John le Carré, autor 22 powieści, był szpiegiem, który ukrywał się pod przykrywką brytyjskiego dyplomaty pracującego w Niemczech. Pierwsza jego książka "Budzenie zmarłych” ukazała się w roku 1961, ostatnią - "Nasz rodzaj zdrajcy” - opublikowano 2 lata temu.
- Nieporównanie bardziej wolę czytać pierwszorzędną literaturę drugorzędną niż drugorzędną literaturę pierwszorzędną - mówił Janusz Majcherek.
- To znakomita proza i świadectwo tego, że można i trzeba konstruować opowieści z wykorzystaniem jednego z podstawowych motorów, czyli wątku szpiegowskiego lub sensacyjnego. Wielokrotnie jest on bowiem tak naprawdę pretekstem do opisywania ludzkich postaw; do kreślenia figur, które są nam bliskie, bądź przeciwnie: z którymi nie chcielibyśmy mieć do czynienia - dodał Marek Zagańczyk.
- Le Carré stworzył pewien model świata w oparciu o struktury rzeczywistości wywiadu brytyjskiego, który pozwala przyjrzeć się głębokim dylematom moralnym. Za nimu ukrywa się światopogląd autora, który jest przygnębiający i pesymistyczny. To myślenie o człowieku bez złudzeń, ale też przesycone takim "Conradowskim" poczuciem wierności pewnym wartościom, niszczonym, narażonym na nieustanną pokusę nihilizmu... - wyjaśnia Janusz Majcherek.
Uczestnicy audycji zgodzili się, że źródłem nieszczęścia dla wszystkich bohaterów pozostaje w tym świecie... kobieta. Służba szpiegowska nie dostarcza wystarczającego instrumentarium by zrozumieć płeć piękną. Bohaterowie rzeczywiście sobie z nią nie radzą. Za każdym razem to kobiety, których się nie da zdobyć, które są trochę poza tym światem, które zwodzą.
U le Carrégo wszystko jest znacznie bardziej skomplikowane niż w Bondzie, żywe, rozpisane na wiele postaci, niesłychanie pokręcone. To nie są jednoznaczne charaktery: dobre lub złe.
Pisarz wywiadowca
Studiował na Universytecie w Bernie, ukończył Lincoln College w Oksfordzie, po czym wykładał w Eton College. Na przełomie lat 50. i 60. był pracownikiem brytyjskiej służby zagranicznej. Należał również do słynnego zespołu MI6, tajnych brytyjskich służb wywiadowczych (został jednak zadenuncjowany przez podwójnego agenta, Kima Philby'ego).
W powieściach, które zaczął pisać na początku lat 60., odzwierciedla się również jego biografia – osoby mającej kontakt ze światem tajnych agentów i rządowego wywiadu. Widać to choćby w jednej z jego najbardziej znanych książek: "Druciarz, krawiec, żołnierz, szpieg" ("Tinker, Tailor, Soldier, Spy"), która doczekała się głośnej ekranizacji z Gary Oldmanem i Colinem Firthem w rolach głównych.
O świecie według Johna le Carré opowiedzieli w Dwójce Cezary Michalski, pisarz i publicysta, Marek Zagańczyk, eseista, i Janusz Majcherek, krytyk teatralny.
Słuchaj audycji przygotowanej przez Dorotę Gacek i Elżbietę Łukomską.
(sm)
