W dniu tego wyjątkowego święta Maria Baliszewska rozmawiała z członkami zespołu – Maciejem Szajkowskim i Magdaleną Sobczak.
- To coś zupełnie niezwykłego, że udało nam się wyrwać tyle lat! – mówił Maciej Szajkowski, który w Kapeli jest od początku jej istnienia – A gramy praktycznie bez przerwy. Skład zmieniał się. A gdy ukształtował się po odejściu Mai Kleszcz i Wojtka Krzaka, jest niezmienny. Pod pewną marka przewinęło się gros niesamowitych osobistości. Artystów niezwykłych, z których każdy zasługuje na osobną historię. To ogromna satysfakcja: staramy się konsekwentnie zagłębiać w krainę muzyki źródeł i jednocześnie dopisywać kolejne rozdziały. To nie było takie proste. Przy 2 czy 3 płycie pojawiło się pytanie, ile jeszcze można? Jak bardzo interpretować, odwoływać się, odnosić do muzyki ludowej? Nikt wtedy nie wiedział.
Zdaniem Szajkowskiego odpowiedź drzemie po drugiej stronie sceny – w publiczności. To ona daje Kapeli asumpt do ciągłych poszukiwań nowych inspiracji. A temat muzyki tradycyjnej, czy szerzej – ludowego dziedzictwa jest tematem niezwykle obszernym, niemal nieskończony.
- Z jednej strony sięgamy po archetypy, z drugiej odważnie dopisujemy swoją autorską muzykę, głęboko przefiltrowaną przez nasze inspiracje, doświadczenie, emocje. I niezwykłą interakcję, która wynika tylko podczas grania w grupie, w czasie rzeczywistym – dodał Szajkowski.
Przeczytaj także:
Kapela ze Wsi Warszawa. Wibracje zza rogatek miasta
W połowie lat 90. członkowie przyszłej Kapeli ze Wsi Warszawa wyjechali z grupą przyjaciół skupioną wokół orientalizującego zespołu Yuva Shakti na Orawę. Tam spędzili kilka miesięcy goszcząc u rodziny Młynarczyków – orawskich muzykantów. Jak wspomina Szajkowski to było zachwycające spotkanie z muzyką korzeni. Bezpośrednie, bezpretensjonalne, energetyczne. To Młynarczykowie przekonali warszawskich artystów, by pochylili się nad regionalną muzyką z Mazowsza. Na tej kanwie powoli uformowała się Kapela ze Wsi Warszawa. Skąd właściwie wzięła się nazwa? To dość długa historia, łącząca kilka wątków i koincydencji.
- Zaczynaliśmy się spotykać przy ulicy Wiejskiej w Warszawie. Pod numerem 17, na pierwszym piętrze, mieściła się redakcja Chłopskiej Drogi, do której pielgrzymował i pisał Wiesław Myśliwski, a piętro wyżej – Nowej Wsi. I tam redaktorem naczelnym był Kazimierz Długosz. Ja tam odbywałem praktyki dziennikarskie. Odbywałem tam praktyki, w kontrze do koleżanek i kolegów z roku, którzy aplikowali do powstających wówczas redakcji tygodników i dzienników. Szybko przekonałem się, że trafiłem w niezwykłe miejsce! Centrum Warszawy, a w sposób bezpośredni doświadcza się kultury, którą ma się tuż za rogatkami, a nam, Warszawiakom, jest zupełnie nieznana – wspominał Szajkowski.
Szlifowanie dziennikarskiego warsztatu w Nowej Wsi przełożyło się na zainteresowanie muzyką tradycyjną. Szajkowski zauważył jak koniczne jest dokumentowanie jeszcze żyjących wiejskich artystów, podtrzymujących „ogień tradycji”. W ostatniej dekadzie XX wieku zaczęło także funkcjonować Radiowe Centrum kultury Ludowej. Audycje już wtedy prowadziła m.in. Maria Baliszewska („Z malowanej skrzyni”). W drugiej połowie lat 90. Wydana została także książka Andrzeja Bieńkowskiego – „Ostatni wiejscy muzykanci” – jedna z biblii miłośników muzyki tradycyjnej. Lata 90. XX wieku były podatnym gruntem dla działań wokół rodzimej tradycji.
Przeczytaj także:
Kapela ze Wsi Warszawa zaprasza mistrzów z Mazowsza
Z początku muzycy nazywali się „Kapelą ze Wsi”. Pod tą nazwą wystąpili na festiwalu Mikołajki Folkowe, jednak, przedstawiając ich, prowadzący dodał „Warszawa”, akcentując miasto, z którego przyjechali. „Kapela ze Wsi… Warszawa” spodobała się członkom zespołu. Konsekwentnie po konferansjerze powtórzył ją Włodek Kleszcz. Tak już zostało.
Magdalena Sobczak dołączyła do Kapeli około 2002 roku. Czuła, że złapała Boga za nogi. Już wówczas Kapela była ikoną muzyki folk! Sobczak kończyła wówczas etnomuzykologię, grała w zespole „Swoją Drogą”.
- Oczywiście znałam Kapelę od strony drugiej płyty: „Wiosny ludu” i udziału w niej Marty Maślanki grającej na cymbałach. To była moja mistrzyni na tamten czas! Zainspirowała mnie do tego, by będąc perkusistką, zacząć szukać instrumentów nie tylko perkusyjnych, ale i melodycznych. Przyznaję, że to właśnie koncert Kapeli zainspirował mnie do ego, by szukać cymbałów! – mówiła Magdalena Sobczak.
Kapela ze Wsi Warszawa od początku była zespołem poszukującym. Od odkrywania źródeł, zagłębiania się w korzenie, współpracy z muzykantami, po szukanie wspólnej drogi do całkowicie autorskich utworów.
- Kapela jest jedynym znanym mi zespołem, w którym panuje demokracja. Sztuka nie znosi demokracji. A nam się udało. Nie ma tak, że mamy liderów. I pierwiastek żeński, wówczas o była rzadkość. To była historyczna dekada, gdzie kobiety zaczęły dochodzić do muzycznego głosu – mówił Maciej Szajkowski.
Kapela ze Wsi Warszawa to polski zespół folkowy istniejący od 1997 roku. Na repertuar grupy składają się awangardowe interpretacje muzyki tradycyjnej, szeroko pojętego terenu Mazowsza. W swojej pracy artyści wykorzystują klasyczne polskie instrumenty używane w polskiej muzyce ludowej. Mimo wierności tradycyjnym technikom gry i śpiewu, pełne inwencji wykonania dawnych utworów brzmią zaskakująco awangardowo i znajdują uznanie wśród współczesnych odbiorców. W marcu 1998 r., podczas Radiowego Konkursu Muzyki Folkowej „Nowa Tradycja”, kapela została laureatem II nagrody oraz nagrody publiczności.
***
Tytuł audycję: Źródła
Prowadziła: Maria Baliszewska
Data emisji: 22.03.2022
Godzina emisji: 15.15
