Łatwiej odwrócić głowę, łatwiej pomyśleć "to nie moja sprawa" czy "inni się tym zajmą - to mnie nie dotyczy", niż zareagować, pomóc, stanąć w czyjejś obronie. To właśnie "nasza obojętność" była tematem drugiej audycji z cyklu "Otwarte studio Czwórki", w której Czwórka zaprasza do rozmów.
Agresja na ulicy, przemoc w rodzinie, przemoc emocjonalna, finansowa, seksualna, ale też rówieśnicza, hejt w sieci, mowa nienawiści, negatywny stosunek do mniejszości, rasizm i mobbing często są zjawiskami, na które nie reagujemy. Sprawdziliśmy czy rzeczywiście tak jest i co zrobić, żeby to zmienić?
112:55 czwórka otwarte studio czwórki 12.09.2024 obojętność.mp3 "To nie moja sprawa. O naszej obojętności" (Otwarte studio Czwórki/Czwórka)
W Czwórkowym studiu głos zabrali specjaliści, którzy zawodowo związani są z tematem pomocy, ale też oddaliśmy głos młodym. Eksperci zwrócili uwagę, że chętniej pomożemy dziecku, pieskowi, niż osobie w kryzysie bezdomności, obcokrajowcowi, dorosłej osobie doświadczającej przemocy domowej. - Bywa, że niechęć do pomocy osobie "obcej", obcej kulturowo, jest w nas na poziomie nieuświadomionym. Deklarujemy, że to nie ma dla nas znaczenia, ale badania wskazują, że czas naszej reakcji jest wydłużony - mówi specjalistka.
Dostrzegając osobę w potrzebie zdarza się, że tłumaczymy siebie przed samymi sobą: "ja nie mogę pomóc, bo mi autobus ucieknie, ale na pewno ktoś inny pomoże - jakiś 'pomagacz' na pewno się znajdzie".
Nie bez znaczenie w pomaganiu jest rosnący brak zaufania do tych, którzy powinni pomagać, np. do policji. Dzwoniąc pod numer alarmowy często czujemy się lekceważeni, nie otrzymujemy oczekiwanego wsparcia, na co wskazują Czwórkowi goście.
W realu i online
Dominika Sadowska zwróciła też uwagę na potrzebę edukacji dotyczącej pomagania, nie bycia obojętnymi. - Współcześnie od małego jesteśmy uczeni, by nie reagować. W przedszkolu słyszymy "skarżypyta bez kopyta", później pojawia się słowo "donosiciel", a młodzież używa słowa "sześćdziesiona" (odniesienie do kodeksu karnego instytucji tzw. małego świadka koronnego) - mówi.
Obojętność na przemoc, brak reakcji na to, gdy komuś dzieje się krzywda, to problem nie tylko polskich ulic, ale również internetu - forów czy mediów społecznościowych. - Dziś unika się już określenia cyberprzemoc, bo ono spłaszczało ten problem przemocy w przestrzeni sieciowej - zauważyła Anna Rywczyńska - Kierowniczka Działu Profilaktyki Cyberzagrożeń w NASK. - My uczymy dzieci reagować i radzimy im: "reaguj tak, jak masz siłę".
"Otwarte studio Czwórki" - rozmowa na temat "To nie moja sprawa" fot. Cezary Piwowarski/Polskie Radio
***
Tytuł audycji: "Otwarte Studio Czwórki"
Prowadzący: Justyna Dżbik-Kluge, Jakub Jamrozek
Goście:
- dr Dominika Bulska, Centrum Badań nad Relacjami Społecznymi SWPS, współpracowniczka Centrum Badań nad Uprzedzeniami UW
- Dominika Sadowska, ekspertka z obszaru polityki i prawa antydyskryminacyjnego, inicjatorka i założycielka Divercity+, certyfikowana mediatorka specjalizująca się w sporach i konfliktach w środowisku pracy
- Anna Starzyńska-Brzuska, psycholog, pedagog, trener umiejętności miękkich i biznesowych Fundacji A.R.T., projekt "Powiedzmy o TYM komuś", którego celem jest edukacja społeczna i specjalistyczna oraz profilaktyka w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej. Spotkania w szkołach podstawowych na terenie gmin wiejskich. Warsztaty w grupach prowadzone przez mówcę motywacyjnego, artystę, rapera, sportowca, psychoterapeutę, pedagoga oraz sędzię Sądu Okręgowego
- Anna Rywczyńska - Kierowniczka Działu Profilaktyki Cyberzagrożeń w NASK - mowa nienawiści w sieci
- Maja Kuźmicz, Kierowniczka Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" - przemoc domowa, molestowanie w miejscach publicznych
- dr Małgorzata Godlewska, psycholog z Uniwersytetu SWPS, Kampania społeczna "Mów do mnie grzecznie", powstała jako sprzeciw wobec coraz powszechniejszej mowie nienawiści. Bazuje na asertywnej i empatycznej komunikacji, propagowanej przez Marshalla Rosenberga (Nonviolent Communication, NVC/Porozumienie bez przemocy, czyli język serca)
- Krystian Kędzior - streetworker/partyworker, psycholog, socjolog i seksuolog w trakcie certyfikacji, Stowarzyszenia Program STACJA
- Helena Tokarz i Nela Zielińska, KOLEKTYW CHEMIA (zajmują się budowaniem świadomości i edukowaniem osób wokół tzw. "pigułki gwałtu" - jej działania, objawów zatrucia, potencjalnie ryzykownych sytuacji)
- dr Radosław Kaczan, psycholog SWPS, był kierownikiem wdrożeniowego projektu badawczego "Monitorowanie środowiska szkolnego i zapobieganie zachowaniom ryzykownym, w tym przemocy rówieśniczej", czego efektem jest system RESQL
- Jacek Rąbiński, ratownik medyczny
- Oliwia Liczewska - uczennica Liceum im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie, organizatorka konferencji dla młodych w modelu obrad ONZ. Członkini projektu "Senat na Ty". Parlamentarzystka obecnej kadencji Parlamentu Młodych RP
- Robert Szkop - absolwent liceum im. Tomasza Zana w Pruszkowie, student politologii Uniwersytetu Warszawskiego. Członek projektu "Senat na Ty". Harcerz
- Hubert Zimny, uczeń 4. klasy Szkoły w Chmurze
Data emisji: 12.09.2024
Godzina emisji: 20.00
pj