Z kogucikiem przez Polskę

Ostatnia aktualizacja: 27.01.2024 10:00
Ilustratorka i graficzka Anna Kaźmierak tworzy etnograficzne książki dla dzieci i prowadzi warsztaty artystyczne, inspirując się rodzimą kulturą tradycyjną. Tym razem proponuje nam podróż po różnych regionach kraju śladami kogucika ukrywającego się wśród emblematów kultury ludowej.
Audio
  • Anna Kaźmierak o swojej książce "Gdzie jesteś, koguciku?" (Dwójka/Poranek Dwójki)
Okładka książki Gdzie ty jesteś, koguciku?
Okładka książki "Gdzie ty jesteś, koguciku?"Foto: mat. promocyjne

„Praca nad książką to było przetwarzanie przez własną wrażliwość plastyczną motywów materialnego i niematerialnego dziedzictwa do niedawna, a gdzieniegdzie jeszcze do dziś, odtwarzanego przez nieliczne już lokalne wspólnoty na polskich wsiach. Jest to wyraz mojej, być może naiwnej, bo w dziecięcy sposób wyrażonej, tęsknoty za przestrzeniami kultury, które pod wpływem oddziaływania przyrody i wspólnej lokalnej historii, były gwarantem poczucia ciągłości. Maluję i pokazuję innym zwyczaje i przedmioty pełne mocy, według mnie nie tylko symbolicznej” wskazuje autorka książki „Gdzie ty jesteś, koguciku?” Anna Kaźmierak.

Publikacja to bogata, strojna, pełna koloru, rytmu, kipiąca twórczą ekspresją etnograficzna podróż po Polsce i „wyszukiwanka” dla najmłodszych. Szukamy kogucika ukrytego wśród kolorowych wzorów i bohaterów ludowych zwyczajów. Kogucik przybiera różne formy: raz jest drewnianą zabawką, raz papierową wycinanką lub metalowym wiatrowskazem. Innym razem zdobnie upiększa haftowane stroje, pomaga w ekspresji muzycznej, a czasem staje się rekwizytem odgrywanego od wieków wiejskiego teatru. Koguciki – kolorowe, gliniane, drewniane – uwalniają wyobraźnię i dziecięcą radość. [mat. wydawcy]

- Kogut był ważny nie tylko na polskiej wsi. Odgrywał istotną symboliczną rolę. Współcześnie kojarzy nam się jednoznacznie z kulturą ludową, między innymi dzięki logotypowi Cepelii. Ogrywamy koguta w różnych formach i odmieniamy przez różne przypadki. Został wypromowany przez poprzedni ustrój – mówiła Anna Kaźmierak.


Tym razem kogucik – symbol kultury ludowej – zaprasza nas do przemierzania polskich regionów etnograficznych. W każdym z nich czytelnik-widz ma za zadanie – a nie jest ono łatwe wśród rozwibrowanych barwami i deseniami ilustracji – odnaleźć sprytnie ukrytego wśród ludowych wzorów kogucika. Dzięki temu poznajemy różnorakie przejawy ludowego rzemiosła – od wycinanki, poprzez malarstwo, po rzeźbę.

- Chciałam opowiedzieć o kulturze tradycyjnej, głównie o rzemiośle i sztuce ludowej najmłodszym – mówiła Każmierak. – Książka jest pomyślana na zasadzie „wyszukiwanki”. Dziecko poznaje różne formy sztuki ludowej oraz materialnego i niematerialnego dziedzictwa.

Autorka książki „Gdzie ty jesteś, koguciku?” nie tylko pisze i ilustruje, ale też prowadzi zajęcia animacyjne dla najmłodszych, zaszczepiając im ciekawość rodzimej kultury. Jak mówi, dzieci najlepiej uczą się przez zabawę. To ich naturalna forma odbierania świata, dlatego na zajęciach z Anną Kaźmierak najmłodsi malują, tańczą, śpiewają… A propos śpiewu – to właśnie od muzyki tradycyjnej zaczęła się fascynacja kulturą ludową ilustratorki. „Nagle wszystkie puzzle się poukładały! Moje pisanie książek, uczestniczenie w kulturze tradycyjnej okazało się być szukaniem moich korzeni…” mówiła nasza gościni. 

