"Madonna pielgrzymów" - Caravaggio na ołtarzu

Ostatnia aktualizacja: 13.08.2023 15:00
Tematem audycji była "Madonna pielgrzymów", zwana także "Madonną Loretańską" - jeden z najbardziej znanych ołtarzowych obrazów Caravaggia. 
Obraz Caravaggia Madonna pielgrzymów
Obraz Caravaggia "Madonna pielgrzymów"Foto: Universal Images Group/Forum

Maria niczym ożywiony posąg

Obraz w 1603 roku zamówili go spadkobiercy zmarłego rok wcześniej Ermete Cavallettiego, rzymskiego notariusza i pracownika Camera Apostolica, który darzył Madonnę z Loreto szczególnym kultem.

Malowidło przedstawia parę pielgrzymów, składających hołd Madonnie u progu Jej domu w Loreto. Maria to piękna, młoda kobieta w wystudiowanej, tanecznej pozie. Wygląda jak ożywiony manierystyczny posąg. Jej twarz jest delikatna, wyidealizowana, a wzrok skierowany w stronę przybyszów. W ramionach trzyma Jezusa, który wyciąga rękę ku klęczącym. Postać Madonny z Dzieciątkiem zdaje się być wizją, która ukazała się pielgrzymom u kresu ich podróży do Loreto.

Kościół na "nie", kolekcjonerzy na "tak"

W okresie rzymskim Caravaggio namalował wiele Madonn, najsłynniejsze to: "Madonna Palafrenieri" (obraz powstał do Bazyliki św. Piotra, jednak nigdy tam nie zawisł, znajduje się w Galleria Borghese w Rzymie), "Madonna Różańcowa" (jeden z najbardziej barokowych obrazów Caravaggia, dzisiaj w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu), "Zaśnięcie Marii" (obecnie w Luwrze).

Wiele obrazów Caravaggia odrzucono i nigdy nie zawisły nad ołtarzami; przedstawicielom Kościoła zdawały się zbyt realistyczne i pozbawione należnego tematom religijnym decorum. Natychmiast trafiały jednak do wybitnych, rzymskich kolekcjonerów, którzy cenili artystyczny kunszt i siłę wyrazu obrazów mistrza.

Madonna wyjątkowa

Jedynie "Madonna pielgrzymów" aż do dzisiaj znajduje się w rzymskim kościele Sant’Agostino, niedaleko Piazza Navona. Brudne stopy i ubogie ubiory pielgrzymów nie są w tym religijnym dziele artystyczną prowokacją, lecz wyrazem skruchy, skromności i oddania pielgrzymów, którzy być może są wizerunkami przodków zleceniodawców – pobożnego Ermete Cavallettiego i jego matki.

Caravaggio, "Madonna Pielgrzymów", 1604-06, kościół Sant’Agostino, Rzym


Posłuchaj
15:08 2023_08_13 14_44_36_PR2_Jest_taki_obraz.mp3 "Madonna pielgrzymów" - Caravaggio na ołtarzu (Jest taki obraz/Dwójka)

 

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz

Prowadził: Michał Montowski

Gość: dr Grażyna Bastek

Data emisji: 13.08.2023

Godzina emisji: 14.45

pg/mo

Czytaj także

"Męczeństwo św. Sebastiana". Dramaturgia obrazu według Cecco del Caravaggio

Ostatnia aktualizacja: 24.01.2022 14:30
Cecco del Caravaggio nauczył się malować w stylu swego mistrza - Michelangela Merisi da Caravaggia. Świetnym przykładem jego samodzielnego dzieła, utrzymanego w formule "maniera tenebrosa", jest "Męczeństwo św. Sebastiana" z Muzeum Narodowego w Warszawie, o którym rozmawialiśmy w audycji "Jest taki obraz".
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Amor zwycięski". Uwaga, bo nie wiadomo, po którą strzałę sięgnie

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2022 15:00
To był najwspanialszy obraz w kolekcji markiza Vincenza Giustinianiego. Najprawdopodobniej, za radą niemieckiego znawcy i teoretyka sztuki Joachima Sandrarta, na co dzień malowidło zasłaniała kotara. Chowano je nie tylko dla ochrony przed światłem słonecznym i kurzem. Obraz Caravaggia stanowił klejnot kolekcji pokazywany jedynie specjalnym gościom. Być może był ukryty, aby nie przyćmiewać innych dzieł swoją wyjątkowością. Cóż zatem niezwykłego zasłaniała zielona kotara?
rozwiń zwiń