O łemkowskiej tożsamości, historiach własnych rodzin, przywiązaniu do tej kultury i działalności Łemkowskiego ZPiT Kyczera z Legnicy opowiadają członkinie grupy: Lubomira Przybyło i Krystyna Gorzyńska.
WIĘCEJ O ŁEMKACH:
Zespół Kyczera powstał w 1991 roku, jego członkowie to przede wszystkim młodzi Łemkowie z wielu sąsiadujących z Legnicą miejscowości. Przez 30 lat działalności przez zespół przeszło pół tysiąca członków! Obecnie uczestniczy w nim przeszło 100 osób.
Z Lubomirą Przybyło i Krystyną Gorzyńską – członkiniami grupy śpiewaczej przy ZPiT Kyczera spotkaliśmy się przy okazji festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu.
- Inspiratorem i motorem zespołu jest kierownik Jerzy Starzyński. W większości w zespole są Łemkowie. Ale nie tylko. Są też osoby, które mają jednego rodzica Łemka lub osoby, które „wżeniły się” w łemkowską rodzinę – mówiła Lubomira Przybyło. – Mama mi opowiadała, że wraz z babcią śpiewały, kiedy tylko mogły. Przełożyło się to na dzieci, które są już po szkole muzycznej. Moi dziadkowie pochodzą ze Szczawnika, nieopodal Muszyny, potem zostali przesiedleni na Dolny Śląsk, w okolice Legnicy.
- U mnie jest prawie identycznie, z dziada-pradziada jestem Łemkinią. Tradycje śpiewu? My się chyba z tym rodzimy. Mamy coś w genach. Nawet małe dzieci! Gdziekolwiek Łemko się nie pojawi, tam zawsze jest śpiew. I to na głosy! – wspominała Krystyna Gorzyńska.
We wspomnieniach śpiewaczek, ich przodkowie z trudem pogodzili się z przesiedleńczym losem. Przez zaostrzone prawo migracyjne po Akcji Wisła, nie mogli też wrócić do rodzinnej Florynki. Wioska została zamieszkała przez przesiedleńców, a starym mieszkańcom zabroniono się w niej pojawiać.
- Chyba się pogodzili. Choć młodsze pokolenie ma już nieco inaczej, ta tęsknota za „naszą ziemią” cały czas w nas jest – mówiła Gorzyńska.
- Moja babcia często ubierała się tak, jak ja teraz jestem ubrana. Pod spodem kabatu, jak u nas nazywa się spódnicę, zawsze miała spodnie, siadała, robiła sobie z kabatu taką łódeczkę, ja się tam sadowiłam i mnie kołysała. A tematem zawsze były góry! Góry, góry! Kto by nie przyszedł. Ta tęsknota chyba została w nas zaszczepiona, choć dla nas są rzeczy już dość obce – podsumowała Lubomira Przybyło.
Koncerty, koncerty!
W najbliższą sobotę w krakowskim klubie Strefa odbędzie się koncert i potańcówka z ukraińskim zespołem Horyna oraz legendarną grupą Muzykanci. To wydarzenie w ramach projektu Kijów_Kraków, którego pierwsza odsłona miała miejsce w 2022. Stowarzyszenia Rozstaje stworzyło program dedykowany artystom ukraińskim – tym od lat mieszkającym w Polsce i tym, którzy znaleźli w niej schronienie po agresji Rosji. Projekt jest kontynuowany z nadzieją, że pozwoli uchodźcom z Ukrainy odnaleźć namiastkę domu w Krakowie.
Gruzińska polifonia zaśpiewana przez grupę Iberi była zaproszeniem na rozpoczynający się jutro festiwal Skrzyżowanie Kultur w Warszawie. Tym razem nieco krótsze, niemniej pełne atrakcji wydarzenie odbędzie się w stołecznym Teattrze Dramatycznym im. Gustawa Holoubka.
Słuchaliśmy także nowych nagrań Chango Spasiuka z albumu "Eiké", z udziałem gości, m.in. Majida Bekkasa (oud) i Jacquesa Morelenbauma (wiolonczela).
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Magdalena Tejchma
Data emisji: 14.09.2023
Godzina emisji: 15.15
