Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW zaprasza w tym roku do wspólnych obchodów 90-lecia etnologii na UW! W programie m.in. konferencja „Pamięć, zaangażowanie, przyszłość” czy wystawa „Na osi czasu”. W folkowym Poranku Dwójki o jubileuszu opowiadają nam: Tomasz Rakowski (dyrektor instytutu), dr Maria Małanicz-Przybylska oraz Joanna Koźmińska, współautorka wystawy „Na osi czasu”.
Konferencja z okazji 90 lat IEiAK UW
Do tego w audycji:
W cyklu Historia Polskiego Folku ostatnio Wojciech Ossowski eksploruje fascynacje polskich artystów muzyką celtycką. Dziś kolejny tego przykład: Cotton Cat. WIĘCEJ TUTAJ
Konik na biegunach
- Zapraszamy na wystawę do Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie koło Białegostoku. Poświęcona jest ona przedmiotom, które dawniej służyły dzieciom w wolnych chwilach. Tytuł ekspozycji to „Od patyka do konika, czyli dawne zabawki ludowe”, a prezentowane na niej prace są nie tylko formą artystycznego wyrazu, ale i próbą zachowania dziedzictwa. Więcej na ten temat opowie Państwu autorka wystawy i kustoszka Dorota Kulesza, z którą spotkała się Maria Czok.
06:17 _PR2 (mp3) 2025_05_10-08-16-31.mp3 Wystawa "od patyka do konika, czyli dawne zabawki ludowe" PMKL (Dwójka/Poranek Dwójki)
- Kultura i dziedzictwo obszarów wiejskich – to temat konkursu Korzenie i Skrzydła zorganizowanego po raz czwarty przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi. Nadesłane prace magisterskie były bardzo różnorodne, powstały nie tylko na kierunkach związanych z etnografią czy etnologią. Jury konkursowe przyznało dwie równorzędne pierwsze nagrody, jedną trzecią i trzy wyróżnienia honorowe. Autorkami prac, które zajęły ex aequo pierwsze miejsca, zostały Zuzanna Majerowicz z mikroregionu Chazy i Alicja Chęcińska z Powiercia – obie pisały o swoich małych ojczyznach. Trzecie miejsce zajęła Barbara Gołębiewska, która pisała o Podlasiu, z którego pochodzi jej rodzina. Streszczenia nagrodzonych prac magisterskich zostaną zamieszczone w czasopiśmie „Kultura wsi”. Kolejna odsłona konkursu Korzenie i Skrzydła, tym razem na prace licencjackie, zostanie ogłoszona jesienią. Na uroczystej gali konkursu była Anna Depczyńska.
07:37 _PR2 (mp3) 2025_05_10-08-35-49.mp3 Nagrody NIKiDW Korzenie i Skrzydła rozdane po raz czwarty (Dwójka/Poranek Dwójki)
Magdalena Trzoska z Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi wskazuje na wyjątkową różnorodność zagadnień w pracach na temat dziedzictwa kulturowego polskiej wsi. Do konkursu zgłaszane są prace dotyczące wielu dziedzin, od muzyki do architektury, lub są interdyscyplinarne. Choć konkurs odbywa się dopiero po raz czwarty, może poszczycić się tym, że udział w nim biorą praktycznie wszystkie polskie uczelnie, w tym wydziały zarówno humanistyczne, jak i techniczne.
- Dziś kulturę wsi kojarzymy głównie z folklorem. Ale to jest wszystko: historia, geopolityka, socjologia. Różne rzeczy na to wpływają, tak samo jak na wizerunek współczesnej wsi – mówi Magdalena Trzoska.
Wśród wyróżnionych prac znalazły się: stricte historyczna, wskazująca na tożsamość regionalną.
- Jury oceniało nie tylko temat czy to jak napisana jest praca, ale też to, czy praca może się do czegoś przydać np. gminom wiejskim. Kultura wiejska wciąż żyje i wsie żyją. Zależy nam na tym, by mogły się rozwijać – wskazuje pracowniczka NIKiDW.