Ponadto w folkowym Poranku Dwójki:

  • Pośród strzałów z batów, skaczących koni i tańcujących niedźwiedzi słuchaliśmy o obrzędach kolędniczych w Milówce. Wszystko w czasie pochodu Dziadów Noworocznych w ramach 55. Żywieckich Godów.
Posłuchaj
07:26 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2024_01_27-07-48-44.mp3 Żywieckie Gody. Pochód Dziadów Noworocznych w Milówce 2024(Dwójka/Poranek Dwójki)

 

  • Z Magdaleną Zbylut słuchaliśmy wierszy ludowej poetki z Małopolski, pani Dziedzic.
Posłuchaj
06:11 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2024_01_27-08-16-39.mp3 Helena Dziedzic - poetka ludowa z Głogoczowa (Dwójka/Poranek Dwójki)

 

  • W stolicy Ukrainy przebywa Mateusz Dobrowolski z zespołu Hajda Banda. Dziś i jutro poprowadzi warsztaty w siedzibie fundacji RYS’, największej ukraińskiej fundacji zajmującej się nieformalna edukacją w zakresie muzyki tradycyjnej. Z muzykiem i animatorem rozmawialiśmy o działaniach fundacji i o tym, jak ukraińscy artyści żyją w czasach wojny.
Posłuchaj
07:41 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2024_01_27-08-32-18.mp3 Mateusz Dobrowolski o życiu folkowo-kulturalnym w Kijowie początkiem 2024 roku (Dwójka/Poranek Dwójki)

 

piesek gramofon pan pies okulary radio

Słuchaliśmy:

7.09 Fini Henriques Petite valse Johannes Soe Hansen, Christina Bjorkoe (3:29)

7.15 Lumpeks Double polka (5:14)

7.25 Zmicier Wajciuszkiewicz Czeremszyna Zełony duboczok (4:07)

7.31 Fryderyk Chopin Mazurek f-moll, op. 68 nr 4 Tobias Koch (4:00)

7.37 Bjorn Kare Odde, Elin Marie Christensen, Ida Malene Christensen Vals til fjells (2:59)

7.45 Tigana Santana Flor destinada (Effleurer le destin) (2:54)

7.54 Volosi Red Light (4:55)

8.02 Johann Strauss II, Figaro Polka  Wiener Philharmoniker dyr. Christian Thielemann Koncert Noworoczny 1.01 2024 live! oklaski! (4:07)

8.09 Warszawska Orkiestra Sentymentalna Którego pasterze chwalili (3:23)

8.14 Piotr Damasiewicz & Dominik Wania Metanoia (3:18)

8.25 Johann Gottlieb Goldberg Sonata triowa C-dur, IV. Gigue. Presto Amandine Beyer Gli Incogniti (4:15)

8.30 Lumpeks Tete deux chevals (3:53)

8.42  Dakha Brakha Baby (7:15)

8.53 Odpoczno Srebro ryb (4:56)

9.08 Lumpeks Le souterrain (5:13)

9.22 Lumpeks Kujawiak kombinowany (4:09)

9.28  Kaja i Janusz Prusinowscy Muzykancka Kompania Dziecięca Kiej Maryja wędrowała (4:00)

9.39 Martin Stadtfeld Sun & Moon (1:10)

9.47 Os Muiraquitans A Misturada (3:00)

9.51 Derek Gripper Jarabi (Passion) (6:36) 

***

Tytuł audycji: folkowy Poranek Dwójki 

Prowadził: Piotr Kędziorek

Data emisji: 27.01.2024

Godzina emisji: 9.30