Świętujemy Dzień Języka Ojczystego

Ostatnia aktualizacja: 19.02.2022 10:00
21 lutego przypada Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego, został ustanowiony w 1999 roku przez UNESCO jako upamiętnienie tragicznego wydarzenia, do którego doszło w 1952 r. w Dhace, która została później stolicą niepodległego Bangladeszu. Tego dnia zginęło pięciu studentów, domagających się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego. Jak do tego doszło?
Audio
  • Świętujemy Dzień Języka Ojczystego(Dwójka/Poranek Dwójki)
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ma uświadamiać, jak wielka jest różnorodność i wartość języków ojczystych: regionalnych, narodowych, oficjalnych i nieoficjalnych.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ma uświadamiać, jak wielka jest różnorodność i wartość języków ojczystych: regionalnych, narodowych, oficjalnych i nieoficjalnych.Foto: Shutterstock

W 1947 r. Indie przestały być kolonią brytyjską, niepodległość uzyskał też Pakistan, a tereny Bengalu zostały podzielone pomiędzy te dwa państwa. W 1948 r. rząd pakistański ustanowił język urdu jako jedyny język urzędowy, co spowodowało protesty społeczności zamieszkującej wschodnią część Bengalu i w większości mówiącej po bengalsku (język ten ma prawie 200 mln użytkowników. 

Obchody święta zwracają uwagę na potrzebę troski o język ojczysty, jego promocję i ochronę. Troska o język ojczysty to również dbałość o historię, tożsamość, to nieustanne tworzenie i interpretowanie słów, za pomocą których opisujemy świat. Na przestrzeni lat zmieniły się realia, sytuacja, życie ludzi. Postęp techniki i nauki spowodował, iż coraz więcej pól stało się dostępnych dla człowieka, ale także i zamknęło się przed nim. Jednocześnie występowanie różnych punktów widzenia współistnieje z potrzebą akceptacji pewnych wartości, kanonu, dbałości o to, co istotne i ważne. Bogactwo i nieograniczony potencjał języka jeszcze mocniej akcentuje odpowiedzialność użytkowników za to, jakim językiem mówią, a piękny język to wyrafinowane wypowiedzi, piękna poezja, proza, nasza kultura. O tym wszystkim w "Poranku Dwójki" rozmawialiśmy z socjolingwistką i kulturoznawczynią prof. Nicole Dołowy-Rybińską z IS PAN.

Do tego w audycji:

  • Do Zapustów jest jeszcze trochę czasu, ale warto zacząć myśleć o przygotowaniach do nich. Na Górnym Śląsku np. bardzo ważne były kiedyś kolorowe pochody ulicami wsi i odwiedzanie gospodarstw. Uczestnicy korowodów – nazywani dziadami czy ostatkorzami – chodzili od domu do domu, hałasując, śpiewając, tańcząc i płatając nieszkodliwe figle domownikom, np. smarując ich sadzą. Ważnym elementem ich stroju były MASKI... O nich rozmawiamy z Martą Paszko, kuratorką wystawy "Twarze ludowego karnawału" w Muzeum w Gliwicach!
    Posłuchaj
    07:35 Dwojka 2022_02_19-08-39-41 Poranek Dwójki.mp3 Wystawa "Twarze ludowego karnawału", mówi kratorka: Marta Paszek (Dwójka/Poranek Dwójki)
     
  • Wystawa "Esther Nisenthal Krinitz: Obrazy przetrwania" w Białostockim Centrum Kultury Ludwika Zamenhofa
    Posłuchaj
    07:16 Dwojka 2022_02_19-08-12-07 Poranek Dwójki.mp3 Esther Nisenthal Krinitz: Obrazy przetrwania; mówią: Magdalena Urbańska i Dorota Sokołowska (Dwójka/Poranek Dwójki)
     
  • Przygotowania do wiosny w Muzeum Nadwiślańskiego Parku Etnograficznego w Wygiełzowie 
    Posłuchaj
    06:32 Dwojka 2022_02_19-07-48-47 Poranek Dwójki.mp3 Przydomowe ogródki w Skansenie w Wygiełzowie (Dwójka/Poranek Dwójki)
     
  • Spotkanie z hiszpańskim zespołem Caamaño&Ameixeiras i okazja do wygrania ich płyty
    Posłuchaj
    13:34 Dwojka 2022_02_19-09-10-49 Poranek Dwójki.mp3 Spotkanie z duetem Caamaño&Ameixeiras (Dwójka/Poranek Dwójki)
     
Słuchaliśmy:
  1. Claude Debussy Preludium „Dziewczyna o włosach jak len”, wyk. Ruth Slenczynska (fortepian) (2:46) Słuchaj w audycji Opera pod gwiazdami: sobota, 19.02, 20:00 zaprasza Marcin Majchrowski
  2. Caamaño & Ameixeiras, Carola Ortiz Buchimitsa (4:41) (płyta poranka)
  3. Hania Rani & Dobrawa Czocher Con Moto (5:02)
  4. Philip Glass Suita z filmu „Dracula”, XV. Seward Sanatorium, aranż. na oktet wiolonczelowy Michael Riesman, wyk. Maki Namekawa (fortepian), Cello Octet Amsterdam (2:52)
  5. Kapela ze Wsi Warszawa & Mercedes Peón Kalinowy sadek (4:38)
  6. Kapela Maliszów Na piecu łoroł (3:26)
  7. Jean Sibelius Symfonia C-dur op. 52 nr 3, I. Allegro moderato, wyk. Oslo Philharmonic Orchestra, Klaus Mäkelä (dyr.) (10:09)
  8. Johann David Heinichen Beatus vir Es-dur, wyk. Ensemble Polyharmonique, Wrocławska Orkiestra Barokowa, Jarosław Thiel (dyr.) (5:17)
  9. Sofiane Pamart DEAR (2:36)
  10. Janusz Prusinowski Trio Polka podróżna (2:54)
  11. Francis Poulenc Sonata wiolonczela FP 143, III. Ballabile, wyk. I Giardini (3:28)
  12. Caamaño & Ameixeiras Le bal de la Marine (3:52)
  13. Fryderyk Chopin Walc e-moll op. pośmiertne (wersja na harfę w es-moll), wyk. Magdalena Hoffmann (harfa) (3:27)
  14. Ifi Ude, Bart Pałyga & POGAN Pod sosną (6:55)
  15. Caamaño & Ameixeiras, Abraham Cupeiro Maribel (3:38) (płyta poranka)
  16. Caamaño & Ameixeiras, Carola Ortiz, Sílvia Pérez Cruz Maneo de Cambre (4:20)
  17. Maria Pomianowska Służyłem ja tobie (3:46)
  18. Jean-Michel Blais flâneur (2:08)
  19. Claude Debussy Clair de lune, aranż. na theremin i głos Carolina Eyck, wyk. Carolina Eyck (theremin, śpiew) (4:54)
***

Tytuł audycji: folkowy Poranek Dwójki

Prowadził: Piotr Kędziorek

Data emisji: 19.02.2022

Godzina emisji: 9.30