Dzieło zostało stworzone do fragmentów tekstu ludowej ballady "Hasanaginica" z XVII wieku w opracowaniu serbskiego poety i dramaturga Ljubomira Simovića.
Pierwiastek męski i kobiecy w ich symbolicznej konfrontacji spotykają się tu w archaicznym czasie. Dźwięk określa ich dwa osobne światy. Pierwszy to świat siły, armii, żołnierskiego drylu, komend, obozów, pól bitewnych i "łóżek nasiąkniętych krwią". Drugi to świat uległości, strachu i rozpaczy. Głęboka bałkańska ciemność. (…)
Dwie postaci – on i ona.
Jej imię to Samotność.
Jego imię to Samotność.
Dwie samotności, dwie cisze. (…)
Odgłosy kroków są tu istotnym motywem materiału muzycznego. Sugerują ruch, ale nie prowadzą do nikąd, podobnie jak inne obsesyjnie rytmiczne odgłosy toczących się kół, wybuchów, kopiącej ziemię łopaty. Nie ma tu ruchu. Samotność jest pasywna.
Ivana Stefanović
"Veliki kamen" wykorzystuje wybrane wersy tekstu poematu "Hasanaginica" oddające istotę dramatu: potępienia, beznadziei, tragicznego poczucia winy, okrucieństwa, wstydu, samotności, śmierci.
Tekst wykorzystany przez Ivanę Stefanović w kompozycji "Veliki kamen"
Materiał kompozycji to elektroniczne ambient noise, akustyczne field recordings, przetworzone elektronicznie nagrania głosów obojga aktorów. Symboliczne znaczenie mają tu trudne do zidentyfikowania odgłosy toczących się drewnianych kół z syryjskiego miasta Hama, nagrane przez kompozytorkę na długo przed wybuchem konfliktu.
W audycji wysłuchaliśmy także dramopery Agaty Zubel "Oresteja", która na Prix Italia zdobyła duże uznanie jury.
***
Tytuł audycji: Nokturn
Prowadzi: Joanna Grotkowska
Data emisji: 9.10.2017
Godzina emisji: 23.05
mc/kd
