ale ćwiczeń celowo nakierowanych na ruchy języka warg - tłumaczy ekspertka.
W każdym wieku da się wyćwiczyć prawidłową wymowę głoski "r", jeśli nie ma wad w budowie języka. - Warto przyjrzeć się, jaka może być przyczyna niemożności realizacji głoski "r". Często jest to np. wada anatomiczna, a mianowicie tzw. skrócone wędzidełko językowe, które wystarczy po prostu podciąć. Jeżeli jest to mocne skrócenie, to język jest niejako przyrośnięty do dna jamy ustnej - podkreśla dr hab. Olga Jauer-Niworowska.
Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego
Jak tłumaczy rozmówczyni Jakuba Domoradzkiego, nie zaczynamy od ćwiczeń najtrudniejszych materiałów artykulacyjnych. - Nie tylko sprawdzamy, z jakimi dźwiękami dziecko czy osoba dorosła ma trudność, ale przede wszystkim przyglądamy się, jaka jest przyczyna tych trudności. Mogą to być wadliwe nawyki oddechowe i wtedy uczymy tzw. oddychania przeponowego, żeby odpowiednio gospodarować powietrzem w toku mowy - mówi. - Zaleca się wręcz stopniowe podnoszenie trudności tego materiału, który artykułujemy, jeżeli chcemy doskonalić dykcję - dodaje.
19:41 Jedynka/Eureka - 6.03.mp3 Jak zapobiegać wadom wymowy i leczyć już zaistniałe? (Eureka/jedynka)
Ponadto w audycji:
Amerykańscy naukowcy odkryli trzy nowe księżyce w Układzie Słonecznym. Dwa krążą wokół Neptuna, jeden porusza się wokół Urana. Liczba znanych naturalnych satelitów Neptuna wzrosła więc do 16, a Urana - do 28.
Uran i Neptun to najodleglejsze i najsłabiej zbadane planety w Układzie Słonecznym. Wiedza na temat księżyców obu lodowych olbrzymów wciąż jest niekompletna.
Gościem "Eureki" była Oliwia Ziółkowska, doktorantka w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk.
Czytaj także:
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadził: Jakub Domoradzki
Goście: dr hab. Olga Jauer-Niworowska (kierowniczka Zakładu Logopedii i Emisji Głosu na Wydziale Polonistyki UW), Oliwia Ziółkowska (doktorantka w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN)
Data emisji: 6.03.2024 r.
Godzina emisji: 19.30
ans/wmkor
