Region sieradzki, położony w centralnej Polsce, na styku historycznych krain Wielkopolski, Małopolski i Mazowsza, to obszar o bogatych tradycjach muzycznych. Muzyka regionu sieradzkiego opiera się na żywiołowych utworach, jak „owijok” – odmiana oberka. Charakterystyczne składy to skrzypce, bębenek oraz harmonia, później uzupełniana basami. Choć Sieradzkie tętniło niegdyś folklorem, dziś – jak zauważa Aleksandra Stec – unikatowość kultury muzycznej powoli zanika. Mimo to wciąż podejmowane są inicjatywy mające na celu ocalenie lokalnej kultury od zapomnienia.
Kapela Mieczysława Urbaniaka
Kapela im. Mieczysława Urbaniaka to dziś jedna z najważniejszych grup kultywujących sieradzki folklor. Jej patron, zmarły w 2014 roku Mieczysław Urbaniak z Goszczowa, był wybitnym skrzypkiem i harmonistą, który przez lata budował repertuar oparty na tradycyjnych melodiach regionu. Jego muzyka i styl stały się wzorem dla kolejnych pokoleń. Po jego śmierci pałeczkę przejęła Marta Barczak-Cicha – uczennica Urbaniaka, która kontynuuje jego spuściznę. W obecnym składzie grają również Janusz i Jarosław Urbaniakowie, podtrzymując rodzinne tradycje. W tym roku na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym zdobyła trzecie miejsce.
Kapelę imienia Mieczysława Urbaniaka będzie można usłyszeć na żywo podczas Taboru Sieradzkiego, który w tym roku odbędzie się w ostatni weekend sierpnia.
Kamil Kokot
Muzyka wieluńska to przede wszystkim żywe oberki, polki i owijoki. Wolniejsze kujawiaki czy chodzone niemal nie występują w lokalnym repertuarze. Tradycyjne kapele opierają się na składzie: skrzypce, basy i bębenek. Współcześnie ważną rolę pełni także harmonia trzyrzędowa, która – choć nie historyczna – stała się popularnym instrumentem wieluńskich muzykantów.
Właśnie na harmonii gra Kamil Kokot, kontynuując tradycję przekazaną przez wujka Marka Derę (który sam nagrywał okolicznych muzykantów). Kokot podkreśla znaczenie pamięci o dawnych mistrzach, takich jak Władysław Szymczak, dzięki którym ocalały regionalne melodie.
W wieluńskim folklorze dominuje żywa muzyka taneczna, ale utrzymanie tradycji w regionie przejściowym jest trudne – młodzi rzadko angażują się w kapele, a wiedza ginie wraz ze starszym pokoleniem.
- Muzyka ludowa jest sztuką bardzo ulotną. Te utwory nie były zapisane... do niektórych nie dało się dotrzeć. To jest właśnie ten smutny fakt – były pewnie piękne melodie, było ich więcej, a zostały po prostu zapomniane, bo z człowiekiem umiera melodia – wskazuje harmonista.
Tabor sieradzki
Żądnych poznana kultury sieradzkiej Fundacja Muzyka Zakorzeniona zaprasza na Tabor Sieradzki, który odbędzie się w ramach Festiwalu "Po Rzece" już po raz trzeci. Na uczestników czekają warsztaty taneczne i muzyczne z miejscowymi mistrzami w pięknych okolicznościach przyrody. Tabor odbędzie się w miejscowości Księże Młyny k. Uniejowa w dniach 28.08-1.09 br.
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Aleksandra Stec
Data emisji: 15.07.2025
Godzina emisji: 12.00
mg
