Region piotrkowski odwiedziliśmy przy okazji zaproszenia na pierwszą od lat potańcówkę wiejską, zatytułowaną „Proszenie do tańca!”, która w miejscowości Proszenie odbędzie się już w tę sobotę o 16:00. Zagrają na niej m.in. bohaterowie dzisiejszej audycji, a także młodzi muzycy z zespołu Mali Piotrowianie!
Na wiejską potańcówkę w sali OSP w Proszeniu zaproszeni są wszyscy mieszkańcy miejscowości i okolic. To wydarzenie organizowane zarówno z myślą o osobach starszych, pamiętających dawne kroki oberków i polek oraz melodie tradycyjnych przyśpiewek, jak i o ludziach młodych i dzieciach, dla których do tej pory opowieści dziadków o dzikiej muzyce sprzed lat były tylko niewyraźnymi wspomnieniami.
Najlepiej zachowaną częścią folkloru muzycznego w okolicy jest ten zachowany w pieśniach i przyśpiewkach, żywimy więc głęboką nadzieję, że udział w zabawie osób pamiętających dawne lokalne wesela, zabawy i wspólne biesiadowanie, pobudzi możliwość odtworzenia naturalnej sytuacji odśpiewywania i „zadawania” przyśpiewek kapeli. [mat. organizatora]
W regionie piotrkowskim muzyka i śpiew ludowy to zagadnienia niemal całkowicie zapomniane. Na szczęście są tacy, którzy nie pozawalają im zaginąć. To nasi dzisiejsi rozmówcy – Anna Skolimowska i Piotr Chorąży.
Anna Skolimowska w stroju ludowym z okolic Piotrkowa Trybunalskiego
Skolimowska to młoda pasjonatka kultury regionalnej i poszukiwaczka piotrkowskich tradycji, animatorka i śpiewaczka. W tym roku reprezentowała swój region na festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. Urodzona w podkarpackim, wychowana na Podlasiu, sercem w Piotrkowskim – tak mówi o sobie.
- Kiedy przeprowadziliśmy się w okolice Piotrkowa Trybunalskiego, moje małe wówczas dzieci zaczęły pytać o różne rzeczy: mamo, co to za kamień, co tu stoi, co to za kościółek. Trzeba było się dowiadywać o tych miejscach. Za miejscami poszła historia, za historią – zwyczaje. Za zainteresowaniami dzieci poszły zainteresowania rodziców – mówi śpiewaczka o genezie swoich pasji.
Według Anny Skolimowskiej zainteresowania muzyką i zwyczajami tego regionu są niewielkie. Mało jest śpiewaków, zespoły regionalne grają raczej muzykę „ogólnopolską” i nie skupiają się na miejscowych melodiach…
- To tak na pierwszy rzut oka. Ale jak trochę się zagłębić, pojeździć, pewne ślady zaczyna się znajdować. Ale to jest zbieranie rozsypanych koralików z naszyjnika. Po troszeczku. Kwerendy, badania terenowe. Trzeba pojeździć, popytać. Zanim ludzie się z nami oswoją, mija trochę czasu. Na początku ludzie są bardzo zdziwieni, czemu w ogóle mnie to interesuje. Gdy usłyszą, że z miłości do tego miejsca, zaczynają się dzielić tym, co pamiętają.
Pierwsze poszukiwania Anna Skolimowska prowadziła w muzeach, dopiero w trakcie uczyła się jak prowadzić badania terenowe. Skąd chęć i zamiłowanie do kultury tradycyjnej?
- Nie wiem! – odpowiada nasza rozmówczyni – Kiedyś, na warsztatach pieśni ludowych usłyszałam takie zdanie: Dawniej na wsi się myślało, że kto chodzi, to tańczy a kto mówi, to śpiewa. Bardzo to do mnie trafiło.
Piotr Chorąży
Na północ od Piotrkowa Trybunalskiego, w miejscowości Moszczenica, przez wiele lat działała kapela Tkacze. Wśród jej członków znajdowali się nieżyjący już: laureat wielu nagród skrzypek Mieczysław Czapla oraz bębnista Czesław Matera. Liderem grupy był akordeonista Jan Łaski. Muzykom z Moszczanicy udało się pozostawić po sobie ucznia – kontynuatora piotrkowskich tradycji muzycznych – skrzypka Piotra Chorążego. To ostatni skrzypek w regionie zajmujący się miejscową muzyką.
- Miałem okazję grać wcześniej z Mieczysławem Czaplą. Kiedy odszedł w 2018 roku, zostałem sam. Być może są jeszcze uczniowie, którzy uczyli się ze mną w szkole muzycznej, ale porozjeżdżali się po Polsce. Siedzę w tej muzyce 18 lat. Zauważyłem, że młodsi niekoniecznie garną się do muzyki ludowej – mówił Piotr Chorąży.
Przez 15 lat grania w Chorążego w kapeli Tkacze pan Jan Łaski odegrał kluczową rolę. Dzięki swojej technice gry umiał wydobyć na akordeonie takie dźwięki, jakich nikt inny nie potrafił. Swoją wiedzę przekazywał na młodszym. Spod jego skrzydeł do ZPiT Mazowsze dostała się znajoma Piotra Chorążego – Weronika.
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Aleksandra Faryńska
Data emisji: 4.10.2023
Godzina emisji: 15.15
