Rozmowa z Marcinem Szelestem na podcasty.polskieradio.pl >>>
Starosądecki Festiwal Muzyki Dawnej od lat należy do najważniejszych wydarzeń tego typu w Polsce. W tym roku jego program zyskał szczególną ramę - ideę Panopticum Kunstkamera, czyli gabinetu osobliwości. To zaproszenie do spojrzenia na muzykę dawną z szerszej perspektywy: nie jako zamknięty katalog utworów z określonej epoki, ale jako przestrzeń pełną kontrastów, odkryć i nieoczywistych zestawień.
- Każdy historyczny gabinet osobliwości charakteryzował się tym, że zestawiano obok siebie rzeczy pozornie niemające ze sobą nic wspólnego, albo takie, które wywołują wyłącznie luźne skojarzenia. I wszystko polega na tym, że skojarzenia możemy sobie tworzyć sami. Konteksty, które się pojawiają pomiędzy poszczególnymi programami, jak i wewnątrz całego programu festiwalu, w pewnym stopniu będziemy odkrywać podczas naszej imprezy - wyjaśniał Marcin Szelest.
Czytaj też:
Muzyka dawna w szerokim ujęciu historycznym
W tegorocznym programie Starosądeckiego Festiwalu Muzyki Dawnej granice czasowe zostały wyraźnie poszerzone. Muzyka dawna nie oznacza już wyłącznie średniowiecza czy baroku - to również utwory XIX wieku, a nawet te, które powstały w czasie II wojny światowej. Kluczem jest nie tyle data powstania kompozycji, ile sposób jej wykonania, odniesienie do historycznej praktyki i kontekstu. Tak ujęta definicja otwiera przed słuchaczami zupełnie nowe przestrzenie odbioru.
- Muzyką dawną może być właściwie wszystko, co utraciło łączność z praktyką wykonawczą, jaką mamy dzisiaj w praktyce orkiestr symfonicznych i zespołów kameralnych, grających na współczesnych instrumentach - mówił Marcin Szelest. - I kiedy staramy się odkrywać zapomnianą praktykę, wtedy nawet utwory z II wojny światowej możemy włączyć do tego pojęcia.
Na Starosądeckim Festiwalu muzyka dawna to nie tylko repertuar, ale też sposób wykonania zgodny z duchem epoki. Artyści sięgają po instrumenty historyczne, rekonstruują dawne techniki wokalne i praktyki zespołowe. To właśnie one decydują o unikalnym brzmieniu i atmosferze koncertów. - To przecież nie tylko gra na instrumentach, ale również sposób wydobywania głosu, sposób rozumienia muzyki zespołowej, współpracy w zespole, tworzenia określonej barwy brzmienia - podkreśla Marcin Szelest. Znakomitym tego przykładem jest Capella Pratensis, która wykonuje renesansową polifonię, śpiewając wokół jednego pulpitu z dużą księgą chórową. Takie ustawienie zmienia nie tylko doświadczenie wykonawców, ale też percepcję publiczności.
Muzyka na rocznicę koronacji Bolesława Chrobrego
Jednym z najważniejszych punktów programu tegorocznego festiwalu jest koncert przygotowany z okazji tysięcznej rocznicy koronacji Bolesława Chrobrego. To wydarzenie historyczne stało się inspiracją dla Agnieszki Budzińskiej-Bennett i zespołu Ensemble Peregrina, którzy stworzyli program oparty na średniowiecznych źródłach, w dużej mierze dotąd nieprezentowanych.
- Wśród tych wszystkich utworów, częściowo poświęconych postaci Świętego Wojciecha, częściowo związanych z wydarzeniami roku 1025, zabrzmi również Bogurodzica – w zrekonstruowanej, ówczesnej wymowie - zapowiadał Marcin Szelest. Będzie to wieczór nie tylko muzycznych premier, ale także spotkania z duchowym i dźwiękowym krajobrazem pierwszych wieków polskiej historii.
47. Starosądecki Festiwal Muzyki Dawnej rozpoczyna się w środę 25 czerwca i potrwa do niedzieli 29 czerwca. Radiowa Dwójka będzie transmitować na żywo trzy koncerty festiwalowe w środę (25.06), czwartek (26.06) i sobotę (28.06) w audycji "Filharmonia Dwójki".
***
Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę
Prowadzenie: Adam Suprynowicz
Goście: Marcin Szelest (organista, dyrektor artystyczny Starosądeckiego Festiwalu Muzyki Dawnej)
Data emisji: 24.06.2025
Godz. emisji: 17.30
am/pg/k
