"Tannhäuser" Wagnera z Bawarskiej Opery Państwowej

Ostatnia aktualizacja: 26.05.2017 17:39
W "Wieczorze operowym" zapraszamy na retransmisję słynnej opery o perypetiach kochanka bogini Wenus. Spektakl, który miał swoją premierę 21 maja w Monachium, wyreżyserował Romeo Castellucci.
Rysunek F. Tischbeina przedstawiający  Tannhusera i Wenus
Rysunek F. Tischbeina przedstawiający Tannhäusera i WenusFoto: Wikipedia/domena publiczna

Jerzy Artysz 1200.jpg
Wagner nad Wagnerami. Trybunał zdecydował

O trzynastowiecznym poecie-rycerzu (minnesängerze) Tannhäuserze nie wiemy prawie nic pewnego - był dworzaninem Fryderyka II Bitnego i pozostawił "Poemat o pokucie". Pięknie iluminowany Codex Manesse przedstawia go w stroju krzyżackim. Istnieją przypuszczenia, że Tannhäuser wziął udział w V Krucjacie.

Tannhäuser jest też bohaterem jednej z najbardziej frapujących legend średniowiecza; miał bowiem odnaleźć legendarną Venusberg - górę Wenus - położoną w Niemczech, gdzieś między Gothą a Eisenach. Z boginią - która na owym szczycie rezydowała - Tannhäuser spędzał czas na przyjemnościach, ciesząc się życiem ziemskim, rozkoszami ciała i zapominając o duszy. Po roku zapragnął jednak powrócić do normalnego świata. Skruszony rycerz udał się do papieża Urbana IV po rozgrzeszenie. Papież rozgniewany rzekł, ze prędzej jego pastorał zakwitnie, niż Tannhäuser otrzyma rozgrzeszenie. Trzy dni później pastorał zakwitł i za minnesängerem ruszyli posłańcy z radosną nowiną. Rycerza jednak nie można było nigdzie odnaleźć: machnąwszy ręką na świat, powrócił na zawsze do groty Wenus.

Krytycy literaccy widzą w tej legendzie zaadaptowaną do celów chrześcijańskich pogańską opowieść o królowej elfów i jej ludzkim dworzaninie, który po pewnym czasie pragnie wrócić do zwykłego świata. Jednak już go nie pojmuje, więc udaje się znowu do krainy elfickiej.

Ryszard Wagner dokonał dalszej reinterpretacji, konstruując opowieść o walce miłości ziemskiej i niebiańskiej (paradoksalnie, tę pierwszą uosabia bogini, tę niebiańską zaś - Elżbieta, ukochana Tannhäusera) oraz o odkupieniu poprzez miłość: Tannhäuser jest odrzucony przez rycerstwo i szlachetnie urodzone damy ze względu na swe oddanie Wenus, jednak miłość, modlitwa i poświęcenie Elżbiety pozwalają na odkupienie duszy rycerza, który - inaczej niż w legendzie - umiera zbawiony.

Program:

Ryszard Wagner, Tannhäuser 

Wyk. Klaus Florian Vogt (tenor) - Tannhäuser, Anja Harteros (sopran) - Elżbieta, Elena Pankratova (mezzosopran) - Wenus, Christian Gerhaher (baryton) - Wolfram von Eschenbach, Georg Zeppenfeld (bas) - Hermann, Chór i orkiestra Bawarskiej Opery Państwowej, dyr. Kirill Petrenko

(retransmisja z 21 maja 2017 z Bawarskiej Opery Państwowej)

***

Na retransmisję w "Wieczorze operowym" w sobotę (27.05) w godz. 20.00-0.00 zaprasza Aleksander Laskowski.

bch

Zobacz więcej na temat: opera Ryszard Wagner
Czytaj także

Wagner nad Wagnerami. Trybunał zdecydował

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2013 00:02
W kolejnej audycji z cyklu "Kto słucha, nie błądzi" jury wybrało najlepsze nagranie opery "Śpiewacy norymberscy" Ryszarda Wagnera, którego dwusetna rocznica urodzin przypada w tym miesiącu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Czemu gram Wagnera? Bo to dobra muzyka"

Ostatnia aktualizacja: 17.06.2013 14:49
- Większość kompozytorów to postaci nietuzinkowe, to nie byli prości ludzie i jako dzieci swoich czasów, czasem wikłali się w politykę - tłumaczył antysemityzm Ryszarda Wagnera szef NOSPR Alexander Liebreich.
rozwiń zwiń