Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

etnografia

Złoty skarbczyk ludowego słowa. „Jabłoneczka” Juliana Przybosia

„Jabłoneczka” stanowi wciąż jeden z najbardziej reprezentatywnych i poręcznych zbiorów ludowych tekstów pieśni. To znów dostępny w księgarniach „złoty skarbczyk” ludowego słowa, roli którego nie zauważają licznie dziś spisywane „ludowe historie” Polski. Pisze Roch Sulima o antologii polskiej pieśni ludowej autorstwa Juliana Przybosia. To właśnie ta książka będzie głównym tematem rozmowy w sobotnim Poranku Dwójki. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Wojciech Ossowski Maria Czok Piotr Dorosz Mateusz Dobrowolski

„Na Zachód od Bugu”. Sztuka słuchania

Granice – administracyjne, etniczne, religijne, wyobrażone – splatają codzienność lokalnych społeczności w skomplikowaną tkankę. W książce „Na Zachód od Bugu: dzienniki z Pogranicza” dr Julia Buiskykh, antropolożka i badaczka, zabiera nas w podróż po Polsce lat 2015–2018, oddając głos tym, którzy na co dzień balansują między różnymi tożsamościami i narracjami historycznymi. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Wojciech Ossowski Piotr Kędziorek Bug Magdalena Tejchma Bydgoszcz granica KSIĄŻKA

„Na Zachód od Bugu”. Sztuka słuchania

Granice – administracyjne, etniczne, religijne, wyobrażone – splatają codzienność lokalnych społeczności w skomplikowaną tkankę. W książce „Na Zachód od Bugu: dzienniki z Pogranicza” dr Julia Buiskykh, antropolożka i badaczka, zabiera nas w podróż po Polsce lat 2015–2018, oddając głos tym, którzy na co dzień balansują między różnymi tożsamościami i narracjami historycznymi. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Wojciech Ossowski Piotr Kędziorek Bug Magdalena Tejchma Bydgoszcz granica KSIĄŻKA

Kobiety przekraczają granice

Pierwsze pokolenie amerykańskich pisarek meksykańskiego pochodzenia, skrzypaczki z pogranicza polsko-białoruskiego, pierwsza góralska poetka, włoska tancerka, która wprowadza taniec intuicyjny do Polski w XX w., artystka XXI w., która postrzega odejście od norm jako pogoń za swoim ja. Co je łączy? Każda z nich na swój sposób przekracza granice - te fizyczne, jak i mentalne. W sobotnim Poranku Dwójki bohaterkami będą właśnie takie kobiety. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Wojciech Ossowski Maria Czok Patrycja Zisch Monika Gigier

Nasze niematerialne: Oklejanka kurpiowska z Puszczy Białej

Pierwotnie na obszarze Puszczy Białej pisanki służyły do ozdabiania szklanych półek kredensów, bożonarodzeniowych choinek, ale przede wszystkim były tradycyjną dekoracją wielkanocnej święconki oraz świątecznego stołu. Pisanki wykorzystywano także jako podarki. Podczas obchodów dyngusowych, które zawsze miały zabarwienie miłosne, dziewczęta wręczały chłopcom pisanki wykonane własnoręcznie. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Wielkanoc

Ostatkowe szaleństwa

To niezwykły czas w tradycyjnym kalendarzu! Karnawał - lub po "ludowemu" - Zapusty! Jego ostatnie dni, czyli Ostatki, to kulminacja zabaw i psot! Świat staje wtedy na głowie: zwierzę staje się człowiekiem, człowiek - zwierzakiem, orka tańczy z psem, a dziewczynka z koniem! Niedźwiedzie odwiedzają domy, tajemniczy Zapust przychodzi na zabawy... Zobacz więcej na temat:  folklor folk kultura ludowa dzieci etno tradycja muzyka ludowa muzyka tradycyjna Monika Gigier karnawał

Nasze niematerialne: Babski Comber na Śląsku Opolskim

Babski Comber na Śląsku Opolskim jest popularnym zwyczajem okresu końca karnawału. Combry organizowane są przez wiele grup kobiet na terenie całego województwa, a uczestniczą w nich również niemal wyłącznie kobiety. Do czasu II wojny światowej funkcjonował on jako obrzęd przejścia dla młodych mężatek inicjowany przez starsze zamężne gospodynie. Później stał się zabawą dla wszystkich kobiet z danej miejscowości bez względu na stan cywilny. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa karnawał

Kaszubska wrażliwość Olo Walickiego na 88. urodziny Dwójki

Olo Walicki debiutował jako szesnastolatek grając w awangardowym zespole Niebieski Lotnik, z Jerzym Mazzollem i Jackiem Olterem. Uczestniczył w nurcie określanym jako scena yassowa i współpracował z jej twórcami: Tymonem Tymańskim, Mikołajem Trzaską oraz Tomaszem Gwincińskim. Przez wiele lat grał w zespołach Leszka Możdżera. W latach 1996-2004 Walicki występował i nagrywał z Kwartetem Zbigniewa Namysłowskiego.  Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec

Afrotopie. Państwowe Muzeum Etnograficzne wbrew stereotypom

Jak oddać odebrany przed laty głos? Jakie są metody rozliczenia z kolonialną przeszłością? O podmiotowości Afryki, spojrzeniu z wewnętrznej perspektywy, o stawaniu wbrew stereotypom - o tym rozmawialiśmy z dr Magdaleną Wróblewską, dyrektorką Państwowego Muzeum Etnograficznego, które niedługo otworzy wystawę "Afrotopie". Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Wojciech Ossowski Maria Czok Piotr Kędziorek

Nasze niematerialne: Tradycje dudziarskie w Wielkopolsce

Tradycje dudziarskie w Wielkopolsce obejmują szerokie spektrum zjawisk, na które składają się w szczególności: muzyczna praktyka wykonawcza, wyrób instrumentu i właściwy muzyce tradycyjnej ustny przekaz międzypokoleniowy w formie relacji „mistrz-uczeń” oraz tzw. „metodą nutową”. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa dudy

Nasze niematerialne: Wyścigi kumoterek

Wyścigi kumoterek to zawody dwuosobowych zespołów ścigających się na śnieżnym torze w kumoterkach, czyli charakterystycznych dla regionu Podhala sankach. Często są one arcydziełami sztuki snycerskiej, wykonywane z lokalnych gatunków drewna, zdobione ażurowymi wzorami i jesionową plecionką, na siedzisko kładzie się słomę lub siano i wykłada się je kraciastą góralską derką z frędzlami. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Podhale zima