Po sukcesie wydanego rok temu zbioru bajek z Podkarpacia pt. „Cudowne lekarstwo i inne bajki ludowe”, Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi przedstawia drugi tom z serii „Z Krainy Złotych Pól”. Tym razem czytelnicy poznają bajki z Podlasia i Suwalszczyzny. Autentyczne ludowe opowieści dla dzieci zebrane pośród podlaskich i suwalskich bajarzy, na język literacki przełożyła Justyna Bednarek – autorka bestselerów dla najmłodszych czytelników. Rysunki do książki stworzył Maciej Szymanowicz. [mat. promocyjne wydawcy]
Książka „Cuda nad Rospudą” to wrota na wschód
Baśnie zawarte w „Cudach nad Rospudą” są literacką parafrazą ludowych opowieści bajarek i bajarzy z Suwalszczyzny i Podlasia. Dzięki temu książka zrozumiała będzie dla czytelników z całej Polski. Justyna Bednarek zadbała jednak o to, by charakterystyczne dla regionu zwroty pojawiły się w jej opracowaniach – są wyjaśnione w zamieszczonym w książce słowniczku. Dla tych, którzy chcą poznać materiał źródłowy mamy dobrą wiadomość! Autorzy przy każdej bajce zamieścili kod QR, który odsyła do nagrania ludowych opowiadaczy.
Słowianek, czyli przewodnik po gwarach polskich
Co to mazurzenie? Gdzie można usłyszeć jabłonkowanie? Czy dialekt i gwara są tożsamymi pojęciami?
- Chciałabym podkreślić, że większość opowieści jest wyraźnego autorstwa. Osoby, od których zostały pozyskane, usłyszymy po otwarciu linku z kodu QR. Opowiadania są po polsku, białorusku czy „po naszemu”, jak mówi się na Podlasiu – wskazuje autorka.
Możemy zatem usłyszeć baśń w jej oryginalnej formie, ze wszystkimi językowymi, intonacyjnymi smaczkami!
„Cuda nad Rospudą” – obrazy, które przywołują Podlasie
O szatę graficzną książki zadbał – sam pochodzący z Podlasia – Maciej Szymanowicz. Ilustracje nawiązują do regionalnej architektury czy rzemiosła ludowego. Odnajdziemy w nich prawdziwe zabytki Suwalszczyzny i Podlasia! Drewniane cerkiewki, bogatą snycerkę okienną, tradycyjne stroje. Grzbiet książki został opatrzony haftem podlaskim (pierwszy tom cyklu pt. „Cudowne lekarstwo i inne bajki ludowe. Podkarpacie” opracowany przez Joannę Papuzińską miał haft rzeszowski, nawiązujący do regionu, z którego pochodziły baśnie).
- To zamysł cyklu: pokazać region nie tylko poprzez bajki, ale i wyznaczniki graficzne – podkreśla Justyna Bednarek. – To coś więcej, niż sama książka. To kultura regionu!
Ilustracja z książki "Cuda nad Rospudą i inne bajki ludowe"
Baśnie są ważne, bo tłumaczą świat
- Baśni z każdego niemal zakątka świata odnoszą się do etapów życia człowieka, do natury, do kontaktu z zaświatami. Wszystko to, co dotyczy życia i zadziwienia światem, czego nie wyjaśniliśmy sobie naukowo, to świetne miejsce do tego, by wymyślić historie – mówiła Justyna Bednarek.
To nie pierwsza książka pisarki nawiązująca do kultury tradycyjnej. Wcześniej napisała książkę pt. „Maryjki, czyli opowieści o Matce Boskiej”, która wyjaśnia powstawanie pewnych elementów świata z perspektywy ludowej.
- Samo Podlasie jest zresztą tak bajkowym i tajemniczym regionem, że wydaje mi się, iż bajka jest tam bardziej obecna, niż w jakimkolwiek innym miejscu Polski. Wiele rzeczy, które w innych regionach są już zapomniane, tam wciąż istnieje. Choćby szeptuchy, które są bohaterkami kilku opowieści w „Cudach nad Rospudą”. Wciąż są ludzie skłonni korzystać z ich usług! – wspominała Justyna Bednarek.
Jak zdobyć książkę „Cuda nad Rospudą”?
Zbiór baśni z Podlasia i Suwalszczyzny jest drugim z serii „Z krainy Złotych Pól”, wydanym przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi. Zarówno pierwszą książkę – baśni Podkarpacia w opracowaniu Joanny Papuzińskiej, jak i „Cuda nad Rospudą” znajdziemy na stronie wydawnictwa NIKiDW lub w siedzibie Instytutu.
Zobacz także:
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Aleksandra Faryńska
Data emisji: 16.06.2023
Godzina emisji: 15.15
