"Friederike Müller: listy z Paryża 1839-1845". Chopin oczami swojej uczennicy

- Przyjeżdżając do Paryża, Friederike Müller miała zamiar kształcić się pianistycznie pod kierunkiem któregoś z ówczesnych wybitnych kompozytorów pianistów. Na jej liście był m.in. Franz Liszt, ale ostatecznie wybrała Chopina. Chopin również ją zaakceptował, choć nie było tak w przypadku każdego ucznia - mówił w Dwójce prof. Zbigniew Skowron, redaktor wydania książki "Friederike Müller: listy z Paryża 1839-1845. Nauczanie i środowisko Chopina w świetle korespondencji jego ulubionej uczennicy".

Stanisław Stattler, "Portret Fryderyka Chopina", 1858, Muzeum Narodowe w Krakowie

Foto: Domena publiczna/CC0

O paryskich lekcjach z Chopinem

Friederike Müller - jedna z ulubionych i najbardziej utalentowanych uczennic Chopina - w 231 listach pisanych do mieszkających w Wiedniu ciotek relacjonuje szczegółowo swój pobyt w Paryżu. Opowiada (niekiedy w sposób bardzo krytyczny) o artystach, koncertach, fortepianach i nowościach muzycznych, szkicując w ten sposób przepojony młodzieńczym dowcipem i temperamentem, niezwykle żywy obraz paryskiego życia muzycznego i towarzyskiego we wczesnych latach 40. XIX wieku. Przede wszystkim jednak ze szczegółami i obrazowo opisuje niemal każdą z około 170 swych lekcji z Chopinem i przytacza dosłownie wiele odbytych z nim rozmów.

Pianistka, której mąż produkował fortepiany

A skąd w ogóle młoda Austriaczka wzięła się w Paryżu? - Była ona żoną znanego fabrykanta fortepianów J.B. Streichera. Tak że niewątpliwie uczestniczyła w życiu muzycznym Wiednia. Z pewnością docierały do niej wiadomości o Chopinie, być może jakieś echa jego wiedeńskich występów na początku lat 30., a już na pewno pierwsze wydania jego utworów. Doskonale wiedziała więc, kogo wybiera, ale musiała trochę poczekać na powrót Chopina, bo akurat wtedy po raz pierwszy udał się do Nohant. To był rok 1839. W końcu się doczekała, została zaakceptowana i otworzyła się przed nią niezwykła droga kształcenia pianistycznego - opowiadał Zbigniew Skowron.

Z pisanych przez Friederike Müller listów dowiadujemy się wielu rzeczy dotyczących pianistyki Chopina. - To nie jest nowy problem, ponieważ już jakiś czas temu prof. Jean-Jacques Eigeldinger poświęcił mu wiele swoich prac, m.in. "Chopin w oczach swoich uczniów". Są to jednak świadectwa późniejsze, niebezpośrednie. Natomiast w swoich listach Friederike opisuje właściwie każdą lekcję, z lekcji na lekcję. Mamy w ten sposób świadectwo bezpośrednie, które pozwala się zorientować, jak te lekcje wyglądały, jaki repertuar proponował Chopin, wreszcie jak wyglądał rozwój pianistyczny młodej kobiety - tłumaczył gość Dwójki.

Posłuchaj

14:28 Wybieram Dwójkę skowron 20.03.2023.mp3 Rozmowa z prof. Zbigniewem Skowronem, redaktorem wydania książki "Friederike Müller: listy z Paryża 1839-1845" (Wybieram Dwójkę) 

Wydawcą książki "Friederike Müller: listy z Paryża 1839-1845. Nauczanie i środowisko Chopina w świetle korespondencji jego ulubionej uczennicy" jest Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.

***

Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę

Prowadził: Jakub Kukla

Gość: prof. Zbigniew Skowron (redaktor wydania książki "Friederike Müller: listy z Paryża 1839-1845")

Data emisji: 20.03.2023

Godz. emisji: 16.35

mo/pg