W programie:
George Gershwin - Koncert fortepianowy F-dur
Georges Bizet - Suity nr 1 i 2 do „Arlezjanki”
Wykonawcy:
Paweł Kowalski - fortepian
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa; dyr. Mirosław Jacek Błaszczyk
Muzyka do spektakli teatralnych wiedzie często efemeryczny byt – związana z jednym przedstawieniem, schodzi z afisza wraz z nim, ale są od tej reguły wyjątki. Arlezjanka (L’Arlésienne, znana też jako Dziewczyna z Arles) to sztuka na kanwie noweli wybitnego francuskiego pisarza Alphonse’a Daudeta, piewcy piękna i kultury Prowansji. Opowiada melodramatyczną historię obsesyjnej miłości młodego Fédéri do tajemniczej damy z Arles – być może wytworu jego imaginacji, zaniedbującego uczucie zaręczonej z nim Vivette. Podczas paryskiej premiery w 1872 roku kompozytor osobiście grał swą muzyczną (złożoną aż z 27 ogniw) oprawę na… fisharmonii. Po niepowodzeniu sztuki dokonał orkiestrowej aranżacji czterech szczególnie efektownych fragmentów, w których pojawiają się między innymi motywy muzyki ludowej z Prowansji. Po przedwczesnej śmierci Bizeta jego przyjaciel Ernest Guiraud zestawił drugą suitę, korzystając z zachowanych szkiców. Oba efektowne, barwne cykle odniosły z czasem znaczący sukces, pomnażając sławę autora, który zmarł w wieku 37 lat w biedzie i zgryzocie, w poczuciu całkowitego niedocenienia…
Z amerykańskim kompozytorem George’em Gershwinem łączy Bizeta imię oraz niemal dokładnie ten sam, o wiele za młody wiek, w którym obaj twórcy zakończyli żywot – na tym jednak podobieństwa się kończą. Gershwin szybko zdobył sławę i uznanie jako kompozytor oryginalnie włączający do swej muzyki symfonicznej i operowej elementy jazzu. To także cechuje jego Koncert F‑dur, skomponowany (1925) po wielkim sukcesie Błękitnej rapsodii. W krótkim odstępie zaledwie roku dzielącym oba dzieła talent i umiejętności Gershwina rozwinęły się nadzwyczajnie – dokonał samodzielnej orkiestracji nowego utworu, który też wykazuje się znakomitym opanowaniem formy i faktury, co docenili słuchacze i krytycy, a także pianiści chętnie włączający go do repertuaru.
Koncert zabrzmi w wykonaniu Pawła Kowalskiego, renomowanego polskiego pianisty o rozległym repertuarze obejmującym dzieła od XVIII po XXI wieku, dyrygentem wieczoru zaś będzie Mirosław Jacek Błaszczyk, wcześniej wieloletni szef artystyczny Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus, obecnie dyrektor artystyczny Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
[Piotr Maculewicz]
29 czerwca 2019, godz. 19.00
Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie
