Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

etnografia

Nasze niematerialne: Oklejanka kurpiowska z Puszczy Białej

Pierwotnie na obszarze Puszczy Białej pisanki służyły do ozdabiania szklanych półek kredensów, bożonarodzeniowych choinek, ale przede wszystkim były tradycyjną dekoracją wielkanocnej święconki oraz świątecznego stołu. Pisanki wykorzystywano także jako podarki. Podczas obchodów dyngusowych, które zawsze miały zabarwienie miłosne, dziewczęta wręczały chłopcom pisanki wykonane własnoręcznie. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Wielkanoc

Ostatkowe szaleństwa

To niezwykły czas w tradycyjnym kalendarzu! Karnawał - lub po "ludowemu" - Zapusty! Jego ostatnie dni, czyli Ostatki, to kulminacja zabaw i psot! Świat staje wtedy na głowie: zwierzę staje się człowiekiem, człowiek - zwierzakiem, orka tańczy z psem, a dziewczynka z koniem! Niedźwiedzie odwiedzają domy, tajemniczy Zapust przychodzi na zabawy... Zobacz więcej na temat:  folklor folk kultura ludowa dzieci etno tradycja muzyka ludowa muzyka tradycyjna Monika Gigier karnawał

Nasze niematerialne: Babski Comber na Śląsku Opolskim

Babski Comber na Śląsku Opolskim jest popularnym zwyczajem okresu końca karnawału. Combry organizowane są przez wiele grup kobiet na terenie całego województwa, a uczestniczą w nich również niemal wyłącznie kobiety. Do czasu II wojny światowej funkcjonował on jako obrzęd przejścia dla młodych mężatek inicjowany przez starsze zamężne gospodynie. Później stał się zabawą dla wszystkich kobiet z danej miejscowości bez względu na stan cywilny. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa karnawał

Kaszubska wrażliwość Olo Walickiego na 88. urodziny Dwójki

Olo Walicki debiutował jako szesnastolatek grając w awangardowym zespole Niebieski Lotnik, z Jerzym Mazzollem i Jackiem Olterem. Uczestniczył w nurcie określanym jako scena yassowa i współpracował z jej twórcami: Tymonem Tymańskim, Mikołajem Trzaską oraz Tomaszem Gwincińskim. Przez wiele lat grał w zespołach Leszka Możdżera. W latach 1996-2004 Walicki występował i nagrywał z Kwartetem Zbigniewa Namysłowskiego.  Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec

Afrotopie. Państwowe Muzeum Etnograficzne wbrew stereotypom

Jak oddać odebrany przed laty głos? Jakie są metody rozliczenia z kolonialną przeszłością? O podmiotowości Afryki, spojrzeniu z wewnętrznej perspektywy, o stawaniu wbrew stereotypom - o tym rozmawialiśmy z dr Magdaleną Wróblewską, dyrektorką Państwowego Muzeum Etnograficznego, które niedługo otworzy wystawę "Afrotopie". Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec Aleksandra Tykarska Wojciech Ossowski Maria Czok Piotr Kędziorek

Nasze niematerialne: Tradycje dudziarskie w Wielkopolsce

Tradycje dudziarskie w Wielkopolsce obejmują szerokie spektrum zjawisk, na które składają się w szczególności: muzyczna praktyka wykonawcza, wyrób instrumentu i właściwy muzyce tradycyjnej ustny przekaz międzypokoleniowy w formie relacji „mistrz-uczeń” oraz tzw. „metodą nutową”. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa dudy

Nasze niematerialne: Wyścigi kumoterek

Wyścigi kumoterek to zawody dwuosobowych zespołów ścigających się na śnieżnym torze w kumoterkach, czyli charakterystycznych dla regionu Podhala sankach. Często są one arcydziełami sztuki snycerskiej, wykonywane z lokalnych gatunków drewna, zdobione ażurowymi wzorami i jesionową plecionką, na siedzisko kładzie się słomę lub siano i wykłada się je kraciastą góralską derką z frędzlami. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Podhale zima

"The Day of Shelly's Death". Etnografia żałoby

Renato Rosaldo pisze "The Day of Shelly's Death: The Poetry and Ethnography of Grief" prawie trzydzieści lat po śmierci swojej żony Shelly. Michelle Rosaldo, jego naukowa i życiowa partnerka, 11 października 1981 roku straciła życie w trakcie wspólnych badań terenowych na Filipinach - poślizgnęła się i upadła w dolinę rzeki. Zobacz więcej na temat:  Dwójka Jan Kanty Zienko antropologia żałoba Filipiny KULTURA literatura książki

Góralski Karnawał i Dzień Etnografii prosto z Bukowiny Tatrzańskiej!

Folkowy Poranek Dwójki poprowadzimy dla Państwa „spod samiuśkich Tater”! Aleksandra Stec zaprasza do Bukowiny Tatrzańskiej, gdzie odbywa się 53. Góralski Karnawał. Poranek jest poświęcony w dużej mierze właśnie kulturze góralskiej w różnych jej odsłonach. Ponieważ 9 lutego to Ogólnopolski Dzień Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej pochylamy się także nad tym świętem.  Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec Oskar Kolberg Patrycja Zisch Aleksandra Tykarska Wojciech Ossowski

Nasze niematerialne: Umiejętność wytwarzania instrumentu i praktyka gry na kozie (dudach podhalańskich)

Na Podhalu koza (dudy podhalańskie) dobre znana jest co najmniej od XVI wieku. Prawdopodobnie przybyła z wędrującymi przez Karpaty Wołochami. Choć instrument (jeden z najstarszych pasterskich znanych w regionie) zaczął zanikać w XIX wieku, dziś odradza się ze zdwojoną siłą, przyciągając młodych pasjonatów gry. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa dudy Podhale Trebunie-Tutki

Gdyby Kolberg miał... GPS. O projekcie „Cyfrowa Mapa Folkloru” Rafała Miśty

Rafał Miśta łączy XIX-wieczny folkloryzm i współczesne technologie, tworząc Cyfrową Mapę Folkloru. W pigułce, to melodie ze wszystkich tomów Oskara Kolberga przeniesione na interaktywną mapę, multum odnośników do wiedzy społeczno-historyczno-georaficznej. Dlaczego każdy interesujący się folklorem, powinien znać Cyfrową Mapę Folklory? O tym porozmawiamy z jej autorem!  Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa world music Aleksandra Stec kolędy archiwizacja mapy cyfrowe Oskar Kolberg Mariana Kril

Nasze niematerialne: Cymbały - umiejętność budowania i praktyka gry w Polsce południowo-wschodniej

Każdy region naszego kraju może poszczycić się instrumentami charakterystycznymi tylko i wyłącznie dla danego obszaru. Często, instrumenty te są dla mieszkańców poszczególnych regionów, na tyle ważne, że ich budowa i praktyka gry otrzymują swoje miejsce na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się instrumentowi, charakterystycznemu dla muzyki ludowej Polski południowo-wschodniej. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Rzeszów podkarpackie