14:20 Dwójka 2021_03_22 Poranek Dwójki Zagajewski.mp3 Janusz Drzewucki i Ireneusz Kania wspominają Adama Zagajewskiego (Poranek Dwójki)
W niedzielę wieczorem w Krakowie zmarł Adam Zagajewski - jeden z liderów literackiego pokolenia '68, wybitny poeta i eseista. Miał 75 lat - informację o śmierci poety potwierdziła Krystyna Krynicka z wydawnictwa a5. W "Poranku Dwójki" poetę wspominali m.in. Ireneusz Kania (tłumacz) oraz Janusz Drzewucki (krytyk literacki).
Nie żyje Adam Zagajewski. Poeta, prozaik i eseista miał 75 lat
- Żegnamy kogoś, kogo bardzo lubiliśmy, ale także bardzo podziwialiśmy - mówił Janusz Drzewucki. - Adam Zagajewski był nie tylko poetą, ale także prozaikiem, eseistą. Świetnie pisał o poezji. Nie używał przy tym języka krytyczno-literackiego, ale poetyckiego - wspominał. - Jako jeden z niewielu poetów zachwycał się poezją innych, mówił, jak wielką rolę odgrywa "cudze piękno" - dodał.
Janusz Drzewucki wspomniał też, że Adam Zagajewski za czasów PRL był objęty cenzurą, bo zawsze wypowiadał się na tematy polityczne w sposób bezpośredni.
Współtwórca Nowej Fali
- Adam Zagajewski był jednym z głównych twórców Nowej Fali. Książką fundamentalną dla tej formacji był "Świat nieprzedstawiony", której był współautorem - mówił Janusz Drzewiecki. - Jego poezja chętnie posługiwała się metaforą. Akcja liryczna rozgrywa się w Polsce, a przede wszystkim w Krakowie. To poezja, która się odwołuje do naszych wspólnych doświadczeń - dodał.
Czytaj także:
- Pozostaje poezja, mamy wiersze bardzo mądre, do których sięgamy - mówił Ireneusz Kania. - Wielka strata nie tylko dla kultury polskiej, ale i dla przyjaciół. Jego obecność była tak piękna, że wystarczała, nawet jeżeli niewiele mówił. On zawsze słuchał uważnie, a potem wypowiadał jedno zdanie lub dwa, które się zapamiętywało - dodał.
Adam Zagajewski - życie i twórczość
Urodzony we Lwowie w 1945 r. poeta zadebiutował w 1967 r. na łamach "Życia Literackiego". Publikował także w "Odrze" i "Twórczości". W 1968 r. współtworzył krakowską grupę poetycką "Teraz", postulującą powrót do klarowności języka poetyckiego. Młodzi poeci domagali się zakorzenienia języka w codzienności, wzmocnienia jego wpływu na rzeczywistość. Zagajewski wraz z Julianem Kornhauserem stworzyli program ideowo-artystyczny formacji poetyckiej Nowa Fala, którego autorzy apelowali o pokazanie w sztuce "świata nie przedstawionego".
Pierwsze książki poetyckie Zagajewskiego - "Komunikat" (1972) i "Sklepy mięsne" (1975) - stanowiły właśnie realizację nowofalowego postulatu mówienia prawdy o otaczającej rzeczywistości i obnażania fałszu oficjalnego języka.
Zagajewski, związany z opozycją demokratyczną, po proteście wobec projektowanych zmian w Konstytucji PRL został w 1975 roku objęty zakazem druku. W 1976 roku współtworzył i redagował niezależne pismo "Zapis". W 1982 roku wyjechał do Paryża, gdzie współpracował z miesięcznikiem "Kultura" i "Zeszytami Literackimi". Powrócił w 2002 r. i zamieszkał w Krakowie.
Jest autorem takich zbiorów wierszy jak m.in. "List. Oda do wielości" (1983), "Jechać do Lwowa" (1985) oraz "Płótno. Paryż" (1990) "Ziemia ognista" (1994), "Trzej aniołowie" (1997), "Pragnienie" (1999), "Asymetria" (2014), "Lotnisko w Amsterdamie" (2016), "Prawdziwe życie" (2019). Cenione były także jego tomy eseistyczne takie jak "Dwa miasta" (1991) "W cudzym pięknie" (1998), "Obrona żarliwości" (2002), "Poeta rozmawia z filozofem" (2007), "Substancja nieuporządkowana" (2019).
Adam Zagajewski wielokrotnie gościł w Programie 2 Polskiego Radia. W czasie jednej z rozmów poeta przyznał, że pisanie wierszy przychodziło mu z wielkim trudem, a czuł się szczęśliwy tylko wtedy, gdy wiersze już powstały.
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadził: Paweł Siwek
Goście: Janusz Drzewucki (krytyk literacki), Ireneusz Kania (tłumacz)
Data emisji: 22.03.2021
Godzina emisji: 8.30
nk