W 1980 roku Tiziano Terzani – niezwykle popularny w Niemczech i we Włoszech dziennikarz – zniknął, pojawił się zaś Deng Tiannuo, który osiedlił się w stolicy chińskiego państwa. Zaczął żyć jak każdy inny chiński obywatel: swoje dzieci posłał do lokalnej szkoły, hodował świerszcze i jeździł na rowerze.
Wcześniej – jako ceniony korespondent niemieckiego tygodnika "Der Spiegel", doskonały reporter, podróżnik po Azji, która go urzekła – próbował zrozumieć kulturę tego niezwykłego kontynentu, starał się poznać jego mieszkańców. Teraz postanowił być jeszcze bliżej, chciał dotknąć prawdziwego życia wielkich, zamkniętych dla zachodnich dziennikarzy Chin. W znacznej mierze to mu się udało.
Zobaczył kraj zupełnie inny od iluzorycznej wizji przedstawianej na Zachodzie przez rządowych funkcjonariuszy i reżimową prasę. To był kraj zwykłych ludzi, rozdarty między bogactwem tradycji a biedą wynikającą z dyktatury, ogłuszony kakofonią propagandy, obarczony balastem maoizmu. Terzani opisał cenę błyskawicznego rozwoju i pędu ku nowoczesności – pogłębienie różnic społecznych, zaostrzenie sprzeczności między miastem a wsią, zniszczenie dziedzictwa wielowiekowej kultury. Nie unikał tematów drażliwych i trudnych, jak kolonizacja Tybetu czy kontrola urodzin. Prawdopodobnie między innymi i za to został poddany reedukacji i wydalony z kraju.
– Któregoś razu weszli do jego mieszkania milicjanci, zrobili rewizję, skonfiskowali jego przedmioty – opowiadał w Dwójce Adam Pluszka z Wydawnictwo WAB. – Wśród nich jakieś tandetne figurki Buddy, jakiś krucyfiks, jakiś plakat, jakaś podobizna Mao. To zaciążyło przeciwko niemu: bo nie szanuje kraju, nie szanuje Mao.
Ten ostatni, gorzki akord chińskiego życia Denga Tiannuo (Tiziano Terzaniego) pomógł mu w jakimś sensie naprawdę poczuć się Chińczykiem – jednak w momencie, kiedy już przestał nim być.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy, jaką z Adamem Pluszką z Wydawnictwo WAB przeprowadziła Katarzyna Nowak. Gość "Wybieram Dwójkę" opowiadał o dwóch książkach Tiziano Terzaniego – "Zakazane wrota" i "W Azji".
***
Tiziano Terzani (1938-2004) – dziennikarz, reporter, pisarz. Skończył studia prawnicze w Pizie i Leeds, potem rozpoczął karierę dziennikarską. Zachwycony Azją, w latach 1967-1969 studiował sinologię na nowojorskim uniwersytecie Columbia. Współpracował przede wszystkim z tygodnikiem "Der Spiegel", dla którego pisał z Singapuru, Hongkongu, Pekinu, Tokio, Bangkoku i Delhi, publikował też m.in. w "Corriere della Sera", "L'Espresso" i "La Repubblica". Autor wielu książek, m.in. poświęconych Wietnamowi oraz ZSRR.
Jego książki są tłumaczone na wiele języków – powstałe z podróży po Afganistanie, Pakistanie i Indiach "Listy przeciwko wojnie" (2002, wyd. pol. w przygotowaniu) przełożono na angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, japoński i słoweński. Po polsku ukazały się: "Powiedział mi wróżbita. Lądowe podróże po Dalekim Wschodzie" (2008), "Nic nie zdarza się przypadkiem" (2009), "W Azji" (2009), "Koniec jest moim początkiem" (2010) oraz "Zakazane wrota" (2011).
