- Filozofa matematyki nurtuje problem, czy matematykę się odkrywa, czy tworzy. Czy odkrywamy prawdy, mające obiektywny charakter (od najprostszych jak 2+2=4 po najtrudniejsze twierdzenia), czy też jest to nasza twórczość, tworzona wedle pewnych reguł (niczym powieść kryminalna)? - mówi prof. Krzysztof Wójtowicz, filozof matematyki.
W swej najnowszej książce "O pojęciu dowodu w matematyce" prof. Wójtowicz pokazuje, że na proces dowodzenia w matematyce można patrzeć jako na pewnego typu argumentację, która jest ujęta w precyzyjnie skodyfikowane reguły. Jednak standardy dowodowe ewoluują, nieuchronnie pojawiają się też w nich elementy uznaniowe - przyjęcie pewnych reguł jako powszechnie akceptowanych odbywa się bowiem na etapie preteoretycznym. Co więcej, dowody matematyczne znane z praktyki odległe są od wersji sformalizowanej. Ta rozbieżność prowadzi do ciekawych problemów filozoficznych. Czy np. użycie komputerów wprowadza do matematyki nową jakość? Czy tradycyjne pytania filozoficzne można dyskutować na nowo w świetle rozwoju matematyki?
Podczas spotkania z prof. Krzysztofem Wójtowiczem rozmawialiśmy nie tylko o jego książce, ale i o tym, czy matematyka czerpie inspiracje z filozofii, jak rozwój matematyki wpływa na rozwój filozofii i czy filozofia matematyki to w ogóle filozofia.
Audycję przygotowała Katarzyna Kobylecka.
krzk