W wypowiedziach zwyciężczyń pierwszej nagrody Korzenie i Skrzydła wyraźnie wybrzmiewa przynależność do ich małej ojczyzny (Zuzanna Majerowicz pisze o wielkopolskim mikroregionie Chazy, Alicja Chęcińska o Powierciu) i osobistych historii, które naprowadziły badaczki na dane tematy. Barbara Gołębiewska pisała o duchowości przejawiającej się w architekturze Podlasia. Również jej praca podyktowana była sięganiem do korzeni: „szukałam tego brakującego, trudnego do zdefiniowania elementu – tego «ducha miejsca»” podkreślała wyróżniona w konkursie młoda naukowczyni.
- Odkrywanie przeszłości miejsc jest kluczowe, by docenić to miejsce – wskazuje Alicja Chęcińska z Powiercia. – Jest mi bardzo miło, e zdobyłam pierwszą nagrodę w konkursie Korzenie i Skrzydła, ale pragnę zauważyć, że już wcześniej czułam się doceniona: wyniki moich badań zostały wykorzystane przez lokalną społeczność, a projekt rewaloryzacji parku w Powierciu jest skutecznie realizowany. Zorganizowałam też otwarty wykład dla lokalnej społeczności, na którym spotkałam się z dużym entuzjazmem i zaciekawieniem. To było dla mnie bardzo budujące. Ta nagroda i uznanie w środowisku akademickim jest wspaniałym uwieńczeniem.
Korzenie i Skrzydła 2024
- W cyklu Nasze Niematerialne Aleksandra Stec przedstawia: Plecionkarstwo na Śląsku Opolskim ZOBACZ WIĘCEJ
- Po świętym Wojciechu rozpoczął się sezon pasterski. W sobotnim Poranku Dwójki odwiedzamy bacówkę Andrzeja Klusia Pod Reglami w Zakopanem. Bacówka nie jest już - jak to dawniej bywało - odcięta od świata, ale cały proces od wypasu, przez dojenie, po produkcję oscypków - pozostaje tradycyjny. Pod Tatry wybrała się Magdalena Zbylut-Wiśniewska. Bacę Andrzeja Klusia można odwiedzić w Zakopanem u wlotu do Doliny ku Dziurze.
07:20 _PR2 (mp3) 2025_05_10-09-18-58.mp3 Wizyta w Bacówce Andrzeja Klusia (Dwójka/Poranek Dwójki)
Słuchaliśmy:
7.09 Maliki World Orchestra Buongiorno (4:29)
7.15 SEKUNDa Jurgów (5:29)
7.26 Johann Sebastian Bach, Iilo Rantala, Lars Danielsson, Morten Lund Aria / Goldberg Variation No. 1 (4:42)
7.31 Sam Kowalski Pijaweczka (3:26)
7.37 Chapelier Fou Darling, Darling… (4:48)
7.47 Matt Herskowitz Bach a la jazz (1:20)
7.55 Winyo Odongo (3:22)
8.06 Johannes Brahms Kwartet fortepianowy nr 2 A-dur cz. III Scherzo (10:28)
Krystian Zimerman (p) + Maria Nowak (viol)/Katarzyna Budnik (viola)/Yuya Okamoto (cello)
8.16 Toco Samba Noir (4:37)
8.22 Radical Polish Ansambl Rydz (4:00)
8.28 SEKUNDa Tchnienie feat. Leszek Możdżer & Kacper Malisz (7:09) (płyta poranka)
8.41 Chiwoniso Zvichapera (4:04)
8.54 Henri Texier Les „La-bas” (3:04)
9.10 Kapela PoPieronie uOwce & Pastwisko & Jasinek (5:04)
9.21 SEKUNDa Polana (4:20)
9.28 Vulva Voce Weaver’s Key (5:04)
9.50 Fanfare Ciocarlia, Adrian Raso Jolene (2:59)
9.54 No Blues Rageen Rambling (4:00)
***
Tytuł audycji: folkowy Poranek Dwójki
Prowadziła: Aleksandra Stec
Data emisji: 10.05.2025
Godzina emisji: 9.30
