Gościem Poranka był Remigiusz Mazur Hanaj, kurator muzycznych wydarzeń na Festiwalu Rymkiewiczowskim. Wraz z nim zapraszaliśmy na koncert pt. „Jeśli możesz, coś mi powiedz…”. Zagrają i zaśpiewają na nim artyści, którzy w swojej twórczości łączą zamiłowanie zarówno do literatury pisanej, jak i ustnej. Od lat zajmują się twórczością autorską, a jednocześnie poznają źródła polskiej, prowincjonalnej tradycji muzycznej in crudo, czyli niestylizowanej, wprost od wiejskich artystów, z nagrań archiwalnych i zapisów historycznych. Oprócz skrzypiec usłyszymy rzadko dziś spotykane cymbały, dudy, lirę korbową oraz śpiew nazywany białym, oparty na naturalnej emisji głosu.
- Najpierw poznałem Rymkiewicza jako prozaika, czytając, jeszcze w stanie wojennym, wydane w drugim obiegu „Rozmowy polskie” – wspominał Mazur-Hanaj. – Z poezją spotkałem się później. Zaimponowała mi swoją tradycyjną formą. Pisał trzynastozgłoskowcem. Forma zupełnie dzisiaj niemodna, a jednocześnie nawiązująca do ludowej poetyki. A też nowoczesna, modernistyczna w treści. To zaskakujące i udane połączenie. Od razu odpowiedziałem na propozycję Festiwalu, by umuzycznić jakiś wiersz Rymkiewicza. Bo nie doczekały się tego, chociaż wołają o muzykę.
Elementy poetyki ludowej, w tym odwołania do natury, uniwersalne figury oraz forma przypominają Remigiuszowi Hanajowi najlepsze strofy muzyki tradycyjnej. Sama idea koncertu jest taka, by zestawić ze sobą oryginalne teksty kultury ludowej, związane m.in. z repertuarem dziadowskim, z poezją Rymkiewicza.
Wystąpią Jacek Hałas z synami Jakubem i Jonaszem, Anna Broda w duecie z Piotrem Fiedorowiczem, zespół Wędrowiec oraz Maryna C., czyli dawno nie słyszana w tej odsłonie Paula Kinaszewska.
Koncert „Jeśli możesz, coś mi powiedz…” zwieńczy wystawę „Rymkiewicz. Encyklopedia”. Wydarzenie odbędzie się 9 listopada, w Muzeum Literatury w Warszawie.
Nie żyje Jarosław Marek Rymkiewicz
Polskie Radio wspomina poetę i krytyka
Kim był Jarosław Marek Rymkiewicz?
Poeta, eseista, dramaturg, historyk literatury, profesor nauk humanistycznych. Wyniki swojej rozległej pracy historyczno-literackiej pomieścił w tomach eseistycznych i encyklopedycznych poświęconych Mickiewiczowi, Słowackiemu, Leśmianowi i Fredrze. Pracował w Instytucie Badań Literackich PAN. Każda jego książka, a nawet wypowiedź, rozpalała w Polsce gorące dyskusje.
I edycja Festiwalu Rymkiewiczowskiego
Odbywający się między 2 a 10 listopada festiwal to ponad dwadzieścia wydarzeń – od literatury po filozofię, od teatru po muzykę. Wydarzenie ma być okazją do uczczenia pamięci, zmarłego przed rokiem, Jarosława Marka Rymkiewicza i prezentacji jego dorobku. Festiwal Rymkiewiczowski skupia się nie tylko na twórczości pisarza, ale traktuje ją jako punkt wyjścia do przeżywania obecnych w niej wątków kultury. Obejmuje całość kultury: od literatury po filozofię, od teatru po muzykę – ze stałym odniesieniem do historii Polski i polskiej tradycji.
– Pisarskie credo Rymkiewicza: jesteś pisarzem, więc jesteś umarły. To hasło, które przyświeca również pierwszej edycji Festiwalu Rymkiewiczowskiego zatytułowanej »Dziady, upiory, przodkowie« – mówiła podczas konferencji prasowej w PAP Izabela Michalska, dyrektorka Festiwalu. [mat. organizatora]
Ponadto w audycji:
- Etnowyprawka Malucha, czyli cykliczne spotkania dla najmłodszych w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. W zajęciach udział biorą dzieci w wieku od 6 miesięcy do 3 lat. Każde spotkanie organizowane raz w miesiącu ma swój motyw przewodni. Kolejne spotkanie w ramach „Etnowyprawki malucha” w Muzeum odbędzie się 24 listopada.
07:21 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2023_11_04-07-48-55.mp3 Etnowyprawka Malucha w Muzeum Etnograficznym w Toruniu (Dwójka/Poranek Dwójki)
- Równo za tydzień obchodzić będziemy po raz kolejny Święto Niepodległości. Już jutro natomiast, i to podwójnie, niepodległościowe celebracje rozpoczynają Polacy mieszkający w dawnych polskich Inflantach, czyli w Dyneburgu na Łotwie. 11. listopada, święto polskie oraz 18. listopada - łotewskie, świętują członkowie polskiego Chóru Promień. To bardzo ważna instytucja i ostoja polskich tradycji, która w tym roku obchodzi jubileusz 35-lecia istnienia. O działalności polskiego Chóru Promień z Dyneburga na Łotwie mówili Alina Łapińska, dyrygentka chóru, oraz jego członkowie.
