Powstała wówczas w klasztorze bogata biblioteka muzyczna, a muzycy mieli zapewnione bardzo korzystne warunki pracy. I tak w roku 1775 odnotowano tu obecność Józefa Zeidlera (ok. 1744-1806), który uchodzi dziś za jedną z najwybitniejszych postaci, która zasiliła szeregi kapeli świętogórskiej w całej jej historii. Pozostawił po sobie spuściznę kompozytorską liczącą obecnie ponad 30 kompozycji, w tym msze, litanie, nieszpory, requiem, motety i pastorałki. Rękopisy jego utworów pochodzą głównie ze zbiorów zachowanych po kapelach działających w ośrodkach wielkopolskich (poza Świętą Górą): Grodzisku Wielkopolskim, Gnieźnie, Borku Wielkopolskim, Obrze oraz Poznaniu. Odpisy znajdują się również na Jasnej Górze. Zarejestrowana na płycie Missa ex D pochodzi ze zbioru grodziskiego, który przechowywany jest w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu. Przeznaczona została na cztery głosy wokalne (SATB) oraz instrumenty – dwoje skrzypiec, dwie trąbki oraz organy Missa ex D jest dobrym przykładem współistnienia zarówno muzycznej tradycji barokowej, jak i stylu neapolitańskiego i wczesnoklasycznego.
Antoni Habel (1760-1831) w 1794 roku został przyjęty na stanowisko pierwszego skrzypka i kapelmistrza kapeli katedralnej w Gnieźnie. Symphonia [D] została napisana na dwoje skrzypiec, altówkę, dwa flety, dwa rogi i basso. W ówczesnej Rzeczypospolitej główną rolę w upowszechnianiu symfonii odgrywały ośrodki kościelne i działające w nich zespoły. Służyły one oprawie nabożeństw w kościele. Był to zatem typ lokalnej symfonii kościelnej, który jednak czerpał z wzorców europejskich. Symfonia Habla jest tego przykładem.
Oba omówione powyżej utwory są ważnym elementem naszego muzycznego dziedzictwa, które przywrócone do praktyki wykonawczej tworzą naszą obecną tożsamość kulturową.
WYKONAWCY
SINFONIETTA CRACOVIA, POLSKI CHÓR KAMERALNY
Marcin Nałęcz-Niesiołowski – dyrygent
Iwona Hossa – sopran,
Anna Bernacka – mezzosopran
Tomasz Krzysica – tenor
Jarosław Bręk – bas
Jan Łukaszewski – przygotowanie chóru
Płytę z muzyką Józefa Zeidlera i Antoniego Habla nagrano w Bazylice na Świętej Górze podczas Festiwalu MUSICA SACROMONTANA w dniach 5-6 października 2018 roku.
Alina Mądry, materiały prasowe