Wiele dekad temu, w tym samym czasie, w którym Anna Jachnina dokonywała swoich nagrań w Polsce, swoich słynnych zapisów w różnych krajach na świecie dokonywał etnomuzykolog Alan Lomax. Za jedne z najciekawszych swoich zbiorów fonograficznych z Europy uznawał nagrania ekspresyjnego śpiewu polifonicznego z włoskiej Ligurii, powstałe w 1954 r., których posłuchamy z płyty „Trallaleri of Genoa”. Polifoniczny śpiew, który usłyszeliśmy na nagraniu śpiewaków z Genui to trallalero. Ta tradycja wokalna to wielogłos składający się z kilku partii: tenor, bas, baryton, charakterystyczny (łatwy do pomylenia z głosem kobiecym) falset oraz „partia gitary”, czyli głos naśladujący ten instrument. Śpiewają przede wszystkim mężczyźni. Gatunek trallalero powstał z połączenia wiejskich tradycji Ligurii i portowej tradycji Genui, a lata świetności przeżywał w pierwszych dekadach wieku XX. Niemniej, do dziś można trallalero usłyszeć.
Trallaleri of Genoa
W audycji usłyszeliśmy także oniryczne kujawiaki kapeli Józefa Kempy. Nagrywane przez Annę Jachninę były w tym samym czasie, w którym Alan Lomax uwieczniał włoską polifonię z Ligurii – w latach 50. XX w.
Józef Kempa kochał muzykę. Od dziecka przysłuchiwał się bratu i ojcu, którzy gali po weselach. Jeszcze jako chłopiec zaczął chodzić z nimi, grać na drugich skrzypcach i na basach – za dużych! – jak wspomina Józef Kempa. Musiał posiłkować się stołkiem.
- Ja myślę tak: kto muzykę kocha, to nie może być zły człowiek – mówił z uśmiechem Kempa.
Skrzypek wolał grać z łowy, choć znał nuty. „Bo jak ludzie przyjdą na wesele, chcą trochę pośpiewać, potańczyć, to co ja będę w nuty patrzył!”, tłumaczył nagrywającej go Annie Jachninie.
- Trzeba dobrze grać, wódki dużo nie pić i trzeba ludzi ucieszyć! To tacy mieli dać na cepek dziewczynie, a dali muzykantom i muzykanty swoje zarobili – zdradzał swój przepis na udane wesele Kempa. – Czasem to się przyszło i we wtorek po weselu!
W archiwalnej audycji radiowej wokół kapeli Józefa Kempy poznaliśmy także innych członków grupy: Józefa Cichonia śpiewającego i grającego m.in. na harmonijce ustnej, oraz Antoniego Słowińskiego (basetla).
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Justyna Piernik
Data emisji: 12.05.2023
Godzina emisji: 15.15
