W wieku 96 lat zmarła królowa Elżbieta II. Władczyni rządziła Wielką Brytanią przez ponad 70 lat. W Polskim Radiu 24 o jej roli w minionych dziesięcioleciach, a także o monarchii brytyjskiej i systemie brytyjskim mówił dr Przemysław Biskup z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
Śmierć Elżbiety II. "To był szok"
Gość audycji podkreślił, że choć zważywszy na wiek Elżbiety II jej śmierć mogłaby być wydarzeniem spodziewanym, to jednak w rzeczywistości jest to wstrząs dla Brytyjczyków, zwłaszcza, gdy uświadomimy sobie, że królowa jeszcze dwa dni temu pracowała, co było zresztą publicznie transmitowane. Królowa we wtorek przyjęła Borisa Johnsona, który złożył na jej ręce dymisję z urzędu premiera Wielkiej Brytanii, oraz Liz Truss, następczynię Johnsona na stanowisku przewodniczącej Partii Konserwatywnej, której powierzyła misję sformowania nowego rządu.
- We wtorek była publicznie widoczna, jako pełniąca swoje obowiązki. A dzisiaj już zmarła. Tempo tego wszystkiego, bez jakichś wcześniejszych sygnałów, że królowa jakoś szczególnie choruje (...), pod tym względem - myślę - to jest głęboki szok - mówił dr Przemysław Biskup.
"Monarchia stabilizuje państwo"
Gość audycji był także pytany o rolę monarchii w Wielkiej Brytanii. Jak wyjaśnił, chodzi o stabilizację państwa i łagodzenie napięć. Niezwykle ważne jest także to, że Zjednoczone Królestwo jest państwem czwórnarodowym, nie jest państwem spójnym, każdy z krajów - Anglia, Szkocja, Walia i Irlandia Północna - mają swoje systemy polityczne i prawne. Monarchia jest tym, co łączy i jednoczy to państwo.
Odnosząc się zaś do często podnoszonego kosztu monarchii w Wielkiej Brytanii, dr Przemysław Biskup zapytał: "a ile kosztuje prezydentura francuska? ile kosztuje prezydentura amerykańska? jak wygląda pompa towarzysząca tym prezydenturom?"
Zobacz także:
Więcej w nagraniach.
20:46 PR24_mp3 2022_09_08-20-06-17_Biskup.mp3 Dr Przemysław Biskup o śmierci Elżbiety II i roli brytyjskiej monarchii ("Temat dnia / Gość PR24")
Elżbieta II wobec kultury popularnej i wysokiej
W Polskim Radiu 24 wydarzenia z Wielkiej Brytanii komentowali także dziennikarze, polscy korespondenci na Wyspach Brytyjskich Iza Smolarek i Aleks Sławiński. W rozmowie poruszono m.in. wpływ królowej Elżbiety II na kulturę masową. Rozmowa dotyczyła muzyki, filmu, ale także społecznego odbioru królowej.
17:45 PR24_mp3 2022_09_08-22-06-27_Smolarek_Sławiński.mp3 Iza Smolarek i Aleks Sławiński o Elżbiecie II ("Temat dnia / Gość PR24")
O Elżbiecie II i brytyjskiej monarchii mówił także mieszkający w Wielkiej Brytanii Polak, Tomasz Lis, pianista. Artysta zauważył, że śmierć królowej wywołała szok i była niespodziewana. Jak podkreślił, Elżbieta II była osobą niezwykle charyzmatyczną, a także wpisała się na zawsze w historię świata.
06:12 PR24_mp3 2022_09_08-22-24-17_Lis.mp3 Pianista Tomasz Lis o Elżbiecie II ("Temat dnia / Gość PR24")
"Wielka strata nie tylko dla Brytyjczyków"
W Polskim Radiu 24 o Elżbiecie II, jej śmierci oraz znaczeniu monarchii dla Wielkiej Brytanii mówiła Elżbieta Królikowska-Avis, publicystka, pisarka, dziennikarka specjalizująca się w kwestiach brytyjskich. Dziennikarka zauważyła, że urodziły się już co najmniej dwie generacje ludzi, którzy w ogóle nie pamiętają nikogo innego jako władcy Wielkiej Brytanii.
