Witold Janiak – pianista, kompozytor, dwukrotny laureat nagrody „Oscar Jazzowy”, finalista Folkowego Fonogramu Roku w 2016. Współpracował m.in. ze Zbigniewem Namysłowskim, Grzechem Piotrowskim czy Moniką Brodką. Wykładowca Wydziału Jazzu na łódzkiej Akademii Muzycznej. Wraz z tamtejszymi studentami stworzył musical „Dlaczego Maciek nie poszedł do nieba” łączący elementy jazzu i muzyki ludowej.
Od DNA do nieba
Próby ujęcia polskiego folkloru w formę musicalu są wciąż rzadkim zjawiskiem. Mogliśmy obserwować je m.in. w spektaklach: "Do DNA" (zrealizowanego przez Krakowską AST) czy "Muzykanty wielkiego pola" (koncert finałowy Przeglądu Piosenki Aktorskiej z muzyką Kapeli ze Wsi Warszawa). Musical „Dlaczego Maciek nie poszedł do nieba” to autorski spektakl realizowany przez studentów z Musicalowego Koła Naukowego „Śliska Błyskawica” Akademii Muzycznej w Łodzi.
Posłuchaj uwertury do spektaklu "Dlaczego maciek nie poszedł do nieba":
źródło: Witold Janiak
Uniwersalna kultura ludowa
Zaskoczeniem dla Witolda Janiaka była fascynacja muzyką folkową przejawiana przez studentów łódzkiej Akademii. To oni zaproponowali mu współpracę nad spektaklem. Za gros pracy nad musicalem odpowiedzialni byli sami studenci. Krzysztof Galoch był autorem libretta, Martyna Henke odpowiadała za reżyserię, ale i współtworzyła choreografię. W każdym szczególe spektaklu – kostiumach, figurach tanecznych, cytatach z ludowej obrzędowości – widoczne są nawiązania do kultury tradycyjnej. Choć są one raczej luźne i unifikujące, niż wskazujące na konkretny region. Podobnie jest z muzyką. Janiak nie kojarzy żadnej bezpośredniej inspiracji, która by nim kierowała. Podczas pracy nad muzyką miał wrażenie, że dźwięki układały się same. Być może już gdzieś tam były? Czekały, zawieszone w powietrzu, aż przeczyta scenariusz i spisze je.
- Ta muzyka tu jest. Jest w tym miejscu. W tych ludziach. W tych sytuacjach. Wychodzisz na ulicę, oddychasz pełną piersią i po prostu to czujesz! - zauważył entuzjastycznie Janiak w rozmowie z Piotrem Kędziorkiem.
Kompozytor był zachwycony studencką inicjatywą stworzenia musicalu. Ekscytowała go przygoda na nowym gruncie muzycznym, choć nie był pewien, czy podoła nowemu zadaniu.
- Nauczyłem się mnóstwa rzeczy – m.in. łączenia muzyki ze słowem! Dzieki temu na każdy rodzaj muzyki spogląda się trochę inaczej. Czujesz potrzebę opowiadania historii.
Płyta „Zagrajcie swoją muzykę” była rozpoczęciem rozdziału, który – ku mojemu zaskoczeniu – w wielu kierunkach się rozwija. Musical jest dla mnie dowodem, że znalazłem właściwy język, którym mogę się posługiwać w każdej innej muzyce. To jest coś nieprawdopodobnego! – Witold Janiak
Ożenek jazzu z tradycją
Fabuła musicalu to historia młodego człowieka, który wyjechał do Ameryki z niewielkiej polskiej miejscowości. Do emigracji pociągnęła go muzyka jazzowa. Po kilku latach wrócił, by zamknąć niedokończone sprawy... I właśnie poprzez osobę tytułowego bohatera kreowana jest fabuła spektaklu i to zderzenie muzyki ludowej z jazzową.
Musical "Dlaczego Maciek nie poszedł do nieba" to nie pierwsza próba łączenia jazzu i muzyki ludowej podjęta przez Witolda Janiaka. Wcześniej, ze swoim trio, nagrał płytę „Zagrajcie swoją muzykę” czy „Noesis”, gdzie pojawiało się sporo wycieczek w stronę muzyki etnicznej.
- Komponowanie muzyki na płyty sprawiało mi niesłychaną satysfakcję. Natomiast tu – w musicalu – trzeba temu nadać jeszcze formę sceniczną, i dołożyć… mocniejsze uderzenie, które sprawdzi się na dużej scenie. - Janiak
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadził: Piotr Kędziorek
Gość: Witold Janiak
Data emisji: 22.09.2020
Godzina emisji: 15.15
mg
