Nagroda od początku przyznawana była za całokształt twórczości, honorowała najwybitniejszych twórców, badaczy i popularyzatorów kultury ludowej, artystów działających w różnych regionach etnograficznych i dziedzinach wytwórczości. Kilkadziesiąt dorocznych edycji sprawiło, że Nagroda im. Oskara Kolberga jest uznawana za probierz najwybitniejszych osiągnięć, jednocześnie pełni rolę instytucji wspomagania i promowania twórczości i działań na rzecz kultury ludowej w kraju i za granicą.
Patronem nagrody uczyniono Oskara Kolberga – etnografa, folklorystę i kompozytora, twórcę największego w XIX wieku zbioru źródeł etnograficznych do badania kultury ludowej obszaru dawnej Rzeczypospolitej, autora serii monografii "Lud" i "Obrazów etnograficznych", które tworzą podstawę materiałową dla współczesnych nauk o kulturze i do dzisiaj są inspiracją twórczości naukowo-badawczej i artystycznej. O nagrodzie i jej tegorocznych laureatach w audycji opowiadali Alina Święs i Piotr Zembroń z NIMiT.
Stanisław Wyżykowski
Co widać, sama nagroda się rozwija i wbrew minorowym proroctwom pojawiają się ciągle jej nowi przedstawiciele. Przyznają to przedstawiciele NIMiT, którzy podsumowują właśnie sześciodniową sesję plenerową z odwiedzin u wszystkich piętnaściorga laureatów. - Możemy powiedzieć, że kultura ludowa w regionach ma się świetnie. Nasi wspaniali laureaci mają swoich kontynuatorów na miejscu, te tradycje są przekazywane. W tym roku średnia wieku była wyjątkowo wysoka, dwoje laureatów ma 95 i 96 lat - mówiła Alina Święs. Razem z Piotrem Zembroniem wspominali wizyty u Zofii Nędzy-Kubiniec w Kościelisku i Stanisława Wyżykowskiego w Krośnie. - Pani Zofia Nędza-Kubiniec, animatorka kultury, będzie wśród tych, którzy 12 lipca na Zamku Królewskim pojawią się, by odebrać nagrodę, a to jest miejsce, które odbudowywała jako młoda dziewczyna po wojennych zniszczeniach. Błysk w oku, oddanie, piękna recytacja i pożegnanie i w ogóle serdeczne przyjęcie - tak mówili np. o odwiedzinach u pani Zofii.
Odwiedzając wszystkich laureatów, pracownicy NIMiT zbierali cenne materiały foto i wideo, które będzie można zobaczyć podczas uroczystej gali wręczenia nagród 12 lipca. To świetna okazja do rozmów, także o samej nagrodzie. - Niektórzy mówią, że to wyróżnienie jest faktycznie bardzo dla nich ważne, często przyznają, że muszą latami na nie czekać, dostając w międzyczasie wyróżnienia np. na festiwalu w Kazimierzu. Z kolei niektórzy się godzą, że nigdy to nie nastąpi, a jednak informacja przychodzi i to dla nich duże zaskoczenie - mówił Piotr Zembroń.
Nagroda przyznawana jest w kilku kategoriach, bo otrzymują ją nie tylko muzycy, śpiewacy, twórcy rzemiosła ludowej i sztuki, ale także badacze, animatorzy, bez których często kultura tradycyjna w regionach z trudem by funkcjonowała, albo i wcale. Ze prawie wszystkimi laureatami spotykać się będziemy w naszych audycjach, jak i na gali 12 lipca.
Do tego w audycji:
- 7.50 Festiwal "Od kujawiaka do oberka. Autentyzm i inspiracje". To kontynuacja jednego z najstarszych festiwali muzyki ludowej w województwie łódzkim – Spotkań Folklorystycznych Polski Centralnej „Od Kujawiaka do oberka…”. Organizatorem wydarzenia było dotychczas Muzeum Okręgowe w Sieradzu.
