W „Poranku Dwójki” zapowiadaliśmy debatę związaną z komunistyczną zbrodnią sprzed 90 lat. „Wielki Głód w Ukrainie. Sztuka w obliczu ludobójstwa” będzie okazją do bezpośredniej rozmowy z artystami, którzy w swojej twórczości podejmowali ten temat. Przez kilkadziesiąt lat szukali oni sposobów na dotarcie z opowieścią o tej zbrodni do świadomości publicznej, a także na przezwyciężenie traumy z nią związanej. Dyskusja odbędzie się dziś – w sobotę – w Galerii Nizio na warszawskiej Pradze. Wezmą w niej udział polscy i ukraińscy działacze społeczni oraz artyści.
Debata towarzyszy wystawie „Muzeum Holodomoru w budowie” poświęconej realizacji największego obiektu muzealnego Europy Środkowo-wschodniej, który pracownia Nizio Design International od 2018 roku współrealizuje. Warto zaznaczyć, że Nizio Design International to pracownia, która projektowała m.in. wystawę Muzeum Powstania Warszawskiego czy Muzeum Polin.
Jak piszą organizatorzy wydarzenia, Nizio Gallery:
Pamięć o Wielkim Głodzie stała się dla nas niezwykle istotna nie tylko ze względu na nasze osobiste zaangażowanie, ale również aktualną sytuację międzynarodową i rosyjską agresję w Ukrainie. Przypominanie o tragedii sprzed 90 lat jest ważne w obliczu zbrodni popełnianych przez rosyjską armię. Korzystając z zaproszenia od Narodowego Instytutu Dziedzictwa do współpracy przy Europejskich Dniach Dziedzictwa, postanowiliśmy przypomnieć polskiemu społeczeństwu o wadze pamięci o Hołodomorze.
- Rzecz tak niepojęta, jak zagłodzenie kilku milionów ludzi, to temat, z którym trzeba było się zmierzyć na poziomie architektonicznym i narracyjnym – mówił Mirosław Nizio, architekt, współtwórca projektu placówki – Postawione przede mną zadanie było wygórowane…
Plan budynku Narodowego Muzeum „Pamięci ofiar Wielkiego Głodu” (Національний музей Голодомору-геноциду) usytuowany jest w centrum Kijowa, przy jednej z głównych, reprezentacyjnych arterii Miasta – ulicy Lavrs’kiej. Ze skarpy roztacza się tam widok na dolinę Dniepru, w sąsiedztwie zaś znajdują się słynna Peczerska Ławra, Muzeum Etnograficzne i budynki rządowe. Od kilku lat odwiedzać można w tym miejscu pomnik poświęcony ofiarom Holodomoru.
- Budynek ze względu na ograniczenia UNESCO nie powinien epatować zbyt wielką formułą, ale się wtopić. Wykorzystaliśmy ten aspekt. Stworzyliśmy bryłę wtopioną w kontekst na poziomie tektonicznym – tłumaczył architekt.
To właśnie tektonika, czy też sama ziemia, ma tu wartość symboliczną. Mówimy o żyzności ukraińskiego czarnoziemu. Przełamanie bryły Muzeum w pokrywie dachu ma symbolizować odkrywanie prawdy. A także być zjawiskiem oddziałującym na widza.
Prace nad budynkiem muzeum są niemalże ukończone (trwały od 2018 roku). Wojna wyhamowała możliwość pracy nad wykończeniem go, ale proces postępuje mimo wszystko. Całkowicie natomiast została zatrzymana praca nad ekspozycją stałą w Kijowie. Dzisiejsza debata wokół wystawy w galerii Nizio ma przypomnieć o tym, jak ważny międzynarodowo jest to projekt.
Zobacz:
Wielki Głód na Ukrainie. Hołodomor pochłonął życie milionów ofiar
Wystawa przedstawiająca pracę artystyczną nad byłą muzeum będzie czynna dla zwiedzających do 14 października br. „Muzeum Holodomoru w budowie” ukazuje przenikające się pomysły architektoniczne, dotknąć materiałów wykorzystywanych do budowy, ale i spojrzeć w oczy świadków historii zarejestrowanych na archiwalnych materiałach wideo.
- Nie jest to wystawa docelowa, która ma zawisnąć w Kijowie. Pokazuje ona raczej kierunek, w którym artyści idą, projektując ją – mówił o wystawie w galerii Nizio ukrainista Maciej Piotrowski.
Sama debata, która odbędzie się dziś, o godz. 18.00 „Sztuka w obliczu Holodomoru” będzie rozmową z pisarzami, antropolożką, architektem o narracji różnych dziedzin sztuki o Wielkim Głodzie.
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadził: Piotr Kędziorek
Materiał przygotowała: Mariana Kril
Data emisji: 17.09.2022
Godzina emisji: 8.10
