Peter Eötvös uznawany jest za najwybitniejszego kompozytora węgierskiego po Ligetim i Kurtagu. Jego muzykę charakteryzuje zmienność stylistyczna i doskonałe opanowanie orkiestry – Eötvös jest równie wysoko cenionym dyrygentem.
"Shadows" ("Cienie") to trzyczęściowy koncert na flet i klarnet z towarzyszeniem małej orkiestry. Zarówno rozmieszczenie instrumentów na estradzie, jak i struktura muzyczna stanowią grę z pojęciem cienia: sekcja drzewa jest "cieniem" fletu, blacha jest "cieniem" klarnetu. Piaanissima solistów są słyszalne tylko dzięki nagłośnieniu – w tych fragmentach "cieniem" jest czelesta. Zakończenie każdej części dzieła powierzone jest jazzowym talerzom hi-hat: dźwięk wycofuje się do cienistej krainy hałasu.
Symfonia liryczna Aleksandra von Zemlinsky'ego (którego rodzina pochodziła z Węgierskiej Żyliny - obecnie na Słowacji) to siedmioczęściowy cykl pieśni do tekstów Rabindranatha Tagorego (w niemieckim przekładzie) na sopran, baryton i orkiestrę, silnie inspirowany podobnym cyklem Gustava Mahlera. Dzieło Zemlinsky'ego z kolei wywarło wpływ na Suitę liryczną Albana Berga. Berg zadedykował ten utwór Zemlinsky'emu, a dedykację wzmacnia bezpośredni cytat z Symfonii lirycznej.
Franciszek Liszt, był jednym z najbardziej awangardowych kompozytorów swoich czasów. W wielu dziełach eksperymentował z wielowątkową, ale jednoczęściową formą. Tak też jest w drugim koncercie fortepianowym: jedna część rozbita jest na sześć faz. Różnorodność pomysłów melodycznych fascynuje tym bardziej, że wszystkie wyprowadzone są z jednej idei muzycznej.
Liszt napisał koncert w czasach swojej najintensywniejszej działalności w charakterze wirtuoza. Po latach zrewidował partię solową, znacznie upraszczając niektóre miejsca, dzięki czemu - paradoks? - stały się one barsdziej efektowne, silniej oddziałujące na słuchaczy. W trakcie prawykonania Liszt dyrygował. Partię solową wykonał jego uczeń Hans Bronsart von Schellendorff, któremu dzieło jest dedykowane.
Zaprasza Marek Zwyrzykowski.
Program
Péter Eötvös Shadows na flet, klarnet i orkiestrę
Franciszek Liszt II Koncert fortepianowy A-dur
Aleksander von Zemlinsky Symfonia liryczna op. 18 na sopran, baryton i orkiestrę
Wyk. Sue Thomas - flet, Nicholas Carpenter - klarnet, Alexander Markovich - fortepian, Melanie Diener - sopran, Thomas Hampson - baryton, Londyńska Orkiestra Filharmoniczna, Vladimir Jurowski - dyrygent
(Londyn, 26.01.2011)
28 lutego (poniedziałek), godz. 19:00
