Do tej pory wśród nagrodzonych wydawnictw znajdowały się nie tylko pojedyncze albumy, ale i komplety płyt czy serie wydawnicze opublikowanych w danym roku przez jednego wydawcę. Poznajmy laureatów konkursu Fonogram Źródeł 2022!
Po zapoznaniu się z 19 zgłoszonymi do konkursu pozycjami, jury postanowiło przyznać następujące nagrody:
Nagrodę Specjalną i tytuł Fonogram Źródeł otrzymał Remigiusz Mazur-Hanaj i Wydawnictwo In Crudo. Tym razem za aż 6 albumów opublikowanych w formie cyfrowej! Nagrodę przyznano za szczególnie wartościową dokumentację wydarzeń związanych z przywracaniem pamięci o tradycjach muzycznych. Warto dodać, że to właśnie In Crudo jest pierwszym niezależnym wydawnictwem poświęconym muzyce tradycyjnej niestylizowanej. Powstało w 1999 i działa do dziś pod redakcją Remigiusza Mazura-Hanaja. W latach 80. XX w. artysta usłyszał z kasety Walerię Żarnochową. To było wyjątkowe przeżycie, zagadkowy komunikat, „fascynujący, ale jeszcze zamknięty”.
Od góry, od lewej: Akademia Muzyków Wędrownych w Narolu | Motywy żydowskie w polskiej muzyce ludowej | Antoni Suchorolski „Marysiu, tyś mój raj! I inne melodie kresowe” | Śpiewaczki z Nowej Rudy „Zabzili tu wzieprzka, a my o tem wziemy” | „Pieśni wędrowne, część 1”| Kapela Franciszka Grębskiego „Zagramy to, skąd pochodzimy. Z Powiśla”
- Kupiłem rejestrator cyfrowy, później okazał się niewypałem, ale pozwolił mi nagrywać materiał przez 6 lat. Zaczęło się od Puszczy Białej, w którą wkręciłem się w sposób przypadkowy. Jeździłem na działkę do teściów, trochę się nudziłem, więc łaziłem, gadałem z ludźmi. Pani Kukwowa była osobą z wyposażeniem chaty z innej epoki. To było dla mnie bardzo ciekawe. Przez takich ludzi poznawałem świat – wspomina Mazur-Hanaj.
- Nie wiem czy jestem osobą, która ma za mało rąk i za dużo nóg, czy odwrotnie: za mało nóg i za dużo rąk. W każdym razie, coś jest ze mną nie tak. Robię dużo rzeczy, które lubię, za dużo rzeczy lubię, w ogóle za bardzo lubię życie. Rzeczywiście jestem takim wędrowcem. Nazwa zespołu, w którym się udzielam jest nieprzypadkowa. I tego lirniczego epizodu. Wszędzie obecny, wszędzie obcy. Tak się czuję. – w zeszłym roku mówił Remigiusz Mazur-Hanaj, zdobywca Fonogramu Źródeł.
Fundacja Muzyka Zakorzeniona otrzymała I nagrodę za album „Chłopi. Wesele Boryny”. Przyznano ją za rzetelną i udaną próbę odtworzenia muzyki weselnej z okolic Lipiec Reymontowskich z przełomu XIX i XX wieku. Jak wspomina Piotr Baczewski, prezes Muzyki Zakorzenionej, Fundacji zależało na przedstawieniu nie tylko samej muzyki, ale i kontekstu, w którym mogła się zrodzić. Dlatego pracy nad płytą zaproszony został naukowiec – dr. hab. Tomasz Nowak, muzykolog z Uniwersytetu Warszawskiego. Napisał tekst o łowickim weselu – jak koresponduje ono z nagraniami, które znalazły się na płycie oraz z opisami wesela w książce „Chłopi” Reymonta. Co także warte podkreślenia, album stworzyło młode pokolenie twórców i kontynuatorów muzyki tradycyjnej, którzy przywracają ją do żywego kontekstu (wśród nich m.in. Maria Stępień, Martyna Róża Grabowska czy Kapela Napięcie). Jury postanowiło dodatkowo wyróżnić Fundację Muzyka Zakorzeniona za dokumentowanie różnorodnego współczesnego muzykowania tradycyjnego ze szczególnym uwzględnieniem młodszych pokoleń.
Sugerując się wynikami konkursów Fonogram Źródeł z ostatnich dwu lat, można pokusić się o stwierdzenie, że repertuar pogrzebowy staje się coraz popularniejszy w środowisku muzyki tradycyjnej. W roku 2021 I nagrodę zdobyli twórcy albumu „Tradycje pogrzebowe na Kurpiach. Gmina Kadzidło cz. 1”. Z kolei Fundacja Piszczałka za płytę „Ostatnia Przysługa” dostała w tym roku II nagrodę. Została ona przyznana za prezentację i utrwalenie unikatowego w polskiej fonografii roztoczańskiego repertuaru pogrzebowego na zespół dęty. Jest to pierwsze w Polsce wydawnictwo w całości poświęcone orkiestrowemu repertuarowi żałobnemu. Na albumie znalazły się marsze pogrzebowe w wykonaniu orkiestr dętych z Goraja, Zakrzewa, Zaburza i Zdziłowic.
Miejski Dom Kultury w Kolbuszowej nie po raz pierwszy został wyróżniony przez jury. Za portret wirtuoza skrzypiec i jego kapeli uwiecznione na albumie „Kazimierz Marcinek z kapelą. Muzykanci z Puszczy Sandomierskiej” MDK dostał III nagrodę w tegorocznym konkursie.
Jury Fonogramu Źródeł 2022 obradowało w składzie:
Maria Baliszewska – dziennikarka RCKL,
prof. dr hab. Piotr Dahlig – Instytut Muzykologii UW
Piotr Dorosz – dziennikarz RCKL,
dr Weronika Grozdew-Kołacińska – Instytut Sztuki PAN, Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina,
dr Ewelina Grygier – Instytut Muzykologii UW, Uniwersytet Muzyczny im. Fryderykaf Chopina,
Magdalena Tejchma – dziennikarka RCKL
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Magdalena Tejchma
Data emisji: 27.04.2023
Godzina emisji: 15.15