Audycja poświęcona była obrazowi "Wykradzenie ciała świętego Marka" (1562-66) - jednemu z czterech płócien Jacopa Tintoretta namalowanych dla Scuola Grande di San Marco. Pozostałe to "Cud św. Marka" (1548), "Odnalezienie ciała św. Marka"(1562-66) i "Św. Marek ratujący Saracena"(1562-66). Opowiadają o życiu i cudach, ale też o pośmiertnych losach ciała patrona Wenecji. Według apokryficznej legendy szczątki św. Marka zostały odnalezione przez dwóch weneckich kupców w Aleksandrii, w IX wieku. Kupcy wykradli ciało, a następnie przewieźli je do Wenecji, gdzie zostało uroczyście powitane przez dożę na Lido. Św. Marek stał się głównym patronem Wenecji, usuwając w cień bizantyńskiego św. Teodora. Był to początek budowania niezależności miasta, jego tożsamości i legendy. Pierwsza, konsekrowana w 832 roku Bazylika św. Marka została wybudowana dla pochowania relikwii świętego i jego gloryfikacji.
Przestrzeń obrazu to wymyślona architektura wielkiego placu z marmurową posadzką. Nie ma nic wspólnego z egipską, czy nawet wenecką architekturą IX wieku, to raczej motywy Sansovinowskie przedstawione w niebywałym skrócie perspektywicznym. Panuje straszna burza z grzmotami, sięgającymi ziemi. Cały plac zalany jest wodą. Pierwszoplanowe postaci to kupcy, niosący ciało św. Marka. Nie wygląda ono, jak szczątki sprzed kilku wieków, jest cudownie świetliste i nienaruszone.
W tle obrazu widmowe istoty przemykają się i chowają w arkadach. Jedna postać chwyta się kotary, chroniąc się przed porywami wiatru, inna próbuje uratować się łapiąc za powróz niewzruszonego nawałnicą, należącego do kupców wielbłąda.
I architektura i scena są całkowicie wymyślone, są fantazją Tintoretta, ekstrawagancką i całkowicie antyiluzjonistyczną, jak przystało na "najdziwniejszego malarza świata". Jak torował sobie drogę, by przebić się na rynku weneckim? Z jakim słynnym malarzem rywalizował? O tym w nagraniu audycji.
***
Tytuł audycji: Jest taki obraz
Prowadził: Michał Montowski
Gość: dr Grażyna Bastek (historyk sztuki)
Data emisji: 6.01.2018
Godzina emisji: 11.00
Obraz "Wykradzenie ciała świętego Marka" pędzla Jacopo Tintoretta; Wikipedia/domena publiczna
bch/mko/pg
