- Zbudowałem ogromną salę koncertową, napisałem ogromny cykl operowy, byłem pierwszym polskim wykonawcą ogromnego cyklu fortepianowego Oliviera Messiaena. I mam z tego OGROMNĄ satysfakcję – twierdzi Eugeniusz Knapik.
Budowa nowego centrum muzycznego w Katowicach była centralnym zadaniem jego rektorowania katowickiej uczelni muzycznej. Poświęcił się temu bez reszty: ucierpiała na tym aktywność kompozytorska. Ostanią operę – Moby Dicka – komponował przez ostatnich dziesięć lat.
- Doświadczenie opery wykracza poza wszelkie inne doświadczenia, jakie możemy sobie wyobrazić! – deklaruje kompozytor, w którego twórczości zdecydowanie dominują wielkie formy sceniczne.
Podczas piątkowego koncertu jubileuszowego usłyszymy premierowe wykonanie fragmentu najnowszego dzieła - Introduction to Mystery, czyli I akt dramatu muzycznego Moby Dick, opartego na powieści Hermana Melville’a. W warstwie fabularnej dramat jest historią o polowaniu na białego wieloryba. Jak mówi kompozytor: - W tę przygodową fabułę wpleciona jest bogata, biblijna symbolika (...) o losie człowieka, jego relacjach z Bogiem, Naturą i Przeznaczeniem". Twórcą libretta do dzieła jest Krzysztof Koehler.
Transmisję z Katowic poprowadzi Marek Zwyrzykowski.
W przerwie koncertu nadamy audycję Beaty Stylińskiej "W opozycji do awangardy"
Program
Eugeniusz Knapik Introduction to Mystery na tenor chór i orkiestrę – prolog do dramatu muzycznego "Moby Dick"
Gustav Mahler IV Symfonia G-dur
Wyk.: Olga Pasiecznik – sopran, Tomáš Černý – tenor, Chór Polskiego Radia, Chór Filharmonii Śląskiej, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, Gabriel Chmura – dyrygent
18 listopada (piątek), godz. 19:30
Eugeniusz Knapik, fot. Marek Suchecki
Eugeniusz Knapik - kompozytor, pianista i pedagog, urodzony 9 lipca 1951 w Rudzie Śląskiej, studiował kompozycję u Henryka Mikołaja Góreckiego i grę na fortepianie w klasie Czesława Stańczyka w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach. W 1976 otrzymał stypendium Rządu Francuskiego na studia kompozytorskie u Oliviera Messiaena w Paryżu. Eugeniusz Knapik debiutował jako kompozytor wraz z Andrzejem Krzanowskim i Aleksandrem Lasoniem na festiwalach "Młodzi Muzycy Młodemu Miastu" w Stalowej Woli. W latach 1975-1980 odbyło się tam jedenaście prawykonań utworów wymienionej trójki kompozytorów, których ze względu na rok urodzenia określa się jako "Pokolenie '51" (lub "Pokolenie stalowowolskie").
- Nasza twórczość, kompozytorów startujących na festiwalu w Stalowej Woli, była chyba pewnego rodzaju opozycją: wobec awangardy lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych; wobec nowości jako wartości samej w sobie; wobec totalnej destrukcji. I ta opozycja do awangardy była reakcją spontaniczną, sprzeciwem intuicyjnym, głęboko w nas tkwiącym. Dopiero później, stopniowo uświadamialiśmy to sobie – mówi kompozytor.
W 1988 na zamówienie dyrektora Opery la Monnaie w Brukseli Gerarda Mortier, rozpoczął pracę nad trylogią operową "The Minds of Helena Troubleyn" do tekstu Jana Fabre. Kolejne cyđci miaz premier w 1990, 1992 i 1996 roku. We współpracy z Janem Fabre powstały również spektakle baletowe: "The Sound of One Hand Clapping" (1991), "Da un'altra faccia del tempo" (1993), "Quando la terra si rimette in movimento" (1995) oraz "Three Solos" (1995).
Jako pianista był pierwszym w Polsce wykonawcą cyklu "Vingt Regards sur l'Enfant-Jésus" Oliviera Messiaena, nagranego dla wytwórni Vifon w 1981 roku. Nagranie to właśnie ukazało się - po trzydziestu latach - na rynku.
