Pożegnanie Józefy Albiniak

Ostatnia aktualizacja: 13.06.2024 15:00
Józefa Albiniak urodziła się w 1935 roku w Brzezinach. Pochodziła z rodziny chłopskiej. Po wyjściu za mąż zamieszkała w Stojeszynie. Tu rozpoczęła działalność muzyczną, opartą na tradycyjnym folklorze Ziemi Janowskiej. Pieśni, szczególnie obrzędowych, nauczyła się od babki.
Audio
Józefa Albiniak
Józefa AlbiniakFoto: Nagroda im. Oskara Kolberga

Od 1978 roku występowała w dwuosobowej kapeli ze skrzypkiem Eugeniuszem Paleniem (wyróżnienie w 1985 i 1990 roku na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym). Była członkinią miejscowego zespołu śpiewaczego i uzdolnioną ludową gawędziarką. Opracowywała scenariusze widowisk obrzędowych, przedstawiających dawne wierzenia i zwyczaje. Zdobywała nagrody na konkursach tańca tradycyjnego. Największe uznanie zyskała jako śpiewaczka ludowa.

Wśród nagród, które zdobyła, były: „Baszta” w 2000 roku w Kazimierzu Dolnym, nagroda główna na „Powiślakach” w Maciejowicach, na Ogólnopolskim Festiwalu „Dziecko w folklorze” w Baranowie Sandomierskim, nagrania radiowe i telewizyjne. Wyróżniał ją bogaty repertuar i tradycyjna maniera wykonawcza, przejęta w trakcie bezpośredniego, międzypokoleniowego przekazu. Repertuar śpiewaczki ze Stojeszyna to przede wszystkim pieśni obrzędowe: weselne, pogrzebowe (jest przewodnikiem grup wykonujących śpiewy „za zmarłymi”), kolędy apokryficzne i życzące, intencjonalnie adresowane „do kawalerów”, np. Leci konisio wyrywający, A nasz Jasieńko sławne pachole, dał mu Bóg, W tym nowym domie, W rogowym mieście, Hej, tam pode Lwowem krążył Jasio konie (pieśni wykonywane w okresie noworocznym przez grupy kolędujących dziewcząt).
Utrwalone dzięki Józefie Albiniak kolędy wyróżniają się pełną kompozycją struktury tekstu (opartą na stopniowym wyliczaniu coraz cenniejszych elementów stroju lub przeciwstawianiu najbliższej rodziny i przyszłej wybranki) oraz autentycznym gwarowym językiem. Inne wartościowe przekazy tradycyjnych pieśni ludowych w jej repertuarze to kołysanki, pieśni sieroce, ballady, pieśni o miłości czy teksty dziadowskie.

W artystycznym życiorysie Józefy Albiniak na uznanie zasługuje umiejętność przekazu tradycyjnych pieśni młodszemu pokoleniu. Jej wychowankami są dziewczęta z zespołu „Nutki znad Sanny”, laureatki kazimierzowskiego festiwalu. Jej pieśni znalazły się na płytach z serii Muzyka Źródeł: Lubelskie, Wokół Dziecka, Ballady czy Kolędy i pastorałki


***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadziła: Magdalena Tejchma

Data emisji: 13.06.2024

Godzina emisji: 15.15