Grał w ponad stu filmach, zarówno polskich, jak i zagranicznych. W pamięci widzów zapisał się kreacjami w obrazach: "Ziemia obiecana", "Potop", "Quo vadis", "Konopielka" czy "Jańcio Wodnik". Dużą popularność i sympatię zyskał dzięki roli Gustlika w serialu "Czterej pancerni i pies", a także grając w nowych produkcjach, między innymi jako Stach Japycz w serialu "Ranczo".
Franciszek Pieczka urodził się 18 stycznia 1928 roku w rodzinie górniczej w Godowie na Śląsku. W 1954 roku ukończył warszawską PWST i debiutował w Teatrze w Jeleniej Górze.
- Wszystko zaczęło się w szkole średniej. Tam zetknąłem się z zespołem rapsodycznym, w którym recytowaliśmy wiersze. Nasz nauczyciel przekonywał mnie, że robię głupstwo wybierając się na politechnikę. Nie chciałem mu przyznać racji, ale okazało się, że to on ją miał. Po miesiącu studiowania zostawiłem kolegom z akademika na pamiątkę swój indeks i postanowiłem zostać aktorem - opowiadał znakomity aktor na antenie Dwójki.
30:11 Pieczka Dwójka Lisiecka.mp3 - Urodziłem się w Godowie i godowianinem nigdy nie przestałem być. Jestem jednym ze współzałożycieli Towarzystwa Przyjaciół Śląska - mówił Franciszek Pieczka w audycji Anny Lisieckiej z cyklu "Opowieści po zmroku". (PR, 15.01.2018)
W latach 1955-1964 występował w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie, a następnie w Starym w Krakowie. Po raz pierwszy wystąpił w filmie "Pokolenie", gdzie zagrał Niemca na patrolu. Grał w wielu filmach niemieckich, kręconych zarówno w dawnej NRD, jak i RFN. W 1967 roku za rolę Matisa w "Żywocie Mateusza" został nagrodzony Srebrnym Hugonem w Chicago na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym. W latach 70. uczestniczył w ekranizacjach dzieł literatury polskiej - "Chłopi", "Wesele", "Potop". Za tytułową kreację w "Jańciu Wodniku" z 1993 roku otrzymał kilka nagród, między innymi w Gdyni na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz w Moskwie na Międzynarodowym Festiwal Filmów Słowiańskich i Prawosławnych. Inne ważne filmy z jego udziałem to "Dwa księżyce", "Szabla od komendanta" czy "Historia kina w Popielawach".
Pracował z najlepszymi reżyserami filmowymi i teatralnymi. Występował między innymi w Starym Teatrze w Krakowie, w Dramatycznym, Narodowym i do 2015 roku w Powszechnym w Warszawie. Grał w spektaklach Konrada Swinarskiego, Jerzego Jarockiego i Zygmunta Huebnera. Od ponad pół wieku jest związany z Teatrem Polskiego Radia, w którym nagrał wiele słuchowisk i adaptacji polskiej literatury. Występował też w powieści radiowej "W Jezioranach". O swoim bohaterze mówił przy okazji nagrania trzytysięcznego odcinka w 2019 roku:
Stworzył też wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Telewizji. W ostatnich latach pojawił się w filmie "Serce, Serduszko i wyprawa na koniec świata", a także w dubbingach, między innymi w "Gwiezdnych Wojnach: Przebudzeniu Mocy". Zagrał też w obrazie "Syn królowej śniegu" z 2017 roku.
Franciszek Pieczka jest laureatem wielu prestiżowych wyróżnień, między innymi Polskiej Nagrody Filmowej Orzeł, nagrody Teatru Polskiego Radia - Wielki Splendor i Wielkiej Nagrody Festiwalu "Dwa Teatry" w Sopocie, a także - Nagrody Kulturalnej Śląska, przyznanej przez rząd Dolnej Saksonii za popularyzację śląskiej kultury. Ma także swoją gwiazdę w Alei Gwiazd w Łodzi. Został uhonorowany Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". W 2017 roku otrzymał Order Orła Białego nadany przez prezydenta Andrzeja Dudę, w uznaniu zasług dla kultury polskiej oraz za wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej.
W ostatnich latach Franciszek Pieczka stworzył pamiętną kreację Ala Lewisa w przedstawieniu "Słoneczni chłopcy" Neila Simona w reżyserii Macieja Wojtyszki, na deskach Teatru Powszechnego. Otrzymał za nią Nagrodę im. Cypriana Norwida. Po kilkudziesięciu latach pracy artystycznej, Franciszek Pieczka podkreślał, że czuje coraz większą odpowiedzialność za powierzone mu role.
iAR/bm/im