05:20 2023-05-27_Poranek_Od kujawiaka do oberka.mp3 Zaproszenie na Festiwal Od kujawiaka do oberka (Poranek Dwójki)
- 8.10 Wystawa "Etnofotozofia Andrzeja Różyckiego" w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. Andrzej Różycki (1942-2021) – artysta, filmowiec, kolekcjoner, etnograf, teoretyk sztuki, fotozof, to jedna z najważniejszych postaci powojennej sztuki polskiej nurtu neoawangardowego. Historia, pamięć i tożsamość na kanwie jego eksperymentów z procesem technologicznym i uplastycznieniem fotografii, celem poszukiwania sacrum, to podstawy jego autorskiego programu sztuki – fotozofii. Na wystawie wątki z twórczości Różyckiego ukazane zostaną przez pryzmat jego peregrynacji etnograficznych.
05:58 PR2 2023_05_27-08-12-13 różycki.mp3 Wystawa prac Andrzeja Różyckiego w Toruniu (Poranek Dwójki)
- 8.50 w cyklu "od Olzy do Sanu" spotkamy się z Lachami Myślenickimi
- razem z Pawłem Siwkiem zaprosiliśmy też na Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik jest największą w Europie imprezą plenerową o tematyce naukowej. Jego celem jest upowszechnianie wiedzy z różnych dyscyplin naukowych poprzez prezentowanie ciekawych eksperymentów i doświadczeń – zarówno prostych, związanych z archeologią czy fizyką niskich temperatur, jak i najnowszych dokonań współczesnych uczonych. Piknik pozwala zrozumieć i poznać naukę, ukazując ją jako niezwykle ekscytującą i pasjonującą dziedzinę życia, a poprzez przybliżenie warsztatu naukowca zachęca i inspiruje zwiedzających do podjęcia samodzielnej aktywności naukowej. Jego tegorocznym tematem przewodnim są REWOLUCJE NAUKOWE.
07:50 PR2 2023_05_27-08-39-21 piknik naukowy.mp3 Piknik Naukowy a.d. 2023! (Poranek Dwójki)
- 9.10 posłuchaliśmy też o muzyce artysty z Ghany Gyedu-Blay Ambolley, którego płyta była do zdobycia w naszej płytowej zabawie!
09:40 PR2 2023_05_27-09-18-14 alboleya.mp3 Gyedu-Blay Ambolley i highlife z Ghany (Poranek Dwójki)
PLAYLISTA
- Józef Haydn Kwartet smyczkowy, op. 33 nr 3, IV. Rondo. Presto Jerusalem Quartet
- Gyedu-Blay Ambolley Teacher
- Ibrahim Maalouf Hashish
- Werchowyna Sywaja zozula
- Yiruma Room With A View
- Bjorn Kare Odde, Elin Marie Christensen, Ida Malene Christensen Vals til fjells
- Odpoczno W lecie
- Deodat de Severac, Walc Romantyczny wyk. Eric Le Sage
- Abaji Route & Roots
- Francesco Durante Koncert f-moll nr 1, IV. Amoroso Accademia dell’Annunciata
- Dagadana Nie będę się kłopotała
- Gyedu-Blay Ambolley I Don't Know Why
- Marina Baranova The Canopy of Heaven
- Vołosi Uphill
- Wolfgang Amadeusz Mozart Sonata fortepianowa nr 16 C-dur, II. Andante Vikingur Olafsson
- Gyedu-Blay Ambolley I Got Myself To Blame
- Biała Muzyka Kiedym była młoda
- Jan Szymański Kujon
- Ennio Morricone Per le antiche scale Marco Serino Orchestra Haydn di Bolzano e Trento
- Cochemea Song of Happiness
***
***
Tytuł audycji: folkowy Poranek Dwójki
Prowadził: Piotr Kędziorek
Goście: Alina Święs i Piotr Zembroń z NIMiT
Data emisji: 27.05.2023
Godzina emisji: 9.30