A jednak pięć odważnych kobiet znalazło w sobie siłę, by rzucić wyzwanie nieznanym lądom i ograniczeniom, które stawiały ich czasy. Katherine Routledge zleciła budowę statku i pożeglowała na Wyspę Wielkanocną. Beatrice Blackwood filmowała wojowników z Nowej Gwinei. Barbara Freire-Marreco zamieszkała w indiańskich pueblos, a Winifred Blackman rzucała się z aparatem w wir krwawych bójek w Egipcie. Ich historie poznajemy w książce Frances Larson "Pionierki. Maria Czaplicka i nieznane bohaterki antropologii". O tej niezwykle ciekawej publikacji rozmawialiśmy z jej tłumaczką Aleksandrą Kamińską.
Stanisław Bojarczuk - polski poeta chłopski, autor ok. 1000 sonetów, samouk żył na przełomie XIX i XX wieku, w biedzie, prowadząc z żoną małe gospodarstwo i wychowując synów. Jest autorem wiersza „Wesele”, w którym krok po kroku opisał obrzęd przejścia z panny i kawalera w gospodynię i gospodarza. M.in, na ten wiersz szczególną uwagę zwróciła Basia Derlak z Chłopcy Kontra Basia, i do wierszy Bojarczuka razem z Agą Derlak stworzyli PŁYTĘ EP "Bojarczuk - Wesele”! O niej mówiliśmy w audycji.
W poniedziałek 12 lipca przypada Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej. To właśnie 12 i 13 lipca 1943 roku wojska hitlerowskie dokonały pacyfikacji podkieleckiej wsi Michniów, zabijając ponad 200 osób. Dziś w Michniowie koło Kielc działa Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich. O tragicznych, wojennych losach mieszkańców Michniowa i innych polskich wsi, a także o działalności Mauzoleum, opowiadała jego kierowniczka - Ewa Kołomańska.
05:22 [i] 10.07 Ewa Kołomańska - MICHNIÓW mp3.mp3 Ewa Kołomańska zaprasza Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie (Poranek Dwójki)
- Wieś polska była pacyfikowana od pierwszych dni drugiej wojny światowej, niszczona nie tylko poprzez działania wojennej, ale i przez szeregowe oddziały frontowe. Wieś w ogóle nie stawiała oporu, mieszkańcy nie brali udziału w walkach, ale jednostki frontowe po prostu niszczyły wsie - paliły je, mordowały mieszkańców - mówiła Ewa Kołomańska, kierownik Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie
Największe pacyfikacje miały miejsce w 1943 roku, na Zamojszczyźnie i w Kieleckiem, były związane z działalnością oddziałów partyzanckich, ale przyczyn był dużo. - Pomoc partyzantom, ratowanie Żydów, niedostarczanie kontyngentów - wyliczała Kołomańska - za to wszystko mieszkańcy wsi byli wysyłani do obozów koncentracyjnych, na roboty przymusowe, do więzień.
Jak mówiła, około 800 miejscowości było szczególnie represjonowanych w czasie drugiej wojny światowej, zarówno przez okupanta niemieckiego, jak i sowieckiego, oddziały UPA czy lokalnych nacjonalistów. Dlaczego Michniów jest w tym kontekście symboliczny?
Ta wioska w Górach Świętokrzyskich stała się symbolem męczeństwa chłopów polskich podczas II wojny światowej, skala zbrodni tam rozegranych symbolizuje wszystkie wsie, gdzie upamiętniono zbrodnie dokonane przez Niemców 12 i 13 lipca 1943 roku. Stąd to właśnie tam powstało Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich, które upamiętnia represje, jakie dokonali Niemcy, Rosjanie i Ukraińcy na wsiach polskich w granicach II RP.
- Budujemy narrację od najważniejszego miejsca mauzoleum, Mogiły Pomordowanych, potem prezentujemy historię przedwojennych miejscowości, przestrzeń opanowaną przez okupantów niemieckich i sowieckich, roboty przymusowe, grabież ekonomiczną miejscowości, system kontyngentów, a także reakcje na nie i postawy Polaków: opór wobec wynarodowiania, tajne nauczanie, opór cywilny i zbrojny - mówiła Kołomańska o tej surowej, zbudowanej z drewna, metalu i betonu przestrzeni, przy których stoją krzyże pamięci.
Katarzyna Dudziak zapraszała na IV Śląski Tabor w Ornontowicach 2021. Wydarzenie potrwa 31 lipca i 1 sierpnia 2021. "Tabor to zawsze spotkanie – przede wszystkim z muzyką, tańcem i śpiewem. Ale również z obyczajami, historią, z własnymi zainteresowaniami, z pasją innych ludzi. Hasło czwartego taboru to: Polifonia Śląska- wielogłos, wielopłaszczyznowość, różnorodność, którą poznacie na warsztatach i podczas koncertów 31.07, a 1.08 specjalny blok warsztatowo - teatralny dla dzieci pt. Mały Tabor" - zapowiada organizatorka.
08:51 _PR2_AAC 2021_07_10-08-13-29 kasia dudziak.mp3 Kasia Dudziak IV Śląski Tabor w Ornontowicach 2021 (Poranek Dwójki)
Izabela Gazek ze Stacji Kultury Kurpie zapraszała na wydarzenie "Pociąg do tradycji: Kurpie i szlachta".
06:23 _PR2_AAC 2021_07_10-08-37-47.mp3 Pociąg do tradycji: Kurpie i szlachta (Poranek Dwójka)
W naszym cyklu poświęconym mniejszościom etnicznym i narodowym w Polsce "Mikrozbliżenia" słuchaliśmy o Białorusinach. W drugim odcinku cyklu "Mikrozbliżenia" gościem Mariany Kril była Alicja Pietruczuk - dziennikarka Polskiego Radia Białystok, przedstawicielka mniejszości białoruskiej w Polsce. Białorusini są mniejszością narodową tradycyjnie zamieszkałą na południowo-wschodnich terenach województwa podlaskiego. W Polsce jest kilka organizacji pozarządowych, skupiających Białorusinów, są również media białoruskojęzyczne, festiwale, zespoły. Rodzinna historia i wyznaczniki białoruskości naszej dzisiejszej bohaterki Alicji Pietruczuk są bardzo związane z terenem Puszczy Białowieskiej i tradycjami wsi, gdzie ona dorastała i odkrywała rodzimą kulturę.
