Maria Janion, niedobre dziecię
15:52 _PR2_AAC 2020_11_01-13-55-45.mp3 Maria Janion we wspomnieniach (Pożegnania/Dwójka)
W audycji z cyklu "Pożegnania" wspominaliśmy znakomitą polską historyczkę literatury, krytyczkę literacką, autorytet w dziedzinie polskiego i europejskiego romantyzmu, wieloletniego pracownika naukowego Instytutu Badań Literackich PAN i autorkę wielu dzieł należących do kanonu polskiej humanistyki. Była również wnikliwą obserwatorką współczesności.
- Pani profesor była nieustannie przejęta dialogiem z twórcami kultury dawnymi i współczesnymi. Jeżeli nie czytała książek, to czytała gazety, oglądała programy telewizyjne. Po prostu interesowało ją wszystko, co działo się w naszym kraju, Europie i na świecie - wspominała dr. Katarzyna Nadana-Sokołowska. - Humanistyka była dla niej wszechświatem. Uprawiała humanistykę rozumiejącą i zaangażowaną; humanistykę, która jest po prostu spotkaniem z twórcami kultury i ludźmi, którzy wypowiadali się na różne tematy w przeszłości i dzisiaj. Dla niej rzeczywistość była myślą i to od myśli należało zacząć rozumienie rzeczywistości - dodała.
Czytaj też:
Zdaniem prof. Mikołaja Sokołowskiego z Instytutu Badań Literackich PAN, Maria Janion "hołdowała dogmatycznie rozumianej idei postępu". - Podporządkowała temu swoje życie. W latach 70. i 80., głównie inspirując się myślą niemiecką, starała się stworzyć i rozwijać polski odłam hermeneutyki, pojmowanej przede wszystkim jako nauka o rozumieniu drugiego człowieka. Ten drugi człowiek może być z krwi i kości, a może być też tekstem. To była głęboka hermeneutyka, prowadząca do tego, co w człowieku ukryte, a co zostaje – bardzo często w sposób nieświadomy – ujawnione w akcie twórczym. Ale nie tylko w akcie literackim, bo prof. Janion była wielką znawczynią i miłośniczką kina i muzyki.
Profesor Marię Janion wspominała również dr hab. Dorota Siwicka. Tłumaczyła, że wg literaturoznawczyni, zadaniem humanistyki jest prowadzenie badań nad wyobraźnią narodową. - Zawsze wychodziła z założenia, że to, co duchowe, a więc także to, co intelektualne, poprzedza to kim jesteśmy i formułuje zarówno pojedynczego człowieka, jak i naród. Czyli to, w jaki sposób naród wyobraża sobie samego siebie, decyduje o tym, czym ten naród się staje.
W audycji wysłuchaliśmy również opowieści pisarza Pawła Huelle, który mówił m.in. o słynnych konserwatoriach Marii Janion na Uniwersytecie Gdańskim, na które przychodzili studenci nie tylko z filologii polskiej. Nie zabrakło też archiwalnych wypowiedzi Marii Janion.
***
Tytuł audycji: Pożegnania
Przygotowała: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek
Data emisji: 1.11.2020
Godzina emisji: 14.00
