Andrzej Przewoźnik doprowadził do odbudowy i ponownego otwarcia Cmentarza Obrońców Lwowa oraz polskich cmentarzy wojennych w Katyniu, Charkowie i Miednoje. Zadbał też o upamiętnienie ofiar mordu w Jedwabnem i ofiar konfliktów polsko-ukraińskich. - Był człowiekiem szlachetnym, ideowym, człowiekiem honoru, który walczył o godność i godne miejsce wśród państw europejskich - podkreślał Czesław Jaworski.
Wyjątkowy historyk
Jolanta Przewoźnik wspominała, że już w szkole średniej i w okresie studiów jej mąż bardzo intensywnie pracował, zbierał materiały i prowadził rozmowy z ludźmi, którzy mogli wyjaśnić kwestie związane z historią Armii Krajowej, funkcjonowaniem polskiego podziemia. - Mówił o tym z wielką pasją, odwagą. Już wtedy miał olbrzymią wiedzę. Miał świetną pamięć, kojarzył fakty i wyrastał na genialnego historyka.
W wieku 28 lat został sekretarzem Rady Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa. - Może to młody wiek, ale wydawało się, że Andrzej jest do tego przygotowany. Wykazał też swój talent organizacyjny. Ciągłość tej pracy pozwalała mu na realizację planów w ciągu czterech czy pięciu lat. Powtarzał, że efekty widać krótko, ale przygotowania trwają bardzo długo. Choćby cmentarz Orląt we Lwowie - to było prawie 10 lat przygotowań - wspominała.
Twarde zasady i miękkie serce
Jak zaznaczyła, miał "twarde zasady i miękkie serce", był też bardzo pomysłowy. - Marzył, żeby powstały nowoczesne placówki muzealne. Chciał, żeby wiedza historyczna, przekazywana kolejnym pokoleniom, do nich trafiała i przygotowywała ich do funkcjonowania w kraju, którym wkrótce sami będą rządzić.
To Andrzej Przewoźnik przygotowywał obchody siedemdziesiątej rocznicy zbrodni katyńskiej - zarówno tej wcześniejszej, z 7 kwietnia 2010 roku, z udziałem premierów Polski i Rosji, jak i tej, która miała się odbyć 10 kwietnia z udziałem prezydenta Lecha Kaczyńskiego oraz 300-osobowej delegacji rodzin ofiar katyńskich.
Andrzej Przewoźnik wspólnie z prof. Adamem Strzemboszem napisał książkę "Generał Nil" o generale Auguście Emilu Fieldorfie, a z Jolantą Adamską "Zbrodnia katyńska. Mord - kłamstwo - pamięć".
Bohatera audycji wspominała również współpracownica Jolanta Adamska. Cytowaliśmy też wspomnienie mecenasa Czesława Jaworskiego.
14:39 2022_04_05 12_45_01_PR2_Zapiski_ze_wspolczesnosci.mp3 Wspomnienia o Andrzeju Przewoźniku (Zapiski ze współczesności/Dwójka)
***
10 kwietnia 2010 roku w Smoleńsku w katastrofie Tu-154M zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński i jego małżonka Maria, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, a także wielu przedstawicieli polskich elit politycznych, wojskowych i kościelnych. Polska delegacja miała wziąć udział w obchodach 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.
***
Tytuł audycji: Zapiski ze współczesności
Przygotowała: Anna Lisiecka
Data emisji: 5.04.2022
Godzina emisji: 12.45
uk