07:40 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2023_11_04-08-23-11.mp3 Wizyta u Chóru Promień z Dyneburga (Dwójka/Poranek Dwójki)
- Dyrektor Wojciech Kirejczyk zaprosił na Festiwal Niepodległa, który odbędzie się już po raz szósty, na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, oczywiście 11 listopada! Święto Niepodległości można obchodzić na różne sposoby, także tradycyjnie, na ludowo. Szykuje się weekend Niepodległości, z kulminacją na stołecznym Krakowskim Przedmieściu!
06:09 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2023_11_04-08-36-21.mp3 Scena Tańców Polskich na Krakowskim Przedmieściu (Dwójka/Poranek Dwójki)
- Ostatni odcinek cyklu „Pod gołym niebem”, a w nim Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego w Pstrążnej. W czasach przynależności Ziemi Kłodzkiej do Niemiec niewielki obszar jej zachodniej części nazywano Czeskim Zakątkiem. Zamieszkiwała go wówczas głównie ludność czeskojęzyczna. Przez lata, na skutek zmian geopolitycznych ci sami mieszkańcy z Czechów stali się Niemcami, później Polakami. Między innymi tę wielokulturową historię Kotliny Kłodzkiej poznać można dzięki odwiedzinom w Pstrążnej - dawnej wsi, przy Kudowie Zdrój – w której znajduje się Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego. O ludowej architekturze, ale też o wielokulturowej historii tego miejsca opowiadał kustosz Krzysztof Chilarski.
07:57 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2023_11_04-08-45-09.mp3 Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego (Dwójka/Pod gołym niebem)
- Ndox Électrique – wyjątkowy mariaż rdzennych senegalskich rytuałów i europejskiej elektroniki. Tëd ak Mame Coumba Lamba ak Mame Coumba Mbang – taki tytuł nosi debiutancki album nowej grupy Ndox Électrique. Artyści z Senegalu, Francji i Włoch postanowili zbadać korzenie afrykańskiego rytuału opętania n'doëp jednocześnie interpretując go na nowo. Elektronika, tradycyjne bębny, obrzędowe śpiewy, gitary elektryczne, to wszystko słychać na pierwszej płycie zespołu. Album ukazał się wczoraj, a już teraz w Dwójce czas na spotkanie z odpowiedzialnymi za tę płytę artystami. Awa Mbodji, Gianna Greco, Ndeye Coumba Mbaye Kebe i François R. Cambuzat właśnie z grupy Ndox Électrique opowiadają o swoich podróżach, badaniach i przeżyciach związanych z senegalskim rytuałem n'doëp (czyt. ndop) oraz o wspólnej pracy nad płytą w rozmowie z Hanną Szczęśniak.
13:16 PORANEK DWÓJKI Dwojka 2023_11_04-09-17-16.mp3 Ndox Électique (Dwójka/Poranek Dwójki)
Słuchaliśmy:
- 7.09 Gustav Mahler Druga symfonia c-moll „Zmartwychwstanie”, IV. Urlicht. Sehr feierlich, aber schlicht, wyk. Janet Baker (śpiew), City of Birmingham Symphony Orchestra, Sir Simon Rattle (dyr.) (5:06)
- 7.16 Ndox Électrique Ngor Diouf Ya Demon (5:11)
- 7.26 Ioanna Georgakopoulou & Stellakis Perpiniadis O Pasatebos (3:06)
- 7.30 Harmonia & Eno ‘76 Les Demoiselles (4:00)
- 7.36 John Metcalfe Stasis (3:48)
- 7.45 Samuel Coleridge-Taylor Summer is Gone, wyk. The Choir of King’s College London (2:46)
- 7.55 Ravi Shankar Sarve Shaam (5:02)
- 8.02 Jean Philippe Rameau Motet In convertendo Dominus, VII. Euntes ibant et flebant, wyk. Le Concert d' Astree, Emmanuelle Haim (dyr.) (4:53)
- 8.09 Ennio Morricone „Quasi un Vivaldi II” z filmu „Rewolwer” (3:05)
- 8.14 Kapela ze Wsi Warszawa Raga Mazowiecka (4:46)
- 8.27 Ndox Électrique Lëk Ndau Mbay (3:55)
- 8.41 Dafné Kritharas, Camille El Bacha, Naghib Shanbehzadeh & Paul Barreyre Katinaki Mou Gia Sena (2:40)
- 8.52 Christos Parapagidis & mastrokristo A Ritual (5:41)
- 9.08 Antonio Vivaldi Koncert fletowy C-dur RV 443, II. Largo, transkrypcja na klawesyn Justin Taylor, wyk. Justin Taylor (klawesyn) (3:54)
- 9.22 Ndox Électrique He Yay Naliné (2:40)
- 9.26 Büşra Kayıkçı Tribute to Egyptian Song (4:23)
- 9.38 Wędrowiec Jasiulo (3:16)
- 9.49 Księżyc MM (2:43)
- 9.53 trad. Emshab Hanabandane, wyk. Mashallah Bameri (śpiew), Khodadad Shakkalzehi Nasad (sorud), Khan Mohammad Davudi (dohol), Mohammad Omar Sami (benjo), Jahanbakhsh Parvin Jakas (doholak), Anvar Zangshahi (sorud), Safar Davudi (dohol) (5:21)
***