- Elżbieta II była królową w Wielkiej Brytanii, w której jeszcze obowiązywały kartki, a stała się pierwszą królową, która używała internetu, Instagrama i tak dalej. To wielka strata, nie tylko dla brytyjskiego społeczeństwa - mówiła Elżbieta Królikowska-Avis.
Zobacz także:
17:22 PR24_mp3 2022_09_08-22-33-04_Avis.mp3 Elżbieta Królikowska-Avis o Elżbiecie II ("Temat dnia / Gość PR24")
Wieczorem Polskie Radio 24 ponownie połączyło się z korespondentem Polskiego Radia w Londynie Adamem Dąbrowskim, który relacjonował żałobę Brytyjczyków po utracie ukochanej władczyni.
06:58 PR24_mp3 2022_09_08-22-50-30_Dąbrowski.mp3 Adam Dąbrowski o brytyjskiej żałobie po śmierci Elżbiety II ("Temat dnia / Gość PR24)
Śmierć Elżbiety II na antenie Polskiego Radia 24 komentował także prof. Wojciech Lewandowski z Uniwersytetu Warszawskiego. Gość audycji podkreślił, że śmierć królowej była zaskoczeniem, nawet pomimo jej wieku. Zapytany o szczególny symbol panowania Elżbiety II, stwierdził, że ona sama była takim symbolem.
19:45 PR24_mp3 2022_09_08-23-06-35_Lewandowski.mp3 Prof. Wojciech Lewandowski o Elżbiecie II ("Temat dnia / Gość PR24")
W Polskim Radiu 24 także relacja ze Stanów Zjednoczonych. Jak Amerykanie i amerykańskie władze zareagowały na śmierć Elżbiety II? O tym w kilku słowach korespondent Polskiego Radia Jan Pachlowski.
03:52 PR24_mp3 2022_09_08-23-26-26_Pachlowski.mp3 Jan Pachlowski o reakcji USA na śmierć Elżbiety II ("Temat dnia / Gość PR24)
Elżbieta II w pamięci
Królowa dla wielu osób stała się symbolem pewnej epoki. Są też ludzie, którzy nie pamiętają innej osoby na tronie Zjednoczonego Królestwa. Rozmówcą Polskiego Radia 24 była dr dr Iwona Cicierska, Polka, która urodziła się w Londynie w roku wstąpienia na tron Elżbiety II. Opowiadała o swoim stosunku do władczyni i do monarchii.
Zobacz także:
10:27 PR24_mp3 2022_09_08-23-33-10_Ciecierska.mp3 Dr Iwona Ciecierska o Elżbiecie II ("Temat dnia / Gość PR24")
Na końcu wydania specjalnego w Polskim Radiu 24 po śmierci Elżbiety II o przyszłości monarchii brytyjskiej, jej funkcjach, zadaniach oraz tym, jak może poradzić sobie następca tronu - Karol III - mówił dr Grzegorz Matha z Wyższej Szkoły Bankowej w Warszawie.
15:41 PR24_mp3 2022_09_08-23-43-51_Matha.mp3 Dr Grzegorz Matha o Elżbiecie II i monarchii brytyjskiej ("Temat dnia / Gość PR24")
Czytaj również:
* * *
Audycja: "Temat dnia / Gość PR24"
Prowadzi: Antoni Opaliński, Piotr Wąż
Goście: dr Przemysław Biskup (ekspert ds. brytyjskich w PISM), Iza Smolarek i Aleks Sławiński (polscy dziennikarze w Wielkiej Brytanii), Tomasz Lis (pianista, Polak mieszkający w Wielkiej Brytanii), Elżbieta Królikowska-Avis (dziennikarka, specjalistka ds. Wielkiej Brytanii), Adam Dąbrowski (korespondent Polskiego Radia w Londynie), prof. Wojciech Lewandowski (UW), Jan Pachlowski (korespondent Polskiego Radia w USA), dr Iwona Ciecierska (Polka z Londynu), dr Grzegorz Matha (WSB Warszawa)
Data emisji: 08.09.2022
Godzina emisji: 20.06, 22.06, 22.24, 22.33, 22.50, 23.06, 23.26, 23.33, 23.44
PR24/jmo