Totalitaryzm i utopia. Czytaliśmy "Dół" Andrieja Płatonowa

Ostatnia aktualizacja: 04.06.2017 09:00
Fragmenty powieści - uważanej za jeden z najbardziej przenikliwych opisów totalitaryzmu w XX-wiecznej literaturze - prezentował w Dwójce Andrzej Blumenfeld.
Audio
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.1 (To się czyta/Dwójka)
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.2 (To się czyta/Dwójka)
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.3 (To się czyta/Dwójka)
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.4 (To się czyta/Dwójka)
  • Andriej Płatonow "Dół", czyta Andrzej Blumenfeld - cz.5 (To się czyta/Dwójka)
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Pixabay.com

Andriej Płatonow jest dziś stawiany obok Tołstoja, Czechowa, Szołochowa czy Bułhakowa. Ale gdy powstawały jego książki – wywrotowe, ponuro prześmiewcze, obnażające absurd aparatu władzy i dogmatów – nie mogły się odbić szerokim echem. Sam Stalin doprowadził do zakazu ich publikacji. Z tego powodu ukończony w 1930 roku "Dół" po raz pierwszy ukazał się w druku dopiero w emigracyjnym czasopiśmie niemal trzydzieści lat później, a do tego czasu powieść była znana wyłącznie z odpisów. Adam Pomorski, autor przekładu, sięgnął do uważanej za najwiarygodniejszą wersji powieści wydanej przez Rosyjską Akademię Nauk w 2000 roku.

"Dół" to antyutopijna opowieść o budowie domu, który ma się stać fundamentem świetlanej przyszłości. Budowa zatrzymuje się jednak na etapie dziury w ziemi, wizja lepszego jutra rozpada się i umiera, a kopacze zaczynają dostrzegać bezsens swoich działań. Karykaturalny obraz świata zalanego ideologią planu pięcioletniego, kolektywizacji oraz bełkot nowomowy zostają doprowadzone do absurdu. Płatonow obnażona okrucieństwo systemu, który miał być zbawieniem dla mas, i podkreśla groteskowość kolejnych pomysłów władzy.

***

Tytuł audycji: To się czyta

Przygotowała: Elżbieta Łukomska

Czytał: Andrzej Blumenfeld

Data emisji: 29.05-2.06.2017

Godzina emisji: 9.45

mat. pras. wyd. Czarne/jp/mc/mz

Czytaj także

Intymna męska spowiedź. Czytamy "Cień jabłoni"

Ostatnia aktualizacja: 21.04.2017 14:00
W audycji "To się czyta" prezentowaliśmy fragmenty powieści Wojciecha Szlęzaka w interpretacji Wojciecha Żołądkowicza.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Walka z hydrą komunizmu. Czytamy "Zgliszcza"

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2017 11:00
W audycji "To się czyta" Andrzej Mastalerz zaprezentował fragmenty powieści Piotra Zaremby, dziennikarza, publicysty i komentatora politycznego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Co wykryło "śledztwo biograficzne" na temat Prusa?

Ostatnia aktualizacja: 19.05.2017 10:00
Fragmenty książki Moniki Piątkowskiej "Prus. Śledztwo biograficzne" poświęconej biografii wybitnego pisarza czytał w Dwójce Grzegorz Damięcki.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Diavolina". Opowieść lekarki Maksyma Gorkiego

Ostatnia aktualizacja: 26.05.2017 10:00
W cyklu "To się czyta" zaprezentowaliśmy fragmenty najnowszej powieści węgierskiego pisarza Györgya Spiró w interpretacji Anny Chodakowskiej.
rozwiń zwiń