Rajna Swaminathan łączy dwie kultury
Integracja indyjskich i zachodnich elementów osiągnęła u Rajna Swaminathan rzadko spotykany wcześniej poziom. Mówiliśmy o tym, jak to połączenie dokonuje się współcześnie, ale też wspomnieliśmy o zapomnianych epizodach w historii łączenia kultury muzycznej Indii i Zachodu:
Ta fuzja zachodziła już w sposób całkowicie organiczny znacznie wcześniej - mówi artystka. - Na przykład wczesna muzyka filmowa w Indiach od dawna korzysta z brzmień bigbandowych czy barw orkiestrowych. Jest to charakterystyczne dla całej południowej Azji, choć istnieją regionalne różnice. Na przykład muzyka filmowa z północy Indii częściej nawiązuje do tradycji hindustańskiej, a z południa - do karnatyckiej. Ale to wszystko odbywało się naturalnie, nikt nie mówił, że oto nagle Wschód spotyka się z Zachodem.
Mrydanga i jej fizyczność
Jakie są różnice w funkcji tabli w muzyce hindustańskiej i mrydangi w tradycji karnatyckiej? Jak istotny był dla Rajny Swaminathan fakt obecności kobiecych artystek grających muzykę indyjską? Czy możemy mówić o środowisku muzyków amerykańskich, o korzeniach azjatyckich? Kiedy artystka uświadomiła sobie, że chce wyjść poza funkcję mrydangistki przewidzianą przez tradycję karnatycką? Co było dla niej przełomem w adaptacji indyjskiego instrumentu do świata swobodnej improwizacji?
Takim momentem było dla mnie odkrycie fizyczności mojego instrumentu - wspomina artystka. Tego jak dźwięk i wibracja wędruje przez moją mrydangę oraz moje ciało, będące przecież w kontakcie z instrumentem. Granie to nie tylko kolejne uderzenia, to także przestrzeń pomiędzy nimi.
119:59 2023_12_06 22_59_55_PR2_Nocna_Strefa.mp3 Rajna Swaminathan – mrydanga, improwizacja i "to, co pomiędzy" (Nocna strefa/Dwójka)
Kolejny rzadko słyszany instrument
Po wywiadzie - w roli głównej wciąż stosunkowo rzadko obecny w muzyce jazzowej i improwizowanej, a piękny instrument - flet. Posłuchaliśmy wspólnej płyty Roberta Dicka i Leszka "Hefi" Wiśniowskiego "Powers of Two", nowego albumu Marka Albana Lotza "Freshta", wróciliśmy też do nagrań Trio_io (na flecie - Zofia Ilnicka). Nieco prześmiewczo temat pojawił się w kontekście nowej płyty zespołu Lounge Ryszards - "Flety".
Posłuchaliśmy też wydanego w listopadzie albumu "Fire Assembly Point" puzonisty Szymona Białoruckiego.
***
Tytuł audycji: Rozmowy improwizowane w paśmie Nocna strefa
Prowadzili: Janusz Jabłoński i Tomasz Gregorczyk
Data emisji: 6.12.2023
Godzina emisji: 23.00
pg/kul/mo
