"Słowami wymówić milczenie". Opowieść o twórczości Urszuli Kozioł

Ostatnia aktualizacja: 30.07.2025 08:18
Urszula Kozioł przez siedem dekad dzieliła się z odbiorcami swoimi przemyśleniami. Ukoronowaniem jej twórczości było przyznanie Nagrody Literackiej "Nike" w 2024 roku. W świecie pełnym pędu i zamieszania nawoływała do refleksji, zatrzymania się i zadziwienia.
Urszula Kozioł gościła w Dwójce w audycjach Zapiski ze współczesności, Strefa literatury i Spotkania po zmroku
Urszula Kozioł gościła w Dwójce w audycjach "Zapiski ze współczesności", "Strefa literatury" i "Spotkania po zmroku"Foto: PAP/Tomasz Gzell

Posłuchaj na podcasty.polskieradio.pl >>>

Urszula Kozioł zmarła 20 lipca 2025 roku we Wrocławiu – mieście, którego była honorową obywatelką. Była wierną słuchaczką radiowej Dwójki, na jej antenie wielokrotnie dzieliła się swoimi wspomnieniami i opowieściami. W audycji artystkę wspominali aktorka Krystyna Krotoska, krytyczka literacka i dziennikarka radiowa Iwona Smolka, oraz poeta i literaturoznawca Leszek Pułka. - To było cudownie spełnione życie, zarówno artystycznie jak i prywatnie. Myślę, że ona o tym wiedziała. To była wyjątkowa osoba pod względem poczucia humoru i ubioru - wyznała Krystyna Krotoska.

O potrzebie ciszy i zadziwienia

– Każdy z nas przychodzi na świat z łakomstwem poznawania. Chciałoby się ogarnąć miejsca, w których jesteśmy tylko przechodniami ze względu na przypadek albo dziwny zbieg okoliczności. Myśli się o tym, że mogło się "nie być", w końcu jednak się "jest", ale tylko "dopóki". A więc dopóki się jest, to powinno się jak najwięcej z tego świata wchłonąć w siebie, cieszyć się nim, rozciekawić się w nim i nadziwić się nim. Bo przecież jest to wszystko niebywałe, a niektórzy ludzi zbyt łatwo są w stanie darować sobie to zadziwienie – mówiła poetka na antenie Dwójki.  

Czytaj także:

Urszula Kozioł debiutowała w 1957 roku tomikiem "Gumowe klocki". Środowisko literackie doceniło ją w pełni sześć lat później, wraz z publikacją tomu "W rytmie korzeni". Już wtedy w jej wierszach pojawiały się wątki egzystencjalne, a kilka lat później dołączyło do nich poczucie wspólnoty w ramach kultury śródziemnomorskiej.

Przeciw kulturze masowej, w stronę istoty rzeczy

W swojej poezji nawiązywała do twórczości Horacego, Mickiewicza czy Kochanowskiego. Jednocześnie Kozioł sprzeciwiała się kulturze masowej, którą oceniała w ostry i wyrazisty sposób. Żywo interesowała się też życiem artystycznym, publicznym i politycznym. Z biegiem lat w jej twórczości coraz wyraźniej zaznaczała się świadomość przemijania – pojawiały się tematy żałoby i pustki. Wierszem precyzyjnie i przejmująco opisywała własne zanikanie.

***

Audycja: Rozmowy na lato

Prowadzenie: Dorota Gacek

Goście: Krystyna Krotoska (aktorka), Iwona Smolka (krytyczka literacka, dziennikarka radiowa), Leszek Pułka (poeta i literaturoznawca)

Data emisji: 29.07.2025

Godz. emisji: 22.00

oł/pg

Czytaj także

Jubileuszowe "Ucieczki" Urszuli Kozioł

Ostatnia aktualizacja: 23.06.2016 20:00
Posłuchaj rozmowy z poetką na temat jej najnowszego tomu wierszy "Ucieczki".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Urszula Kozioł: ważne, by jak najwięcej wchłonąć w siebie z tego świata

Ostatnia aktualizacja: 19.06.2021 15:22
- Każdy z nas przychodzi na świat z łakomstwem poznawania miejsc, w których jesteśmy tylko przechodniami, gdzie jednocześnie chciałoby się ogarnąć to miejsce, w którym się znalazło przez przypadek, jakiś dziwny zbieg okoliczności - mówiła w Dwójce poetka, która w niedzielę (20.06) skończy 90 lat.
rozwiń zwiń