W latach 70. XX wieku w Dobrowodzie na Podlasiu powstał zespół śpiewaczy, który tworzyło kilkanaście kobiet. Czasem do śpiewania dołączali również mężczyźni. Lata 90. XX i początek XXI wieku to lata świetności zespołu. Koncertował wówczas w kraju i za granicą. Kiedy zmarły najstarsze śpiewaczki, zespół na jakiś czas zawiesił działalność. Od kilku lat znów jest w formie.
Ostatnio zespół tworzyły: Nina Jawdosiuk (ur. 1942), Walentyna Klimowicz (ur. 1943), Barbara Jakimiuk (ur. 1945 – zm. 23.02.2021).
Nina Jawdosiuk jest niewątpliwie jego liderką. Pamięta najwięcej pieśni, które są w jej rodzinie przekazywane z pokolenia na pokolenie. Wraz ze starszą córką śpiewa w cerkiewnym chórze. Doskonale pamięta wesela, na które przygotowywało się specjalne obrzędowe pieczywo zwane „korowajem”. Potrafi obrazowo opowiadać o dzieciństwie, z którego zapamiętała wiele pieśni i zwyczajów – dziś już zapomnianych.
Julita Charytoniuk, Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia
Pieśni, które wykonują panie z Zespołu Śpiewaczego z Dobrowody są unikatowe pod względem melodyki, jak i treści. Są to pieśni obrzędowe cyklu rocznego: tzw. rohulki, wysnynky (dwa rodzaje pieśni wiosennych), żniwne oraz obrzędowe rodzinne: korowajowe, weselne, chrzcinne, religijne (wielkopostne), liryczne/powszechne, kolędy. W Dobrowodzie żywa jest także tradycja pogrzebowa.
- Kiedy byłam mała, śpiew był u nas na pierwszym miejscu. W sobotę czy niedzielę, szliśmy z przyjaciółmi na górkę. Zbierali się i chłopcy i szli z nami. Wiosennych czy rohulek z nami nie śpiewali. Woleli pieśni rekruckie i śpiewali je bardzo pięknie. Nam naszych pieśni nie pomagali śpiewać, ale my z nimi te rekruckie śpiewałyśmy – mówiła Nina Jawdosiuk.
Zespół śpiewaczy z Dobrowowdy wielokrotnie prowadził warsztaty pieśni, pieczenia obrzędowego pieczywa – korowaja, warsztaty tkackie (organizowane przez Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia).
W 2018 r. zespół wziął udział w Festiwalu Wszystkie Mazurki Świata w Warszawie, gdzie jego członkinie uczyły uczestników robić korowaja weselnego.
Razem z Katarzyną Groniec panie z Dobrowody są bohaterkami programu Szlakiem Kolberga w TVP Kultura. Również z Katarzyną Groniec wystąpiły na scenie podczas Jarmarku Jagiellońskiego w Lublinie w ramach koncertu „Re: Tradycja” w 2019 roku.
Chętni do nauki dobrowodzkich pieśni przyjeżdżają z Podlasia (Białystok, Bielsk Podlaski, Czeremcha, Hajnówka), Mazowsza i innych regionów Polski.
Zespół można usłyszeć na płytach:
- „Pieśni nie tylko święte. Tradycja muzyczna Podlasia” (Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej)
- „Ludowe pieśni religijne z Podlasia” cz. II (2018, Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia)
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadził: Kuba Borysiak
Data emisji: 21.04.2021
Godzina emisji: 15.15
mg