Muzyka na stulecie niepodległości Gruzji

Ostatnia aktualizacja: 01.09.2018 15:00
W audycji "Duża czarna" prezentowaliśmy muzykę kompozytorów gruzińskich skomponowaną pomiędzy 1913 i 1923 rokiem, czyli w okresie, w którym Gruzja wybiła się na niezawisłość.
Audio
  • 2018_09_01 12_59_26_PR2_Duza_czarna (Duża czarna/Dwójka)
Zacharia Paliashvili
Zacharia PaliashviliFoto: Wikipedia/domena publiczna

W bieżącym roku stulecie odzyskania niepodległości świętuje nie tylko Polska, ale także zaprzyjaźniona z nami Gruzja, która cieszyła się niezawisłością w latach 1918-1921, zanim została na długie dekady wchłonięta przez Związek Sowiecki. Dzieła, które powstały w tatym czasie pozostają w naszym kraju prawie całkiem nieznane, choć melomanom naszym bliskie są na pewno nazwiska gruzińskich kompozytorów współczesnych, jak Gija Kanczeli, czy koncertujących obecnie wykonawców, jak pianiści Alexander Toradze i Katia Buniastishvili, skrzypaczki Lisa Batiashvili i Veriko Tchumburidze, czy liczni śpiewacy operowi czynni na najlepszych scenach. Warto jednak pamiętać, iż niewątpliwe sukcesy gruzińskich muzyków mają swoje korzenie w długiej tradycji, której fragment zamierzamy przybliżyć.

Z płyt winylowych z kolekcji Marcina Zglińskiego usłyszeliśmy dzieła instrumentalne Erkele Dzhabadariego, zapomnianego dziś wirtuoza fortepianu i kompozytora, wykształconego w Wiedniu i Paryżu. Jego efektowna Rapsodia gruzińska na fortepian i orkiestrę wykonana w Wiedniu w 1913 r. wywołała sensację. Przywołaliśmy również fragmenty najważniejszych dzieł scenicznych "ojca gruzińskiej opery narodowej" Zakarii Paliaszwilego oraz genialnego samouka Wiktora Dolidze.

W ten sposób zabieraliśmy Państwa w podróż po niezwykle malowniczych muzycznych pejzażach, gdzie pikantne, orientalne rytmy idą w parze z pierwiastkami prastarej gruzińskiej kultury muzycznej, a wszystko opracowane jest zgodnie z wzorcami zachodnioeuropejskiej i rosyjskiej tradycji symfonicznej oraz operowej.

Wydobywaliśmy też wszechobecne w Gruzji tropy polskie: to jeden z polskich architektów czynnych w Tbilisi jest autorem projektu tamtejszego Konserwatorium, którego długoletnim rektorem był Paliaszwili, ojciec tego ostatniego był organistą w katolickich (zwanych „polskimi”) kościołach w Kutaisi i Tbilisi, zaś urocza i znana każdemu Gruzinowi opera komiczna Keto i Kote Dolidzego oraz opera Abesalom i Eteri Paliaszwilego (z której zaczerpnięto obecny gruziński hymn narodowy) miały premiery w roku 1919 we wspaniałym Gmachu Opery w Tbilisi, gdzie scenę zasłaniała wówczas futurystyczna kurtyna namalowana przez wybitnego polskiego malarza Zygmunta Waliszewskiego...

***

Tytuł audycji: Duża czarna 

Prowadzili: Marcin Zgliński i Przemek Psikuta

Data emisji: 1.09.2018

Godzina emisji: 13.00

bch

Czytaj także

Posłuchaj mistrzów Wandy Wiłkomirskiej

Ostatnia aktualizacja: 27.05.2018 14:48
W "Dużej czarnej" słuchaliśmy płyt nagranych przez nauczycieli Wandy Wiłkomirskiej - legendarnych już dziś skrzypków, którym zmarła 1 maja br. artystka bardzo wiele zawdzięczała.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Leonard Bernstein i Orchestre National de France

Ostatnia aktualizacja: 01.06.2018 15:43
Amerykanin w Paryżu, a pod jego batutą: Milhaud, Ravel, Berlioz i Schumann. To było już trzecie spotkanie ze sztuką wielkiego artysty.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bezkompromisowy Grzegorz Fitelberg

Ostatnia aktualizacja: 07.06.2018 12:21
W audycji przypomnimy twórczość znakomitego dyrygenta i kompozytora związanego z radiową orkiestrą, którego 65. rocznicę śmierci wspominamy 10 czerwca.
rozwiń zwiń