Jan Klata (ur. 1973) studiował reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie oraz na Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Był asystentem Jerzego Grzegorzewskiego, Jerzego Jarockiego oraz Krystiana Lupy.
Młody gniewny polskiego teatru
Jako reżyser zasłynął swoim debiutem "Rewizor" Nikołaja Gogola (Teatr im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, 2003). Swój talent potwierdził oryginalną inscenizacją "Hamleta" Williama Shakespeare'a, zatytułowaną "H." (Teatr Wybrzeże w Gdańsku, 2004). Na swoim koncie ma ponad 30 spektakli zrealizowanych na deskach polskich i zagranicznych teatrów.
Czytaj także:
- Teatr nie jest ilustracją literatury. Spektakl teatralny jest autonomicznym wydarzeniem artystycznym i nie jest z zasady służebny wobec dzieła literackiego - przekonywał Jan Klata w 2013 roku podczas zorganizowanej w Krakowie debaty o idei teatru narodowego.
Był już wówczas dyrektorem tamtejszego Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej (2013-2017). Podczas swojej kadencji zrealizował wiele głośnych spektakli, m.in. "Sprawę Dantona", "Do Damaszku", "Króla Ubu", "Trylogię" i "Króla Leara".
Reżyser, który budzi kontrowersje
- Jest taki moment w teatrze, kiedy czas traci sens. Odsłania prawdziwe oblicze i wówczas, dzięki temu, że spędzamy go z aktorami, widzimy rzeczy takimi, jakie one są - mówił w 2015 roku Jan Klata w rozmowie z Polskim Radiem.
Jest on reżyserem o niezwykle różnorodnej twórczości, który przez lata łączył w swoich inscenizacjach elementy klasyki z aktualnymi tematami społecznymi i politycznymi. Często balansował pomiędzy prowokacją a głęboką refleksją, co niejednokrotnie prowadziło do kontrowersji w środowisku teatralnym. Jego spektakle wyróżniały się oryginalnym podejściem do tekstu i formy, a także zdolnością do pracy z aktorami w sposób twórczy i pełen emocji.
Za inscenizację "Króla Leara" Williama Shakespeare'a (2013) Jan Klata został laureatem prestiżowej nagrody Złotego Yoricka przyznawanej najlepszej polskiej interpretacji szekspirowskich dzieł. To także laureat Paszportu Polityki i Nagrody im. Konrada Swinarskiego - przyznawanej przez redakcję miesięcznika "Teatr" - dla najlepszego reżysera sezonu.
- Magia teatru różni się tym od czasu utrwalonego na taśmie celuloidowej, że nie powtarzamy ciągle filmów Tarkowskiego, tylko mamy swój wewnętrzny czas. Ludzie się starzeją, zmieniają, niektórzy młodnieją, inaczej przebiega energia pomiędzy sceną a publicznością i spektakle się zmieniają. To jeden z powodów, dla których warto chodzić do teatru - przekonywał w Polskim Radiu Jan Klata.
Wyzwanie pod nazwą "Teatr Narodowy"
Na początku lutego br., decyzją minister kultury i dziedzictwa narodowego Hanny Wróblewskiej, został on mianowany dyrektorem Teatru Narodowego. Do zamkniętego konkursu, poprzedzonego szerokimi konsultacjami w środowisku artystycznym, oprócz Jana Klaty zaproszeni zostali: Michał Kotański - ustępujący dyrektor Teatru Żeromskiego w Kielcach oraz dyrektor Teatru Telewizji TVP, Joanna Nawrocka - ustępująca dyrektorka stołecznego Teatru Ochoty, Paweł Płoski - były kierownik działu literackiego Teatru Narodowego, a także Małgorzata Bogajewska - dyrektorka Teatru Ludowego w Krakowie, która wycofała się jednak z udziału.
5-letnia kadencja nowego dyrektora najważniejszej sceny teatralnej w kraju rozpocznie się 1 września br.
***
IAR/PAP/polskieradio.pl/pg/kor
