Podczas prób ucieczki przez mur z NRD do Berlina Zachodniego straciło życie, według różnych źródeł, od 130 do ponad 230 osób.
Chris Gueffroy był ostatnim z tych, którzy próbę pokonania muru berlińskiego przypłacili życiem. Został zastrzelony 5 lutego 1989 roku.
Powołany wbrew swojej woli
W styczniu 1989 roku otrzymał wezwanie do wojska, w maju miał zostać wcielony do Armii Ludowej NRD. Goeffrey chciał uniknąć służby, postanowił nie czekać i uciec przez mur berliński na Zachód. Jego marzeniem była podróż do Ameryki.
Śmierć
W nocy z 5 na 6 lutego Chris Gueffroy wraz z przyjacielem Christianem Gaudianem próbowali przedrzeć się przez zasieki z Berlina Wschodniego do Berlina Zachodniego na Britzer Allee w dzielnicy Treptow-Köpenick. Młodzi mężczyźni słyszeli wcześniej od znajomego strażnika granicznego, że rozkaz strzelania przy murze został odwołany. Obaj wierzyli, że nic im się nie stanie. Niestety mylili się.
Kiedy pokonywali już ostatnie zasieki z drutu kolczastego, zostali namierzeni przez żołnierzy Armii Ludowej NRD i około godziny 23:40 otwarto do nich ogień. Padło 21 strzałów. Chris został postrzelony w serce i zmarł na miejscu. Jego kolega, mimo odniesionych ran, przeżył i został skazany na 3 lata więzienia "za szczególnie poważną próbę nielegalnego przekroczenia granicy" (ułaskawiony we wrześniu 1989 roku).
Do wiadomości publicznej podano, że Chris Gueffroy zmarł w drodze do szpitala. Strażnicy, którzy go zastrzelili, otrzymali nagrodę w postaci dodatkowego wynagrodzenia pieniężnego.
Międzynarodowe protesty
Chris został pochowany 23 lutego 1989 na cmentarzu Baumschulenweg w Treptow. Mimo że Stasi próbowała ukryć to wydarzenie przed opinią publiczną, w pogrzebie wzięło udział m.in. kilku dziennikarzy z Berlina Zachodniego. Oburzenie społeczeństwa doprowadziło do odwołania 3 kwietnia 1989 przez Ericha Honeckera rozkazu strzelania do uciekinierów.
00:20 Berlin 4_3546915.mp3 Budowa muru rozpoczęła się w nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 roku. Władze NRD chciały w ten sposób zatrzymać narastającą falę ucieczek, które wyludniały kraj. Paweł Rosik był w tamtych czasach uczniem jednej z berlińskich szkół.
11:43 mur 1961-1989___pr iii 132596_tr_0-0_101934202be1b409[00].mp3 Mur berliński (1961-1989) - audycja o budowie muru w 1961 roku
Pomnik poświęcony ostatniej ofierze muru berlińskiego
Po upadku muru matka Chrisa doprowadziła do wskaznia sprawców i do postawienia ich przed sądem. W wyniku procesu zapadły wyroki pozbawienia wolności, niektóre w zawieszeniu, inne skrócone na skutek apelacji.
W 35. rocznicę urodzin Chrisa Gueffroy’a (21 czerwca 2003), w pobliżu miejsca jego śmierci, postawiono pomnik poświęcony temu tragicznemu wydarzeniu. Jego nazwisko znalazło się na jednym z białych krzyży upamiętniających wszystkie śmiertelne ofiary muru, znajdujących się na brzegu Sprewy w pobliżu Reichstagu.
W sierpniu 2010 roku, w hołdzie ostatniej ofierze muru, południowa część przebiegającej obok miejsca śmierci Chrisa Britzer Allee, została przemianowana na Chris-Gueffroy-Allee.
00:20 Berlin 1_3546910.mp3 9 listopada 1989 na wieść o nowych przepisach obywatele NRD masowo ruszyli za granicę i spontanicznie przystąpili do burzenia muru berlińskiego. Mieszkaniec Berlina, Jacek Barełkowski, wspominał, że dalsze wydarzenia potoczyły się w błyskawicznym tempie.
Ofiary muru
Pierwszą ofiarą wybudowanego 13 sierpnia 1961 roku muru była Ida Siekmann, która zginęła 22 sierpnia wyskakując przez okno przy Bernauer Straße. Pierwsze śmiertelne strzały trafiły 24 sierpnia 1961 roku 24-letniego Güntera Litfina, który podczas próby ucieczki został zabity przez policję kolejową w pobliżu Humboldthafen. Trzecią ofiarą śmiertelną podziału Berlina, ale pierwszą, która została zastrzelona w czasie próby bezpośredniego pokonania muru był Peter Fechter.
Historycy poczdamskiego Centrum Badań nad Historią Współczesną udokumentowali 136 przypadków ofiar muru berlińskiego w latach 1961-1989. Większość (98) straciła życie przy próbie ucieczki z NRD do Berlina Zachodniego. Pozostałe to osoby, które nie zamierzały przekraczać nielegalnie muru, np. zastrzeleni omyłkowo.
Po 1989 roku za strzały do uciekinierów przez granicę NRD sądy skazały około 120 strażników, a także członków Biura Politycznego SED. Szacuje się, że do chwili ponownego otwarcia granicy z Berlinem Zachodnim (9 listopada 1989) udało się zbiec około 5 tys. ludzi.
mk
