Polskie Radio
Section05

Podhale

Jest decyzja ws. koni z Morskiego Oka. "Historyczny moment"

Transport konny nad Morskie Oko zostanie ograniczony - wynika z porozumienia zawartego w Zakopanem przez Tatrzański Park Narodowy, minister klimatu i środowiska, lokalne władze oraz właścicieli zaprzęgów. Konie, zamiast siedmiu kilometrów w jedną stronę, będą wozić turystów na odcinku dwóch i pół kilometra - od Palenicy Białczańskiej do Wodogrzmotów Mickiewicza.
Zobacz więcej na temat:  POLSKA prawa zwierząt konie zwierzęta Morskie Oko górale Zakopane góry Ministerstwo Klimatu i Środowiska Tatrzański Park Narodowy Tatry

Między wielką sztuką, a komercją. Odwieczny problem Zakopanego

Zakopane to zimowa stolica Polski, ale również jedno z najbardziej kontrowersyjnych miast. Wątpliwości i dyskusje budziło już w dwudziestoleciu międzywojennym. Miało swoich przeciwników, miało i entuzjastów. Tu, jak w soczewce skupiała i skupia się odwieczna walka pomiędzy wielką sztuką, a kiczem i komercją.  
Zobacz więcej na temat:  Grzegorz Kalinowski Zakopane Zobacz także turystyka Stanisław Ignacy Witkiewicz Kornel Makuszyński KULTURA Tatry górale

Nasze niematerialne: Wyścigi kumoterek

Wyścigi kumoterek to zawody dwuosobowych zespołów ścigających się na śnieżnym torze w kumoterkach, czyli charakterystycznych dla regionu Podhala sankach. Często są one arcydziełami sztuki snycerskiej, wykonywane z lokalnych gatunków drewna, zdobione ażurowymi wzorami i jesionową plecionką, na siedzisko kładzie się słomę lub siano i wykłada się je kraciastą góralską derką z frędzlami.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa zima

Rekordowe liczby. Ratownicy podsumowali 2024 rok w Tatrach

Ratownicy z Zakopanego podsumowali miniony rok pod względem frekwencji, która bezpośrednio przełożyła się na liczbę wypadków. 2024 był rekordowy, jeśli chodzi o odwiedzających Tatry turystów - na szlaki Tatrzańskiego Parku Narodowego weszło 5 milionów 91 tysięcy osób.
Zobacz więcej na temat:  POLSKA Zakopane Tatry TOPR góry małopolskie zima turysta turystyka wypadek lawiny pogotowie ratunkowe Tatrzański Park Narodowy

Nasze niematerialne: Umiejętność wytwarzania instrumentu i praktyka gry na kozie (dudach podhalańskich)

Na Podhalu koza (dudy podhalańskie) dobre znana jest co najmniej od XVI wieku. Prawdopodobnie przybyła z wędrującymi przez Karpaty Wołochami. Choć instrument (jeden z najstarszych pasterskich znanych w regionie) zaczął zanikać w XIX wieku, dziś odradza się ze zdwojoną siłą, przyciągając młodych pasjonatów gry.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa dudy Trebunie-Tutki

Józef Tischner i jego "Historia filozofii po góralsku"

"Historia filozofii po góralsku" to książka niemal legendarna. W pełnych humoru filozoficznych felietonach, będących równocześnie arcydziełem stylu i myślowej precyzji, ks. Józef Tischner nadzwyczaj trafnie przełożył systemy pierwszych filozofów na język i odczuwanie podhalańskich górali. W cyklu "To się czyta" wybranych fragmentów słuchaliśmy w interpretacji samego autora.
Zobacz więcej na temat:  Józef Tischner filozofia góry Tatry literatura

"Halka" Stanisława Moniuszki. Drastyczne tematy i najpiękniejsza polska aria

- Opera ta często była przedstawiana jako sielski obrazek z życia, wycięty z historii. Zaciemniano przy tym kontekst, który dotyczył rzeczy brutalnych i groźnych – mówił w Polskim Radiu o słynnym dziele Stanisława Moniuszki reżyser Mariusz Treliński. 1 stycznia wspominamy podwójną, z 1848 i 1858 roku, premierę "Halki".
Zobacz więcej na temat:  Stanisław Moniuszko opera rozbiory Polski chłopi góralska muzyka kultura ludowa polityka

"Wszystko przekazałem w muzyce". Henryk Mikołaj Górecki o "Bożej służbie", Podhalu i III Symfonii

– Każdy człowiek otrzymuje swój czas. I trzeba ten czas przeżyć możliwie przyzwoicie. Nie zmarnować go i nie stracić – mówił w jednej z archiwalnych radiowych audycji Henryk Mikołaj Górecki. Dziś wspominamy 14. rocznicę śmierci tego znakomitego kompozytora, autora m.in. bijącej rekordy popularności "Symfonii pieśni żałosnych".
Zobacz więcej na temat:  Henryk Mikołaj Górecki muzyka współczesna muzyka klasyczna chrześcijaństwo Śląsk wspomnienie