Wątki powstańcze w poezji i muzyce XIX wieku

W przededniu 78. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego audycję "Lato polskiego romantyzmu" wypełniły wątki powstańcze, które możemy odnaleźć w poezji i muzyce XIX wieku.

Maksymilian Gierymski "Szarża artylerii". Obraz namalowany około 1866 lub 1867 r.

Foto: Muzeum Narodowe w Warszawie

Poznaliśmy reakcje artystów na wybuch powstania listopadowego, Wiosny Ludów i powstania styczniowego. Śledziliśmy ukryte motywy "Mazurka Dąbrowskiego" w utworach polskich romantyków, nieoficjalne powstańcze hymny i ich artystyczne opracowania. Poznaliśmy dzieła pisane "ku pokrzepieniu serc", dla pobudzenia ducha walki i z wiarą w odzyskanie niepodległości.

Chopin, ale także Kurpiński, Dobrzyński i Moniuszko to główni bohaterowie opowieści, której literackim narratorem będzie poeta i spiskowiec, autor hymnu ruchu ludowego, Gustaw Ehrenberg.

Gustaw Ehrenberg - polski patriota, zesłaniec i… nieślubny syn cara w czasie Wiosny Ludów 1848 roku dopisał do melodii "Bóg się rodzi" własne słowa. Miały one zdecydowanie narodowowyzwoleńczy charakter. Jego trawestacja utworu Karpińskiego na modłę narodową kończy się mesjańską zapowiedzią: "We krwi ludu tyran brodzi/Opiekuńcze widzisz duchy?/ Już piękniejsze słońce wschodzi/ Wnet opadną z nóg łańcuchy".

***

200 lat temu, w 1822 roku, w Wilnie ukazały się "Ballady i romanse" Adama Mickiewicza. Jest to umowny początek polskiego romantyzmu. Z tej okazji tegoroczne lato upłynie nam pod hasłem romantyzmu polskiego.

W każdą niedzielę w audycji "Lato polskiego romantyzmu" w godz. 16.00-17.00 łączymy literaturę i muzykę. Słuchamy i czytamy wielkich twórców, przypominamy też tych mniej znanych.

Posłuchaj

60:10 2022_07_31 16_00_00_PR2_Lato_Polskiego_Romantyzmu.mp3 Wątki powstańcze w poezji i muzyce XIX wieku (Lato polskiego romantyzmu/Dwójka)

 

***

Tytuł audycji: Lato polskiego romantyzmu

Prowadził: Róża Światczyńska

Data emisji: 31.07.2022

Godzina emisji: 16.00